baedeker łódzki: Stanisław Bender, artysta zapomniany…

Stanisław Bender (1882 – 1975). Malarz pejzaży i scen z życia żydowskiego. Twórca żydowskiej kultury w Łodzi, gdzie bywał w latach 1909-1919.

Urodził się żydowskiej rodzinie w Łodzi, w 1882 roku i tu spędził młodość. Początkowo zamierzał zostać kupcem, kontynuując rodzinną tradycję. Po skończeniu szkoły średniej podjął pracę w zakładzie litograficznym. W wolnych chwilach zaczął wówczas malować niewielkie obrazki.

Rysunek węglem, portret mężczyzny.

W 1904 roku zapewne zachęcony przez miejscowych artystów, pojechał na studia do Paryża (Academie Julian), gdzie uczęszczał na wykłady Jeana Paula Laurensa i Julesa Lefebvra’a. Utrzymywał się pracując jako litograf.

Po czterech latach wyjechał do Monachium, gdzie uczył się grafiki u Petera Halma i Ludwiga Hetericha. Podejmował dodatkowe zajęcia, by sfinansować naukę. Projektował plakaty, zajmował się rysunkiem i dekorowaniem wnętrz.

Stanisław Bender był także znany jako ilustrator książek o tematyce żydowskiej. Prawdopodobnie odwiedzał w tym czasie Łódź, jednak w lokalnej prasie brak wzmianek o wystawach artysty.

Modlitwa przy księżycu.

Około 1912 roku osiedlił się w Monachium. Swoje prace prezentował w tamtejszych galeriach. Były to jasne obrazy o mocnym tonie, ukazujące sceny z życia ubogich polskich Żydów, intymne sceny religijne.

Studiujący Torę.

W 1921 roku Bender wziął udział w wystawie sztuki żydowskiej w Łodzi.

Ochraniający Torę.

Ostatnie informacje na jego temat zamieszczono w 1922 roku w „Neue Lodzer Zeitung” i w 1923 roku w „Republice”, gdzie zapowiadano jego dziesięciodniowy pobyt w Łodzi w celu „wykonania większych zleceń kilku łódzkich przemysłowców”.

Mieszkał i pracował w Monachium do 1930 roku.

Trzy kobiece akty.

Okres II wojny światowej przetrwał w Lourdes we Francji. Interesujący jest obraz jego autorstwa w jednym z ołtarzy w Lourdes - „Ekstaza św. Bernardetty”, wykonał go już po zakończeniu wojny.