baedeker łódzki: Sławomir Brzoska | Książki i kamienie

Na wystawę prac Sławomira Brzoski „Książki i kamienie” składają się dokumentacje z blisko 20 lat działań artysty w obszarze land artu oraz nowsze prace zawarte w cyklu „Księgi hermetyczne”. Aktywności te łączy materiał, którego używa on w dialogu z obiektami spotkanymi w drodze lub zakupionymi w antykwariacie, czyli wełna lub sznurek. Proces owijania książek i kamieni odnosi się do archetypu, ale obie te działalności wydają się wskazywać przeciwne kierunki. Pustynny kamień, wybrany z wielu i owinięty, staje się rodzajem centrum; przestrzeń profanum przemienia w sacrum i ma związek z tym momentem w dziejach ludzkości, kiedy nomada stał się człowiekiem osiadłym.

Książki zaś poprzez owinięcie tracą swój intelektualny sens a możliwość wejrzenia w tekst poprzez małe otwory pozostawione w chaosie sznurkowych linii pozwala tylko na odczytanie fragmentów zdań, sylab, bez wzajemnego związku, co może przypominać bełkot będący zapewne sposobem porozumiewania się naszych odległych przodków. Oba cykle prac stanowią różne rodzaje krytyki współczesności i humanizmu, który zawiódł.

Sławomir Brzoska – polski artysta współczesny, performer, podróżnik, od 5 grudnia 2011 profesor sztuk plastycznych. Prowadzi 9 Pracownię Działań Przestrzennych na Uniwerysytecie w Poznaniu oraz Pracownię Działań Przestrzennych w Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach. W latach 1991–1995 studiował w Instytucie Sztuki Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, Filia w Cieszynie, uzyskując dyplom z zakresu rzeźby. Od 1997 roku związany jest z Uniwersytetem Artystycznym w Poznaniu, w którym jest profesorem zwyczajnym (Wydział Rzeźby i Działań Przestrzennych; Katedra Działań Przestrzennych oraz Wydział Edukacji Artystycznej; Katedra Interdyscyplinarna). Od 2012 zatrudniony również w Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach, gdzie prowadzi Pracownię Działań Przestrzennych.

Artysta znany jest z instalacji, które tworzy przy użyciu sznurka, wełny, światła UV. Jak pisze autor "Konstruowanie i dekonstruowanie instalacji jest dla mnie nie mniej ważne od efektu. To fizyczny kontakt z przestrzenią, rodzaj podróży, podczas której pokonuję kilometry, by uzyskać, utkać formę. Podróż ta jest jak rytmiczne oddychanie, zaś przestrzeń, w której realizuję prace traktuję jak rodzaj naczynia, wypełnianego treścią, co stanowi alchemiczny rys w mojej działalności".

Oprócz efemerycznych działań w galeriach zrealizował kilka rzeźb w przestrzeniach otwartych: w Londynie, Bielsku-Białej i w Poznaniu. Odbył artystyczną podróż dookoła świata (czerwiec 2007 – czerwiec 2008) od Ameryki Południowej, poprzez Australię i Oceanię po Azję pod hasłem "Rok Wędrującego Życia", podczas której odwiedził 23 kraje i zrealizował wiele działań artystycznych. Dla Sławomira Brzoski zarówno proces twórczy jak i powstające instalacje odnoszą się do podróży.

Zrealizował ponad 180 wystaw indywidualnych i zbiorowych w kraju i na świecie, m.innymi w Niemczech, Szwajcarii, Francji, Hiszpanii, Szwecji, Anglii, Walii, Słowacji, Bułgarii, Estonii, Węgrzech, Jugosławii, Japonii i Kanadzie oraz wiele performances i akcji podczas licznych podróży: w Papui Zachodniej, Etiopii, Jordanii, Omanie, Izraelu, Chinacvh, Mauretanii, Indiach, Nepalu, Turcji, Japonii, Rosji, Tybecie, Grecji, Austrii, Hiszpanii, Korsyce, Szwajcarii.

Autor kilku książek, m.in. 2-tomowej publikacji pt. "Rok wędrującego życia" t. 1, t. 2oraz "Gdy Droga staje się formą. Szkice w podróży 2002-2020".

Jego prace znajdują się w zbiorach Lulea Kommun w Lulea (Szwecja), Galerii Maison 44 w Bazylei (Szwajcaria), Jeerwood Sculpture Collection w Londynie (Anglia), Open Structure Art Society w Budapeszcie (Węgry), Považskiej Galerii Umenia w Žilinie (Słowacja), Muzeum Sztuki Multimedialnej w Odzaci (Serbia), Zachęcie Sztuki Współczesnej w Szczecinie, Kolekcji Wielkopolskiego Towarzystwa Sztuk Pięknych, Kolekcji Znaki Czasu w Katowicach, Muzeum Górnośląskim w Bytomiu, Galerii Wieża Ciśnień w Koninie, Bibliotece Sztuki Uniwersytetu Zielonogórskiego w Zielonej Górze, Galerii AT w Poznaniu, Muzeum Okręgowym w Bydgoszczy oraz zbiorach prywatnych w kraju i za granicą.

Wernisaż w Galerii Wschodniej został wzbogacony o promocję książki p.t. „Gdy Droga staje się formą. Szkice w podróży 2002-2020” wydaną przez Uniwersytet Artystyczny w Poznaniu.

Galeria Wschodnia – galeria sztuki w Łodzi przy ulicy Wschodniej 29/3 powstała w 1984 roku w prywatnym mieszkaniu w Łodzi, przy ulicy Wschodniej 29. Przez wieku krytyków zaliczana jest do najważniejszych polskich galerii lat 80. Galeria prezentuje sztukę różnych dyscyplin, m.in. sztukę akcji, performance, instalacje, sztukę wideo, multimedia, fotografie, film, sztukę obiektu.

Początkiem działalności galerii było założenie pracowni w 1981 roku przez Piotra Bikonta, wówczas studenta łódzkiej Szkoły Filmowej i Wojciecha Czajkowskiego, muzyka jazzowego. Po generalnym remoncie w 1984 roku pracownia kontynuowała działalność pod nazwą Galeria Wschodnia.

Od jej powstania prowadzona była przez absolwentów łódzkiej PWSSP - Jerzego Grzegorskiego i Adama Klimczaka.

Jerzy Grzegorski, Adam Klimczak. Foto: Józef Robakowski, 1990.

Jerzy Grzegorski, Adam Klimczak. Foto: Marcin Polak 2014.

W galerii odbywają się warsztaty, prezentacje oraz spotkania środowisk twórczych, prowadzone przez artystów - Jerzego Grzegorskiego i Adama Klimczaka.

Adam Klimczak i Jerzy Grzegorski. Foto: baedeker łódzki 2014.

Zobacz w baedekerze: baedeker łódzki: Prolegomena do nauk ekonomicznych prowadzonych od kuchni. Trzydzieści lat Galerii Wschodniej w Łodzi.

Adam Klimczak

– polski artysta, performer, fotograf, twórca instalacji oraz sztuki site-specific, współtwórca Galerii Wschodniej, „Konstrukcji w Procesie” oraz Międzynarodowego Muzeum Artystów. W latach 80. był aktywnym uczestnikiem niezależnego ruchu artystycznego w Polsce.

W latach 1975–1980 studiował w PWSSP (obecnie Akademia Sztuk Pięknych) w Łodzi, gdzie uzyskał dyplom na Wydziale Malarstwa i Grafiki. Wraz z Jerzym Grzegorskim jest współzałożycielem Galerii Wschodniej. Od 1990 roku jest współzałożycielem Międzynarodowej Fundacji „Konstrukcja w Procesie”, której jednym z głównych celów było powołanie w Łodzi Muzeum Artystów oraz tworzenie i organizowanie kolejnych edycji Konstrukcji w Procesie.

Swoje poszukiwania artystyczne Klimczak kieruje na miejsce oraz historię. Ważne są dla niego przestrzenie zastane i zamieszkane. Istotną rolę w jego refleksji odgrywa Galeria Wschodnia, która jest miejscem wspólnoty artystycznej. To jedyna dziś tego rodzaju galeria sztuki współczesnej w Polsce, gdzie artyści mogą czuć się i działać jak w przestrzeni prywatnej. Składają się na nią powierzchnie wystawowe, ale też mieszkanie samego Klimczaka. Poddaje tę przestrzeń analizie w pracach takich jak (wraz z J. Grzegorskim) Odkrywki Rzeczywistości (2006) oraz Potrójne widzenie (2013).

Potrójne widzenie, fot. baedeker łódzki, rok 2013.

Zobacz w baedekerze: baedeker łódzki: GALERIA WSCHODNIA – POTRÓJNE WIDZENIE

W tym drugim wypadku na serię zdjęć składają się relacje z podobnych do Galerii Wschodniej przestrzeni artystycznych. Miejsc prywatnych o niepewnym statusie, ale działających w sferze sztuki współczesnej. W cyklu Fireplace z 2009 roku Klimczak prezentuje kompozycje z różnymi kominkami, które śledzi w prywatnych mieszkaniach oraz w instytucjach.

Jerzy Grzegorski

Absolwent PWSSP w Łodzi (obecnie ASP im. W. Strzemińskiego), dyplom w 1980 roku na Wydziale Malarstwa i Grafiki. Współtwórca alternatywnej i eksperymentalnej Galerii Wschodniej w Łodzi. Odznaczony brązowym Medalem Gloria Artis w 2016. Wybrane wystawy: Trzy lub Dwa, Łaźnia, Gdańsk, Galeria Wschodnia, Łódź; Obiekty nienazwane, Galeria Grodzka, Lublin; Shattered Lattitude, Lombard Freid Fine Arts, Nowy Jork; V Edycja Konstrukcji w Procesie, Łódź; Lochy Manhattanu, Łódź. Prace w publicznych kolekcjach: Muzeum Narodowe w Szczecinie, Muzeum Sztuki w Łodzi, Muzeum Sztuki Współczesnej w Hajfie; Bank Światowy w Waszyngtonie.