Rewitalizacja
placu Wolności od wielu lat stanowi temat dyskusji w środowisku łódzkich
architektów i polityków. W międzyczasie zmieniał się zakres proponowanych prac,
koncepcje aranżacji przestrzeni, obowiązujące mody i tendencje. Sam plac
pozostał jednak nietknięty i zamiast stać się efektownym salonem miejskim,
ulegał dalszej degradacji.
W
2011 roku Marek Janiak zaprezentował koncepcję, która na nowo ożywiła dyskusję
o jego kształcie.
Marek Janiak, Plac Wolności, 2011 rok /projekt/
Architekt
zaproponował, aby przesunąć pomnik Tadeusza Kościuszki ku wylotowi ulicy
Nowomiejskiej. Ruch kołowy miał zostać ograniczony do niezbędnego minimum, a
tory tramwajowe pozostawione jedynie w północnej części placu. Dzięki temu,
konkludował Janiak, plac Wolności stanie się integralną częścią Piotrkowskiej,
a jego przestrzeń będzie znacznie lepiej wykorzystana.
„Dziś
nie jest on właściwie placem, ale rondem. Nie jest przestrzenią przyjazną
pieszym” – podkreślał projektant, dodając, dodając, że przeniesienie pomnika na
północ „podkreśli, że w tym układzie najważniejsza jest oś ulicy
Piotrkowskiej”.
Marek Janiak, Plac Wolności, 2011 rok /projekt/
Przestrzeń
„nowego” placu Wolności została zaaranżowana małą architekturą: sadzawką z fontanną,
granitowymi schodami poprzedzającymi pomnik oraz flankującą go kolumnadą.
Rysunek kamiennej posadzki powtarzał ośmioboczny obrys placu, podkreślając
centralny układ całej przestrzeni.
Początkowo
władze miasta deklarowały, że prace budowlane rozpoczną się w 2013 roku.
Ogromna fala kontrowersji, która wezbrała niemal natychmiast po prezentacji
koncepcji, sprawiła jednak, że zaniechano jej realizacji (…).
W
tym roku pomysł przebudowy Placu Wolności jednak powrócił.
Plac
Wolności zmieni się po rewitalizacji nie do poznania, pomimo tego, że pomnik Kościuszki
nie zostanie przesunięty, a torowisko przynajmniej na części placu pozostanie.
KPMG & EGIS /projekt/
Na
placu zasadzonych zostanie około 50 drzew. W południowej części placu, mają one
rosnąc w dwóch szpalerach, a sąsiadować będzie z nimi fontanna, składająca się
z około 30 dysz. Poza tym przy placu ma powstać sala ślubów. Przeznaczony na
nią zostanie stary ratusz, zajmowany obecnie przez Archiwum Państwowe w Łodzi.
KPMG & EGIS /projekt/
Do modernizacji placu Wolności przymierzano się już kilka lat temu. Ogłoszono
nawet przetarg.
-
Jednak oferty, jakie w nim złożono, znacznie przekraczały kwoty, jakie mogliśmy
na ten cel przeznaczyć. Dlatego zrezygnowaliśmy wówczas z przebudowy placu i
zdecydowaliśmy, że będzie ona częścią rewitalizacji kwartału nr 4 - wspomina
Hanna Zdanowska, prezydent Łodzi. - Warto było czekać, bo projekt, który mamy
obecnie, nie będzie już budził emocji. Plac będzie bardzo zielony i powstanie
na nim fontanna. W Łodzi brakuje właśnie takiego miejsca, gdzie moglibyśmy
organizować jarmarki, mniejsze czy większe koncerty i inne eventy.
KPMG & EGIS /projekt/
Drzewa,
które zostaną posadzone na placu mają być odporne na zanieczyszczenia związane
z ruchem kołowym. Dlatego będą to m.in. graby, klony, dęby i platany. Takie
same drzewa będą rosły na ulicy Jaracza czy Rewolucji 1905 roku.
- Będą to duże sadzonki, o średnicy około 40
cm - podkreśla Michał Domińczak, jeden z projektantów pl. Wolności. - Zadaniem
przebudowy placu jest też zmiana układu komunikacyjnego na placu. Tory będą
znajdować się po północnej stronie placu, podobnie jak jezdnia. Ruch kołowy po
południowej stronie placu ma być tylko okazjonalny. Być może będą mogli tam
jeździć nowożeńcy biorący ślub w starym ratuszu.
Marzy
nam się by w ratuszu powstała sala ślubów, której w Łodzi brakuje. Wnętrza starego
ratusza są wyjątkowe. Obecnie zajmuje je archiwum państwowe i prowadzimy z nim
rozmowy co do przeprowadzki - mówi Hanna Zdanowska. Archiwum miałoby się
wyprowadzić z ratusza do końca roku, ale nie wiadomo czy uda się ten plan
zrealizować. Natomiast przebudowa placu mogłaby się rozpocząć najwcześniej w
2018 roku.
Plac Wolności, widok od ulicy Nowomiejskiej.
Plac Wolności, widok od ulicy Piotrkowskiej.
Źródła:
Błażej
Ciarkowski. Łódź, która nie powstała.
Agnieszka
Magnuszewska. http://www.dzienniklodzki.pl/
Wizualizacje
projektu Marka Janiaka pochodzą ze stron:
Wizualizacje
nowego projektu pochodzą ze strony:
Przeczytaj
jeszcze:
PLAC WOLNOŚCI
NOWY RYNEK NOWEGO MIASTA, czyli...PLAC WOLNOŚCI
ŁÓDŹ. POMNIK TADEUSZA KOŚCIUSZKI
PLAC WOLNOŚCI
NOWY RYNEK NOWEGO MIASTA, czyli...PLAC WOLNOŚCI
ŁÓDŹ. POMNIK TADEUSZA KOŚCIUSZKI
BAEDEKER
POLECA:
Błażej Ciarkowski. Łódź, która nie
powstała.
Jak
dziś wyglądałaby Łódź, gdyby udało się zrealizować śmiałe koncepcje z XX wieku?
Czy byłaby nowoczesną metropolią z reprezentacyjnymi gmachami i drapaczami
chmur? Z muzeum sztuki z widokiem na park i staw, kolejką linową do ZOO,
oryginalnym hotelem w kształcie ogromnego statku? Czy wędrowalibyśmy zadaszoną
ulicą Piotrkowską?
Książka
Błażeja Ciarkowskiego umożliwia przegląd najważniejszych niezrealizowanych
projektów i koncepcji architektonicznych ostatniego stulecia. Stanowią one
świadectwo kreatywności projektantów oraz ambicji lokalnych władz. Bogato
ilustrowana publikacja pozwala zobaczyć, w jak niesamowitej przestrzeni mogliby
żyć dziś łodzianie, gdyby… udało się zrealizować choć część projektów wybitnych
architektów wizjonerów.
Błażej Ciarkowski.
Architekt
i historyk sztuki. Absolwent architektury na Politechnice Łódzkiej i historii
sztuki na Uniwersytecie Łódzkim. W 2012 roku obronił z wyróżnieniem doktorat na
Politechnice Łódzkiej. Od 2012 roku adiunkt w Katedrze Historii Sztuki
Uniwersytetu Łódzkiego. Laureat nagrody Marszałka Województwa Łódzkiego za
najlepszą rozprawę doktorską związaną tematycznie z województwem łódzkim. Autor
książek „Konserwacja i kreacja architektury. Jan Tajchman i jego działalność”,
„Bolesław Kardaszewski. Architektura i polityka”” oraz licznych artykułów naukowych
i popularnonaukowych.
(fotografia
autora pochodzi ze strony: http://212.191.73.104/~historiasztuki/katedra/pracownicy/dr-inz-arch-blazej-ciarkowski/).
Fot. Monika Czechowicz