piątek, 20 stycznia 2023

ALEKSANDER JASZCZYŃSKI i Tatiana, miss Rosji 1933.

Aleksander Jaszczyński był kompozytorem muzyki lekkiej i tanecznej. W latach trzydziestych mieszkał i komponował w Wilnie. Po II wojnie światowej działał w Łodzi.

Aleksander Jaszczyński (1901-1961)
(źródło fotografii: StareMelodie.pl)

W drugiej połowie lat czterdziestych dużym powodzeniem cieszyło się jego tango „Skradłaś serce me”, nagrane przez Tadeusza Millera, piosenkarza i gitarzystę. Miller w młodości uczył się gry na gitarze i fortepianie, w 1946 roku zadebiutował w audycji muzycznej Rozgłośni Szczecińskiej Polskiego Radia. W tym samym roku dokonał pierwszych nagrań płytowych dla poznańskiej wytwórni „Mewa”. Do lipca 1947 roku nagrał około sześćdziesięciu płyt, m.in. z towarzyszeniem gitary i zespołem Charles’a Bovery’ego. Zginął w wypadku motocyklowym w Szczecinie.

„Skradłaś serce me”. Aleksander Miller
(źródło: YouTube.pl)

W 1933 roku Jaszczyński skomponował kilka utworów poświęconych Tatianie Masłowej.

Tatjana (Tatiana) Aleksandrowna Masłowa (1913-1966)
- rosyjska uczestniczka konkursów piękności, Miss Rosja 1933 i Miss Europe 1933.

"Głos Poranny", rok 1933.

Tatiana była córką porucznika Floty Czarnomorskiej, Aleksandra Masłowa, który w 1917 roku został rozstrzelany przez bolszewików. Po śmierci Masłowa jego rodzina uciekła z Rosji i znalazła schronienie w Wilnie, gdzie matka Tatiany wyszła za mąż za polskiego oficera 23 Pułku Ułanów Grodzieńskich. Masłowa ukończyła Gimnazjum Sióstr Nazaretanek w Wilnie. Umiała biegle posługiwać się pięcioma językami (między innymi językiem polskim), śpiewać i grać na fortepianie. 

"Głos Poranny", rok 1933.

Do konkursu o tytuł Miss Rosja trafiła za sprawą swojego wuja, który wysłał jej zdjęcie do wydawanego w Paryżu rosyjskiego pisma „La Russie Illustrée”. 

"Echo", rok 1933.

Zdobycie tytułu rosyjskiej królowej piękności zapewniło Masłowej udział w konkursie Miss Europe. Zajęła w nim pierwsze miejsce, pokonując trzynaście konkurentek. 
Rosyjska miss cieszyła się w Polsce dużą popularnością – kompozytor Aleksander Jaszczyński zauroczony jej wdziękiem i urodą, napisał na jej cześć tango "To płacze serce”, które śpiewał polski aktor i piosenkarz Adam Aston.
Adam Aston, Orkiestra Taneczna "Syrena-Rekord" - "To płacze serce"
(Jaszczyński/Jaksztas).
Tango poświęcone Miss Europe 1933, Syrena Electro 1933.
(źródło: YouTube.pl)

Po II wojnie światowej Tatjana Masłowa wraz z mężem, wileńskim adwokatem Rafałem Łobanosem zamieszkała we Frankfurcie nad Menem, gdzie zmarła 13 czerwca 1966 w wieku 53 lat.

"Głos Poranny", rok 1933.

Większość piosenek Jaszczyńskiego ukazała się z tekstami Antoniego Jaksztasa, autora tekstów, który debiutował jako aktor w 1930 roku w wileńskim Teatrze Miejskim. Juksztas był recytatorem, piosenkarzem, konferansjerem. Do 1939 roku pracował jako reżyser oraz kierownik literacki i artystyczny teatrów muzyczno-rewiowych w Krakowie, Lwowie, Grodnie, Lublinie, Katowicach i Warszawie. Na początku II wojny światowej powrócił do Wilna i kierował Polskim Teatrem Miniatur. Od 1945 roku występował w Polskim Radiu w Łodzi, następnie był aktorem w Teatrze Polskim w Warszawie. Prawdopodobnie to on kryje się pod nazwiskami: Eufemiusz Jar i Edward Merlis.

"Kurier Popularny", rok 1948.

Aleksander Jaszczyński współpracował ponadto z chórem cygańskim Sawina.
Zmarł 24 marca 1961 roku w Łodzi. Spoczął na Starym Cmentarzu przy ulicy Ogrodowej.

Grób Aleksandra Jaszczyńskiego. Fot. baedeker łódzki.

Najpopularniejsze piosenki skomponowane przez Aleksandra Jaszczyńskiego:
„Możesz odejść” (tekst Edward M. Merlis, 1933)
Adam Aston&Orkiestra Henryka Warsa, "Możesz odejść"
(Jaszczyński/Jaksztas), Syrena-Electro, 1933.
(źródło: YouTube.pl)

„To płacze serce” (tekst Edward M. Merlis, 1933)
Adam Aston, Orkiestra Taneczna "Syrena-Rekord" - "To płacze serce"
(Jaszczyński/Jaksztas).
Tango poświęcone Miss Europe 1933, Syrena Electro 1933.
(źródło: YouTube.pl)

„Wiem, że zdradziłaś” (tekst Edward M. Merlis, 1935)
Mieczysław Fogg. "Wiem, że zdradziłaś" (Jaszczyński/Merlis), 
Orkiestra Henryka Golda, Syrena-Electro, 1935.
(źródło: YouTube.pl)

„Gdzie te oczy ukochane?” (tekst Edward M. Merlis, 1935)
„Skradłaś serce me” (tekst Antoni Jaksztas, 1947)
„Baśń miłości” (tekst Arkadiusz Płoński, 1948)

Baśń miłości

Miłość krótko trwa, jak sen
Jak noc, jak dzień
Zostaje po niej łza
I ból, i cień

Pierwszy całus usta pali
I mami, i zwie
A przeszłość zgasła w dali
I smutkiem noc tchnie

Rok przejdzie, dwa miną
Serce wciąż drga
Szczęścia zapomnieć nie może

Miłość krótko trwa, jak sen
Jak dzień upojnych złud
W rozterce czeka serce
Że się stanie cud


autor tekstu: Arkadiusz Płoński
Rok 1948.
Wykonanie oryginalne: Marta Mirska
Płyta „O torrero”/ Baśń miłości (SP, 1948)
"Baśń miłości" (Jaszczyński/Płoński), 1948.
Śpiewa Marta Mirska

źródła:
Cyfrowa Biblioteka Polskiej Piosenki
Fot. archiwalne pochodzą ze zbiorów Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Łodzi oraz Cyfrowej Biblioteki Polskiej Piosenki oraz strony StareMelodie.pl
Fot. współczesna Monika Czechowicz
Nagrania: YouTube.pl

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz