Położony
w centrum miasta Ogródek Dydaktyczny, odizolowany od ruchu ulicznego Parkiem
Źródliska I i pawilonami Palmiarni, jest mało widoczny dla przechodniów. Warto
jednak odwiedzić to wyjątkowe miejsce.
Wysokie, stare drzewa oraz bogate
podszycie z krzewów i bylin tworzą osobliwy nastrój starego, tajemniczego
ogrodu.
Specyficzny, łagodny mikroklimat sprzyja rozwojowi wrażliwych na chłody
roślin pochodzących z różnych rejonów świata, co czyni go wyjątkowo
atrakcyjnym.
Teren
dzisiejszego Ogródka Dydaktycznego jest historycznie najstarszą częścią Ogrodu
Botanicznego, która po wielu latach użytkowania przez Uniwersytet Łódzki, wróciła
pod zarząd Miasta i stała się integralną częścią współczesnego Ogrodu.
Wszystko
zaczęło się wraz z powstaniem w Łodzi w 1921 roku Centralnej Pracowni
Przyrodniczej, której pracownicy z ogromną determinacją dążyli do założenia na
terenie miasta składnicy botanicznej wraz z ogrodem. Ich zamierzenia
urzeczywistniły się w 1926 roku, kiedy to Pracownia Przyrodnicza otrzymała na
utworzenie ogrodu działkę o powierzchni 1 ha zlokalizowaną w Parku Źródliska.
Na jej terenie powstawał w latach 1926-1929 Szkolny Ogród Botaniczny, który
miał być pomocny w praktycznym nauczaniu przyrody. Był to pierwszy ogród
botaniczny jaki powstał na terenie Łodzi.
Jak
pisze Edward Potęga w „Czasopiśmie Przyrodniczym”, w 1928 roku zakończono
zagospodarowywanie pierwszej części Ogrodu o powierzchni 3500 metrów
kwadratowych. Założono tam działy prezentujące między innymi: biologię roślin,
systematykę roślin, rośliny uprawne, lecznicze i ozdobne oraz roślinność górską,
wydm piaszczystych i skalnych pustyń. Wybudowano również dwa baseny – większy o
powierzchni 49,24 metrów kwadratowych przeznaczony dla roślin wodnych oraz
mniejszy dla roślin błotnych. W okresie tym posadzono około 8500 roślin
należących do 750 gatunków.
W
1929 roku zagospodarowana już była cała powierzchnia Ogrodu, w którym prezentowano
około 1000 gatunków. W kolejnych latach kolekcję stale poszerzano, czego
dowodzą spisy nasion z 1931 i 1935 roku obejmujące 1241 taksonów.
Szkolny
Ogród Botaniczny tuż po założeniu, rok 1930.
"Rozwój", rok 1928.
Rośliny
pozyskiwano z ogrodów botanicznych, między innymi z Wilna, Krakowa, Lwowa i
Warszawy, jak również ze stanowisk naturalnych.
Na
terenie Ogrodu prowadzono lekcje przyrody, udzielano informacji z zakresu
ogrodnictwa oraz bezpłatnie udostępniano nasiona i sadzonki.
W
okresie tym liczba zwiedzających wynosiła od ośmiu do dziesięciu tysięcy osób
rocznie – były to głównie wycieczki szkolne.
W
1934 roku Ogród przemianowano na Miejski Ogród Przyrodniczy, a w 1935 roku
wprowadzono niewielkie opłaty za jego zwiedzanie. Zmiana nazwy związana była z
urozmaiceniem kolekcji botanicznej okazami zwierząt, wśród których prezentowano
nawet niedźwiedzia sprowadzonego ze Szkolnego Ogrodu Zoologicznego w Zamościu.
W
1947 roku Ogród przejęła Wyższa Szkoła Pedagogiczna, która w 1955 roku została
włączona do Uniwersytetu Łódzkiego. W ówczesnym czasie bezpośrednią opiekę nad
Ogrodem sprawowała Pracownia Metodyki Biologii.
Po
zaprzestaniu użytkowania Ogrodu Dydaktycznego przez Uniwersytet Łódzki w 1999
roku, Ogród Botaniczny w Łodzi rozpoczął starania o jego przejęcie. Do
porozumienia między uczelnią i władzami Miasta doszło w 2004 roku. Na podstawie
uchwały Nr XXX/491/04 Rady Miejskiej w Łodzi, Ogród Dydaktyczny stał się własnością
Miasta. W 2005 roku zgodnie z zarządzeniem Prezydenta Miasta Łodzi, Ogród
Dydaktyczny został przekazany Ogrodowi Botanicznemu, a po jego renowacji, we
wrześniu 2006 roku został udostępniony zwiedzającym.
Ogród
ulega ciągłym przeobrażeniom i to nie tylko tym związanym z kolejnymi porami
roku.
Systematycznie uzupełniane są nasadzenia drzew i krzewów oraz wprowadzane są nowe byliny, które wypełniają partery i zmniejszają powierzchnie trawników.
Systematycznie uzupełniane są nasadzenia drzew i krzewów oraz wprowadzane są nowe byliny, które wypełniają partery i zmniejszają powierzchnie trawników.
Ogród
Dydaktyczny jest pod stałą i troskliwą opieką.
Na
terenie 3,5 tysięcy m² można oglądać między innymi:
sekwoje, metasekwoje...
sekwoje, metasekwoje...
... a także kolekcję wrzosów, wrzośców, rododendronów i azalii.
- agawy, bukszpany, styrakowce japońskie i wiele innych...
Przed
wejściem do Ogródka Dydaktycznego możemy obejrzeć czasową wystawę Motyli i
Roślin Nektarodajnych.
Ale owady w gablotkach to tylko zapowiedź „motylich wydarzeń”.
-
egzotyczne motyle eksponowane będą w jednej ze szklarni Palmiarni, na co
dzień nieudostępnionej do oglądania. Na potrzeby wystawy sprowadzone będą do
Palmiarni poczwarki kilku gatunków motyli dziko występujących w tropikalnej
Ameryce Południowej, Azji Południowo-Wschodniej i Afryce.
Przez cały sierpień,
każdego dnia kilkadziesiąt pięknych, barwnych, dużych motyli będzie
uprzyjemniać pobyt w Palmiarni. Dodatkowo, w ramach wystawy, w Ogródku
Dydaktycznym oraz przy południowej fasadzie Palmiarni, prezentowanych będzie
kilkadziesiąt gatunków i odmian roślin nektarodajnych, w tym pachnących lantan,
budlei, róż i innych.
Wystawy
tematyczne cieszą się dużym zainteresowaniem zwiedzających, wpisały się już na
stałe w kalendarium imprez w Palmiarni. Są to między innymi wystawy storczyków,
bonsai, roślin mięsożernych i roślin jadalnych.
Każdej
wystawie towarzyszą kiermasze, prelekcje i warsztaty mające na celu
upowszechnianie wiedzy przyrodniczej i ogrodniczej. Wystawa motyli potrwa do
końca sierpnia.
Wystawie
towarzyszyć będą prelekcje:
5
sierpnia godz. 14:00 Owady zapylające – pszczoły ( nie tylko miodne).
Prowadzi:
dr hab. Katarzyna Szczepko, Wydział Biologii i Ochrony Środowiska.
6
sierpnia godz. 14:00 Owady zapylające – pszczoły ( nie tylko miodne).
Prowadzi:
dr hab. Katarzyna Szczepko, Wydział Biologii i Ochrony Środowiska.
27
sierpnia godz. 14:00 Świat motyli dziennych i nocnych
województwa łódzkiego.
Prowadzi:
mgr Tadeusz Kurzac.
W
ogrodzie już teraz podziwiam motyle, może o nie tak fantazyjnych kształtach i
kolorach, ale za to… żywe, korzystające ze słodkiej oferty zasadzonych tu
roślin miododajnych.
Ogród
dla motyli.
Spacer
po Ogródku Dydaktycznym umożliwia poznanie rzadkich i pięknych gatunków roślin
oraz jest okazją do wspaniałego wypoczynku.
Zachęcają do niego rozstawione przy
alejkach stylowe ławeczki – wiele z nich z pamiątkowymi tabliczkami:
Odpocząć
można w altanie…
…lub
przy klasycznej fontannie, która po ostatnim remoncie zastąpiła basen z roślinami
błotnistymi.
W
okresie letnim do fontanny przenoszone są żółwie czerwonolice.
To duża atrakcja... nie tylko dla dzieci.
INFORMACJE
DLA ZWIEDZAJĄCYCH:
Palmiarnia
czynna jest przez cały rok codziennie, oprócz poniedziałków, pierwszego dnia
Świąt Bożego Narodzenia i Wielkanocy, 1 stycznia i 1 listopada oraz ostatniego
tygodnia marca i lipca.
Ogródek
Dydaktyczny jest dostępny tylko dla zwiedzających palmiarnię (wejście przez
pawilon dla roślinności twardolistnej) i nie jest czynny zimą.
Łódzka
Palmiarnia, al. Piłsudskiego 61 (Park Źródliska I)
tel. 042 674 96 65; fax 042 674 50 70
Źródła:
Dorota
Mańkowska. Historia Ogródka Dydaktycznego przy Palmiarni [w:] Palmiarnia Ogrodu
Botanicznego w Łodzi. Przewodnik.
Aleksandra
Winkler. Kolekcje roślinne Ogródka Dydaktycznego [w:] Palmiarnia Ogrodu
Botanicznego w Łodzi. Przewodnik.
Marek
Jakubowski. Informacje dla zwiedzających [w:] Palmiarnia Ogrodu Botanicznego w Łodzi.
Przewodnik.
WIKIPEDIA
https://pl.wikipedia.org
Fot.
archiwalane ze strony:
i
inn.
Fot.
współczesne Monika Czechowicz