sobota, 23 sierpnia 2014

PIOTRKOWSKA 13 - DOM JANA PETERA.


Piotrkowska 13 – klasycystyczny dom Jana Petera, ozdobiony trójkątnymi naczółkami, pilastrami i płaskorzeźbionymi płycinami.
W 1862 roku Jan Peter wybudował kamienicę według projektu Jana Karola Mertschinga. Jest to jeden z nielicznych zachowanych przy ulicy Piotrkowskiej domów z wcześniejszego okresu rozwoju Łodzi.

"Lodzer Zeitung", 1867.

"Lodzer Zeitung", rok 1867.
"Lodzer Zeitung", rok 1867

"Lodzer Zeitung", rok 1867.
 (dawna numeracja ulicy Piotrkowskiej, nr 277, dziś 13. Patrz TUTAJ).


Kamienica stoi przy ulicy Próchnika 2, frontem do Piotrkowskiej. Budynek jest niski - tylko jednopiętrowy, ale utrzymany w klasycystycznym stylu.

"Lodzer Zeitung", 1866.

"Dziennik Łódzki", rok 1892.



Budynek pochodzi z wcześniejszego okresu niż większość reprezentacyjnych budowli przy ulicy Piotrkowskiej. Na jego przykładzie można dobrze zrozumieć zamysł Rajmunda Rembielińskiego, który projektował Nowe Miasto. Parcele miały być wąskie (najwyżej siedem okien i tyle właśnie ma kamienica) natomiast za budynkiem tkacza rozciągać miał się długi ogród, tak, aby robotnik mógł łączyć pracę przy warsztacie z ogrodnictwem.
Na przełomie wieku XIX i XX działała tu jedna z pierwszych księgarń należąca do H. Milbitza.

"Rozwój", rok 1900.

"Lodzer Tageblatt", 1894.

"Rozwój", rok 1910.



Jana Petera był znanym cukiernikiem. Na parterze domu mieścił się szynk i cukiernia, a w późniejszym czasie również księgarnia Juliusza Arndta.  

"Dziennik Łódzki", rok 1884.

"Kalendarz Łódzki", rok 1888.

W latach 80./90. XIX stulecia przy Piotrkowskiej 13 prowadził swą firmę Ludwik Henig. 

"Dziennik Łódzki", rok 1885.

"Łodzianin", rok 1893.

"Łodzianin", rok 1893.

Numeracja ulicy Piotrkowskiej zmieniała się. Posesja przy dzisiejszej Piotrkowskiej 13 do 1850 roku posiadała numer 133,  a w latach 1850-1891 numer 277.

"Führer dur Łódź", 1898.

Mieszkali tutaj przedstawiciele miejscowej inteligencji, np. rejent Konstanty Płachecki i nauczyciele szkoły realnej.

"Czas", kalendarz informacyjno-adresowy, rok 1900.

"Czas", kalendarz informacyjny na rok 1900.

"Czas", kalendarz informacyjny na rok 1905.

"Rozwój", rok 1914.

"Rozwój", rok 1918.
Przeczytaj w baedekerze:

Informator m. Łodzi z kalendarzem, rok 1920.

"Najer Fołksblat", 1934.

Kamienica przy Piotrkowskiej 13 przez wiele lat należała do rodziny Peterów.

"Czas", kalendarz informacyjno-adresowy, rok 1914.

Od 1932 roku działała tu kolektura loterii państwowej prowadzona przez S. Passiermana.

"Głos Poranny", rok 1932.

"Głos Poranny", rok 1932.

"Głos Poranny", rok 1932.

"Głos Poranny", rok 1932.

"Głos Poranny", rok 1932.

"Głos Poranny", rok 1932.

"Głos Poranny", rok 1933.

"Głos Poranny", rok 1935.

W ostatnich dniach pierwszej wojny światowej otwarto tu filię Warszawskiego Ziemiańskiego Towarzystwa Mleczarskiego. Więcej o zakładach mlecznych w Łodzi przeczytasz TUTAJ.

"Godzina Polski", rok 1917.

Jeszcze niedawno był tu bar mleczny. Był to pierwszy w latach powojennych bar mleczny w Łodzi, otwarty w listopadzie 1949 roku.

"Głos Robotniczy", rok 1949.

Dom Petera. Lata 50/60 
(zbiory Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Łodzi)

"Dziennik Łódzki", rok 1957.

Fot. Monika Czechowicz
Fot. archiwalna ze zbiorów Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej im. Józefa Piłsudskiego w Łodzi.

Kalendarz handlowo-przemysłowy m. Łodzi, rok 1910.

źródło:
Sławomir Krajewski, Jacek Kusiński. Ulica Piotrkowska. Spacer pierwszy.
i inn.
Fotografie archiwalne pochodzą ze zbiorów Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Łodzi.
Przeczytaj jeszcze:

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz