PIOTRKOWSKA 12 - Kamienica Dawida Izraela Sendrowicza.

W 1874 roku narożnik skrzyżowania ulicy Piotrkowskiej z ówczesną Południową kupił Izrael  Dawid Sendrowicz. Trzy lata później stał tam niski, drewniany dom.

Dwadzieścia lat później właściciel zamówił u Dawida Lande projekt trzypiętrowej narożnej kamienicy. Miała ona zastąpić stojące tam dwupiętrowy murowany dom i drewniane zabudowania.

"Lodzer Zeitung", 1867.

(dawna numeracja ulicy Piotrkowskiej - nr 252, to dzisiaj 12)

"Rozwój", rok 1898.

Kamienica powstała w 1897 roku.

Piotrkowska 12. Lata 1895-1900.

"Czas", kalendarz informacyjno-adresowy, rok 1900.

 Mówi się, że przy projektowaniu tego obiektu Lande "dał upust swojej twórczej fantazji". Na elewacji można dostrzec zegary słoneczne (w górnej części) oraz niewielką latarnię. Wejście znalazło się w sieni od strony ulicy Piotrkowskiej.

"Rozwój", rok 1898.

W kamienicy była siedzibą jednego z łódzkich Towarzystw Pożyczkowo-Oszczędnościowych. 

Jej właściciel posiadał tu także prywatną synagogę (dom modlitwy) mogącą pomieścić 30 osób. Została zdewastowana przez hitlerowców w 1939 roku.

Kalendarz Kościuszkowski, rok 1918.

Dziennik Urzędowy m.Łodzi, rok 1919.

 Gazeta "Rozwój", rok 1907.

W pierwszych latach XX wieku przy Piotrkowskiej 12 swój sklep miało Towarzystwo przemysłu naftowego braci Nobel.

Budowa  kamienicy pochłonęła 42 tysiące 700 rubli. Suma ta pochodziła z pożyczki zaciągniętej w Towarzystwie Kredytowym w Łodzi. 

Ta czterokondygnacyjna budowla cechuje się dekoracją charakterystyczną dla końca XIX stulecia. Odnaleźć tu można motywy neoromańskie, neogotyckie i neorenesansowe, tworzące konglomerat specyficzny dla architektury historyzującej. 

Szczególną uwagę w bryle budynku przykuwa wykusz nakryty pięknym hełmem oraz dwa pseudoryzality ze szczytami zdobionymi m.in. płaskorzeźbami smoków i delfinów.

W rękach Sendrowicza kamienica przy Piotrkowskiej 12 pozostawała do połowy pierwszej dekady XX wieku. Od 1910 roku w  kalendarzu adresowym jako właściciel wpisany jest Sendrowicz wraz z małżonką Libą Cyrlą.

"Czas", kalendarz informacyjno-adresowy, rok 1910.

"Czas", kalendarz informacyjno-adresowy, rok 1911.

W 1912 roku kamienicę nabył  Cyryk Liebermann wraz z małżonką Surą. Parter gmachu został przebudowany na potrzeby handlowe.

"Czas", kalendarz informacyjno-adresowy, rok 1912.

"Czas", kalendarz informacyjno-adresowy, rok 1914.

"Rozwój", rok 1911.

W okresie międzywojennym mieścił się tu znany przez elegancką klientelę sklep Wolfa Bełchatowskiego z męskimi kapeluszami.

"Głos Poranny", rok 1930.

"Głos Poranny", rok 1933.

Dzisiaj w kamienicy na rogu ul. Piotrkowskiej i Rewolucji mieści się m.in. dobrze znana i popularna Restauracja Polska. Restauracja zagrała w filmie "Trójkąt bermudzki". Żona jednego z bohaterów (Grażyna Trela) spaceruje po Piotrkowskiej i obserwuje wnętrze filmowej kawiarni "Mariolka", gdzie ma miejsce spotkanie jej męża Ludwika (Jan Peszek) z klientem...

Kamienica Dawida Sendrowicza przy ulicy Piotrkowskiej 12 w doborowym towarzystwie: kamienica Jozefa Monitza - Piotrkowska 10 i kamienica Karola Scheiblera pod numerem 11, czyli jeden z piękniej zabudowanych narożników łódzkich ulic: Piotrkowskiej, Rewolucji 1905 roku i Próchnika. 

Czterokondygnacyjna kamienica została zaprojektowana z twórczą fantazją i stała się jednym z charakterystycznych wielkomiejskich akcentów śródmieścia Łodzi, jakie liczne poczęły pojawiać się w ostatnich latach XIX wieku.

"Ilustrowana Republika", rok 1927.

"Głos Poranny", rok 1931.

źródło:

Sławomir Krajewski, Jacek Kusiński. Ulica Piotrkowska. Spacer pierwszy.

Fot. Monika Czechowicz
Fot. archiwalna ze zbiorów Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej im. Józefa Piłsudskiego w Łodzi.

MAPA GOOGLE