BUŁA, czyli… Biblioteka Uniwersytetu Łódzkiego

Biblioteka Uniwersytetu Łódzkiego została powołana przez Komitet Organizacyjny Uniwersytetu Łódzkiego w dniu 11 lutego1945 roku jako, jedna z pierwszych nowopowstających po wojnie bibliotek naukowych w Polsce. Celem organizatorów było stworzenie w Łodzi – pozbawionej dotąd wyższej uczelni i żywszego centrum naukowego – poważnego warsztatu pracy badawczej, dostosowanego do potrzeb studentów i młodego środowiska naukowego.

"Dziennik Łódzki", rok 1951.

W latach 1955–1960 wybudowano według projektu inż. Edmunda Orlika nową siedzibę, która służy do dzisiaj. Wcześniej biblioteka zajmowała pofabryczny lokal przy al. Kościuszki 10. 

Al. Kościuszki 10, 

zabudowania dawnej Mechanicznej Tkalni Wełny Gustawa Lorenza, założonej w 1862 roku.

Projekt biblioteki powstał już w 1949 roku, potem musiał przejść proces przekształceń w duchu architektury realizmu socjalistycznego, po czym okazało się, że zaplanowana na 1954 rok budowa musi zostać wstrzymana z powodu... braków materiałowych.

Dopiero w 1955 roku wmurowano kamień węgielny pod budowę gmachu. Główny Komitet do Spraw Urbanistyki i Architektury w Warszawie zlecił ponowne przeprojektowanie biblioteki, tym razem... odrzucające kostium socrealistyczny; co ciekawe decyzja ta wywołała silny opór łódzkiego Miastoprojektu, odpowiedzialnego w tym czasie z budowę. Nowe plany zostały przekazane dopiero z początkiem 1957 roku i dopiero wtedy rozpoczęła się właściwa realizacja obiektu pod kierunkiem Wacława Danilewicza.

Użyta konstrukcja i metoda budowy nowo powstającego budynku była eksperymentem. Elementy ścienne stanowiły wyłącznie izolację termiczną i opierały się na elementach konstrukcyjnych zwanych typem „H” .

Biblioteka Uniwersytecka przy zbiegu ulicy Matejki i Narutowicza. Rok 1965.

Fot. Foto Polska.

"Dziennik Łódzki", rok 1953.

W latach 60. Ubieglego stulecia gmach „BUŁ-y” był najczęściej filmowanym budynkiem uniwersyteckim.

Oddany do użytku w roku 1960, był wówczas najnowocześniejszym w kraju, stąd wzbudzał zainteresowanie również filmowców. Była to pierwsza w Polsce powojenna, wybudowana od podstaw, biblioteka akademicka.

Wnętrza budynku pojawiają się w filmie „Rysopis”, gdzie grają… bibliotekę i rektorat uniwersytecki. Andrzej Leszczyc (Jerzy Skolimowski) załatwia tutaj formalności związane ze skreśleniem z listy studentów. Przy okazji poznaje dziewczynę (Elżbieta Czyżewska), którą zaczyna podrywać. 

W kadrze pojawia się korytarz przy pracowni zbiorów specjalnych, wejście do czytelni czasopism oraz główna klatka schodowa.

Ewa Czyżewska i Jerzy Skolimowski , "Rysopis", rok 1964.

W powstałym rok później „Walkowerze” tego samego reżysera – Jerzego Skolimowskiego, który w obydwu filmach zagrał także główne role, pojawia się wejście do BUŁ-y jako wejście do kombinatu przemysłowego. 

Tutaj ma podjąć pracę Teresa (Aleksandra Zawieruszanka), znajoma Andrzeja Leszczyca. 

"Walkower", reżyseria Jerzy Skolimowski, rok 1965.
źródło: YouTube.pl

Wejście do BUŁ-y pojawia się także w serialu „Kapitan Sowa na tropie”, w trzecim odcinku pt. "Termos".

Bohater (Wiesław Gołas) spotyka się w tym miejscu z Joanną Suchecką (Joanna Jędryka), asystentką zamordowanego profesora Mikuckiego. Jak się później okazuje, dziewczyna była zamieszana w zabójstwo… 

"Kapitan Sowa na tropie". Odcinek 3 pt. "Termos".

źródło: YouTube.pl

Nowa Biblioteka Uniwersytecka przy zbiegu ulicy Matejki i Narutowicza oddana do użytku 19 stycznia1960 roku składała się z czterokondygnacyjnego budynku głównego i 11-kondygnacyjnego magazynu połączonych przewiązką oraz parterowego pawilonu. Ogólna kubatura wyniosła 52.582 m³, a powierzchnia użytkowa 12.266

m². Z tego prawie 50% zajmowały magazyny, 30% – pomieszczenia przeznaczone dla czytelników, ok. 10% – pracownie.

"Dziennik Łódzki", rok 1961.

"Dziennik Łódzki", rok 1964.

Biblioteka Uniwersytetu Łódzkiego (potocznie: BUŁA) stanowi obecnie jedną z największych bibliotek w kraju (ponad 2,8 mln woluminów) i jedną z najbardziej nowoczesnych w tej części Europy. BUŁ jest największą biblioteką w województwie łódzkim.

23 czerwca 2003 rozpoczęła się budowa nowego gmachu, obok dotychczasowej siedziby.

Nowa część biblioteki została otwarta dla studentów 2 października 2006 roku. 

Biblioteka Uniwersytetu Łódzkiego dzięki rozbudowie stała się biblioteką, w której czytelnik ma bezpośredni dostęp do zbiorów. Już na etapie projektowania przewidziano nowoczesne rozwiązania organizacyjne, technologiczne i architektoniczne. Dzięki nim udało się połączyć dwa gmachy w jeden sprawnie działający organizm, a co za tym idzie – także zwiększono jakość i liczbę świadczonych usług. 

Nie da się ukryć, że ta nowa przestrzeń biblioteczna jest wyraźnie nastawiona na

czytelnika i  jego potrzeby wyznaczyły kierunek zmian.

W bibliotece:

Baza Oddziału Informacji Naukowej –  baza obejmuje księgozbiór bibliologiczny i informacyjny OIN. Od stycznia 1995 nabytki OIN były wprowadzane wyłącznie do bazy komputerowej. Baza została zamknięta z końcem 2008, wszystkie nowe pozycje wykazane są w komputerowym katalogu głównym BUŁ. Twórcą bazy jest Oddział Informacji Naukowej BUŁ.

Baza prac doktorskich – baza zawiera opisy prac doktorskich i habilitacyjnych wydanych w UŁ od 1945, zamknięta w 2008. Poszukiwania ułatwiają indeksy: autorski, roku obrony, promotorów, wydziałów, słów kluczowych. Nowe pozycje wykazywane są w komputerowym katalogu głównym BUŁ.

Dorobek naukowy pracowników UŁ (retrospektywny) – baza zawiera ponad 5000 rekordów (materiał z lat 1985–1992). Pozwala dotrzeć do monografii, artykułów z czasopism i wydawnictw zwartych, recenzji dorobku pracowników UŁ. Pozwala na swobodne poszukiwania ze względu na liczne indeksy oraz wprowadzane hasła przedmiotowe i słowa kluczowe.

Dorobek naukowy pracowników UŁ (bieżący) – centralna baza grupująca opisy dostarczane na dyskietkach z poszczególnych wydziałów, gdzie prowadzona jest rejestracja bieżąca opisów Bibliografii Dorobku. Rejestracja bieżąca od 1993 roku. Baza aktualizowana jest na bieżąco. Twórcą bazy są Biblioteki Zakładowe UŁ oraz Oddział Informacji Naukowej BUŁ.

Oficjalna strona „BUŁY”:

http://www.lib.uni.lodz.pl/

Jana Matejki 32, 90-237 Łódź
42 635 60 02

źródła:

Tomasz Piestrzyński. Architektura i rozwiązania technologiczne w nowoczesnej

bibliotece akademickiej na przykładzie nowego gmachu Biblioteki Uniwersytetu Łódzkiego.

Wanda Frontczakowa , Jadwiga Jaworska. Biblioteka Uniwersytecka w Łodzi.

Informator dla czytelników, Wydawnictwa Biblioteki Uniwersyteckiej w Łodzi.
Piotr Gryglewski, Robert Wróbel, Agnieszka Ucińska. Łódzkie budynki 1945-1970.

Przewodnik po Łodzi filmowej.
YouTube.pl

Fot. współczesne Monika Czechowicz

Fot.  archiwalne Filmoteka Narodowa, Foto Polska oraz zbiory Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Łodzi.

MAPA GOOGLE