W Polsce narty znane były od dawna. Pierwsze wzmianki o nartach, używanych na kresach północno-wschodnich pochodzą już z 1578 roku. Dopiero chyba jednak wyprawy Nansena wzbudziły szersze zainteresowanie nartami...
"Nowa Gazeta Łódzka", rok 1913.
"Hasło Łódzkie", rok 1928.
"Ilustrowana Republika", rok 1930.
Fridtjof Wedel-Jarlsberg Nansen (1861-1930)
- norweski oceanograf, badacz polarny i międzynarodowy działacz społeczny, Komandor Legii Honorowej i laureat Pokojowej Nagrody Nobla.
W 1906 roku powstały we Lwowie pierwsze kluby narciarskie, ale raczej o charakterze turystycznym. Ze skokami spotykamy się po raz pierwszy dopiero w 1910 roku. Ujęcie sportu narciarskiego w ramy organizacyjne nastąpiło dopiero w roku 1919. W tym czasie powołany został do życia Polski Związek Narciarski.
Do zrozwoju narciarstwa w Polsce przyczyniło się w dużej mierze również Towarzystwo Krzewienia Narciarstwa, zajmujące się popularyzacją terenów narciarskich i rozdawnictwem sprzętu wśród niezamożnej ludności. Ze sportu jednostek narciarstwo stało się sportem mas.
W 1933 roku tytuły mistrzów Polski zdobyli narciarze: Łuszczek (kombinacje), Władysław Marusarz (skoki) i Stanisław Marusarz (bieg zjazdowy).
Do czołówych klubów narciarskich w Polsce wówczas należały: krakowska Wisła, Sekcja Narciarska Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego (SNPTT) i zakopiański Sokół.
"Łódź w Ilustracji", rok 1933.
Sport narciarski jeszcze w czasach zaborów był zupełnie nieznany w Łodzi. Dopiero u schyłku 1928 roku prasa łódzka podjęła próby poplularyzacji sportów zimowych (narciarstwo, hokej, saneczkarstwo) w naszym mieście i okolicy.
"Gazeta Pabianicka", rok 1934.
"Ilustrowana Republika", rok 1934.
W zakresie narciarstwa do demonstrowania techniki biegowej zaproszono Władysława Króla - piłkarza I-ligowego ŁKS-u, który przed przyjazdem do Łodzi uprawiał narciarstwo jako członek WKS "Lublinianka", zdobywając w 1927 roku mistrzostwo okręgu lubelskiego w tzw. kombinacji norweskiej.
Władysław Król (1907-1991)
- polski wszechstronny sportowiec, reprezentatnt Polski w piłce nożnej i hokeju na lodzie, olimpijczyk, trener i działacz sportowy.
Więcej w baedekerze tutaj:
Łódzki Robotniczy Sportowy Komitet Okręgowy (ŁRSKO) wydelegował w tym samym czasie do Zakopanego na 2-tygodniowy kurs narciarski 20 swoich członków.
"Panorama", dodatek niedzielny "Republiki", rok 1930.
Podobny kurs ukończyli w lutym 1931 roku kierownicy Okręgowego Urzędu Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego - por. Paweł Woskowicz, por. Stanisław Kuźnicki i kpt. Koziba.
Byli oni pierwszymi łódzkimi przodownikami (instruktorami) narciarstwa w Łodzi. Z ich inicjatywy 28 maja 1931 roku odbyła się V sesja Rady Miejskiej z tematem "W trosce o zdrowie i tężyznę fizyczną młodego pokolenia".
Dziennik Zarządu m. Łodzi, rok 1931.
Samorząd łódzki podjął wówczas uchwały o budowie ogrodów jordanowskich i miejskich placów zabaw dla dzieci, zaakceptował również plany utworzenia tras dla narciarstwa biegowego w Łagiewnikach oraz toru saneczkowego na Rudzkiej Górze i w parku Poniatowskiego.
"Ilustracja Łódzka", rok 1935.
"Głos Poranny", rok 1935.
Łagiewniki/ Arturówek, dzisiaj.
Propagowanie narciarstwa zaowocowało utworzeniem sekcji narciarskiej w Klubie Sportowym "Geyer" oraz w Łódzkim Towarzystwie Łyżwiarskim.
"Echo", rok 1938.
Członkowie sekcji rekrutowali się z kręgu urzędniczego i wolnych zawodów. Traktowali oni narciarstwo jako formę rekreacyjną w warunkach lokalnych oraz formę turystyki narciarskiej podczas zimowych indywidualnych wyjazdów do ośrodków górskich.
"Głos Poranny", rok 1935.
W parku Poniatowskiego w drugiej połowie lat trzydziestych podejmowano próby popularyzacji narciarstwa "za motorami" - na wzór modnych już w Zakopanem wyścigów narciarskich z końmi. Propagował ten rodzaj sportu Łódzki Klub Motocyklistów.
"Rozwój", dodatek ilustrowany, rok 1926.
"Ilustrowana Republika", rok 1927.
To, że łodzianie nie uprawiali jeszcze masowo narciarstwa nie oznaczało, że nie interesowali się tym sportem. Śledzili wyczyny naszych sportowców w prasie i w radio.
"Panorama", dodatek niedzielny "Republiki", rok 1930.
"Głos Poranny", rok 1936.
"Echo", rok 1938.
...i na zakończenie trochę "narciarskiej mody" 😊
"Głos Poranny", rok 1936.
"Ilustracja Łódzka", rok 1935, obok strój narciarski, ok.1937, zbiory Centralnego Muzeum Włókiennicywa w Łodzi, wystawa "Miasto-Moda-Maszyna".
Skórzane buty narciarskie, ok. 1939,
zbiory Centralnego Muzeum Włókiennicywa w Łodzi, wystawa "Miasto-Moda-Maszyna".
"Orędownik", rok 1939.
źródła:
Andrzej Bogusz. Dawna Łódź sportowa 1824-1945.
Przeczytaj jeszcze w baedekerze:
"Dziennik Popularny", rok 1976.
Fot. archiwalne pochodzą ze zbiorów Wojewódzkiej Biblioteki ublicznej w Łodzi
Fot. współczesne Monika Czechowicz