baedeker łódzki: PIOTRKOWSKA 54 – narożny dom rodziny Fischerów.

W 1834 roku plac nr 115 (dziś Piotrkowska 54), w nowej osadzie rękodzielniczej "Łódka", objął tkacz przybyły z Czech, Prokop Luniak. Nowy właściciel zobowiązał się do utrzymywania w ciągłym ruchu fabryki wyrobów bawełnianych składającej się z 3 warsztatów, przy których 2 czeladzi użytych będzie, oraz do wystawienia domu drewnianego za otrzymaniem bezpłatnie z lasów rządowych potrzebnego na ten cel drzewa.

We wrześniu 1839 roku Luniak sprzedał połowę domu i placu Ignacemu Lissnerowi. Drugą połowę nieruchomości sprzedał rok później, we wrześniu 1840 roku, Krystianowi Kunkelowi, a ten po roku, we wrześniu 1841 roku, sprzedał swoją część Franciszkowi Pitschmanowi. Na froncie stał nieduży dom drewniany.

W grudniu 1848 roku, Lissner sprzedał swoją połowę Franciszkowi Pitschmanowi, który stał się, tym samym, właścicielem całej nieruchomości, czyli drewnianego domu frontowego z przybudówką oraz fabryczną oficyną.

Na początku lat 50. XIX stulecia Pitschmann był jednym z większych łódzkich producentów tkanin wełnianych.

W lutym 1859 roku Karolina Pitschman, wdowa po Franciszku, sprzedała tylną część nieruchomości Karolowi Klosse, a w sierpniu sprzedała frontową część nieruchomości, rozciągającą się od ulicy Piotrkowskiej do Dzielnej (dziś Narutowicza), Leopoldowi Häntschelowi.

Na początku lat 60. Häntschel sprzedał nieruchomość Franciszkowi Fischerowi seniorowi.

"Czas", kalendarz informacyjno-adresowy, rok 1901.

Tkacz Franciszek Fischer senior (1817 - 1862) przybył na ziemie polskie z Czech, z miasta Rumburk. Na początku lat 40-tych XIX wieku mieszkał w Pabianicach, gdzie w 1840 roku ożenił się z Teresą Rudolf i gdzie przyszło na świat dwoje pierwszych dzieci. Około 1843 roku Franciszek senior osiedlił się w Łodzi.

Po śmierci Franciszka seniora, w grudniu 1862 roku, nieruchomość przeszła w ręce wdowy, Teresy, później syna, Franciszka Fischera juniora.

W latach 70. XIX stulecia wykupiono grunt działki, a w 1876 roku powstała dwupiętrowa narożna kamienica według projektu Hilarego Majewskiego.

Posesja pozostawała w rękach rodziny Fischerów przynajmniej do lat 20-tych XX wieku.

"Czas", kalendarz informacyjno-adresowy, rok 1914.

"Łodzianin", rok 1893.

W latach 80. XIX wieku funkcjonował pod tym adresem skład fabryczny firmy „Gampe i Albrecht”.

Na przełomie XIX i XX wieku parter budynku Fischerów wypełniony był sklepami.

"Lodzer Tageblatt", 1881.

"Dziennik Łódzki", rok 1884.

"Dziennik Łódzki", rok 1891.

"Rozwój", rok 1898.

Eleganckie delikatesy Maurycego Sprzączkowskiego imponowały wyborem win i towarów kolonialnych. Sprzączkowski prowadził również największe w Królestwie Polskim przedstawicielstwo składów herbaty „Piotra Orłowa” i nad wejściem do jego sklepu wisiał olbrzymi szyld tej firmy.

W prasie łódzkiej reklamy delikatesów Maurycego Sprzączkowskiego pojawiały się bardzo często, firma prosperowała bardzo dobrze przez wiele lat. Poniżej kilka:

Przewodnik Cezarego Richtera "Fuhrer Durch Lodz" z 1893 roku

"Łodzianin", rok 1893.

"Goniec Łódzki", rok 1904.

"Rozwój", rok 1898.

"Rozwój", rok 1900.

"Rozwój", rok 1902.

"Rozwój", rok 1903.

"Rozwój", rok 1905.

"Rozwój", rok 1908.

"Rozwój", rok 1912.

Od 1910 roku delikatesy i skład win w tym samym miejscu prowadził Stanisław Jaworski.

Kalendarz handlowo-przemysłowy, rok 1910.

"Rozwój", rok 1912.

"Rozwój", rok 1913.

"Kalendarz Kościuszkowski", rok 1918.

Jednodniówka "Ratujcie dzieci" z 11 czerwca 1916 roku.

"Rozwój", rok 1918.

Informator m. Łodzi z kalendarzem na rok 1920.

"Rozwój", rok 1920.

"Republika", rok 1924.

"Ilustrowana Republika", rok 1925.

"Ilustrowana Republika", rok 1926.

"Głos Poranny", rok 1932.

Pod tym adresem znajdował się skład wędlin rodziny Rassalskich.

Informator handlowo-przemysłowy, rok 1909.

Główny sklep Ignacego Rassalskiego seniora mieścił się na ulicy Konstantynowskiej 319 (późniejsza Konstantynowska 12, dziś ulica Legionów) w domu własnym.

Ignacy Rassalski junior odszedł od rodzinnej tradycji, rzeźnictwa i otworzył przedsiębiorstwo powroźnicze, produkujące liny transmisyjne, okrętowe i przędzę sizalową (więcej o Rassalskich przeczytasz TUTAJ) W okresie międzywojennym wybudował willę przy ulicy Wigury 4 (dzisiaj Wigury 4/6).

Dawna willa Ignacego Rassalskiego przy ulicy Wigury 4/6.

Wracamy na ulicę Piotrkowską.

W okresie międzywojennym działał przy Piotrkowskiej 54 skład (kantor) fabryki wyrobów włókienniczych Mozesa Klajmana (Kleimana).

"Republika", rok 1924.

"Głos Poranny", rok 1937.

Przedsiębiorstwo założone w 1921 roku przy ulicy Zagajnikowej 31 (dzisiaj Kopcińskiego 31) produkowało tkaniny jedwabne i wełniane, zatrudniało 200 robotników i wykazywało roczny obrót na poziomie ponad 3 mln złp (rok 1936). W latach 30. XX wieku firma Mozesa Klajmana była prowadzona przez jego synów, Dawida i Lejba Klajmanów.

"Głos Poranny", rok 1938.

Księga adresowa m. Łodzi i województwa łódzkiego, 1937-1939.

"Głos Poranny", rok 1931.

W latach 30. XX stulecia przy Piotrkowskiej 54 miała swoją siedzibę Spółdzielcza Wytwórnia Wędlin Koszernych Zjednoczonych Rzeźników Żydowskich, która prowadziła tu również bar.