Atlant (gigant, telamon) – posąg mężczyzny w postawie stojącej (rzadziej siedzącej lub klęczącej), służący za podporę zamiast kolumny, filara lub pilastra, wspierający głową, barkami albo rękami belkowanie, sufit, balkon czy inny element architektoniczny. Występował od starożytności, z antyku przejęty został (podobnie jak kariatyda i herma) przez renesans i manieryzm włoski oraz niderlandzki. Ulubiony motyw dekoracji w architekturze barokowej i klasycystycznej, pozostał w repertuarze stylów historyzujących XIX wieku.
Charakterystycznym
elementem kamienicy Hermana Konstadta przy Piotrkowskiej 53 jest wykusz nad
bramą, którego dźwigają dwaj atlanci.
Budynek został wzniesiony w 1885 roku według projektu Juliusza Adolfa Junga,
budowniczego pracującego dla przedsiębiorstwa I.K. Poznańskiego, w miejscu dawnego domu
tkacza.
Ulica Nawrot 30.
Dom
pod atlantami
Budynek przy ulicy Narutowicza 45, z charakterystycznymi
męskimi postaciami, należał niegdyś do Pocztowej Kasy Oszczędności
(protoplasty dzisiejszego PKO). Na froncie umieszczono charakterystyczne figury
atlantów zaczerpnięte z architektury starogreckiej. Postaci mężczyzn
podtrzymujących głową, barkami lub rękami element architektoniczny, zastępowały
filary i kolumny. Atlanci z ulicy Narutowicza 45 są symbolami pracy, stoi tu
monter, rolnik, robotnik. Ze względu na sposób wykonania rzeźby te często
kojarzone są z powojennym socrealizmem, w rzeczywistości powstały już w 1925
roku.
(gr.
Atlas Atlantos – w mitologii greckiej
tytan dźwigający z rozkazu Zeusa na barkach sklepienie niebios)
Kamienica Bernarda Glüksmana przy alei Kościuszki 36. Wzniesiona w latach 1895 - 1896.
Przeczytaj
jeszcze:
źródło:
Słownik
terminologiczny sztuk pięknych, pod red. Krystyny Kubalskiej-Sulkiewicz, Moniki
Bielskiej-Łach, Anny Manteuffel-Szaroty. Wydawnictwo Naukowe PWN.
Fot. Monika Czechowicz