August Furuhjelm (Furhjelm, Furgielm, Furuhelm, Fürhjelm/ 1883-1862) był architektem, pochodził z osiadłej w Warszawie rodziny szlacheckiej pochodzącej z Finlandii o szwedzkim rodowodzie, i w prasie łódzkiej określony został jako... finlandczyk.
Szkołę średnią ukończył w Warszawie, następnie - w latach 1905-1909 studiował na Wydziale Inżynieryjnym Politechniki Ryskiej.
Na przełomie wieków w Warszawie działał inżynier Johann Furuhjelm (urodzony w Finlandii), być może jego ojciec, oraz rysownik Oskar Furujhelm (urodzony w 1880 roku w Warszawie), zapewne starszy brat Augusta.
August Furuhjelm w latach 1909-1910 pracował przy budowie kanalizacji w Radomiu, następnie w 1910 roku przy podobnego typu pracach w Baku (Azerbejdżan). W latach 1910-1912 został zatrudniony w Łodzi na stanowisku architekta miejskiego.
"Rozwój", rok 1912.
Od 1912 roku prowadził prywatną praktykę architektoniczną (miał biuro przy ulicy Widzewskiej 83, dzisiaj ulica Kilińskiego).
"Czas", kalendarz informacyjno-adresowy, rok 1913.
"Czas", kalendarz informacyjno-adresowy, rok 1913.
"Rozwój", rok 1913.
August Furuhjelm był członkiem Resursy Rzemieślniczej Chrześcijańskiej, działał też w Stowarzyszeniu Właścicieli Nieruchomości, inicjując w czasie I wojny światowej organizację tanich kuchni i herbaciarni.
"Nowy Kurier Łódzki", rok 1915.
"Rozwój", rok 1914.
Niestety, brak informacji o jego działalności po 1918 roku.
"Czas", kalendarz informacyjno-adresowy, rok 1912.
Poniżej najważniejsze prace Furuhjelma zrealizowane w Łodzi:
Dom narożny przy ulicy Piotrkowskiej 100, projekt z 1911 roku.
Dobudowa magazynu do domu handlowego "Schmechel i Rosner" przy ulicy Piotrkowskiej 100, projekt z 1911 roku.
"Rozwój", rok 1910.
Możliwe, że August Furuhjelm jest także autorem projektu całego budynku, należącego do bardzo ciekawych dzieł architektury secesyjnej.
Przez wiele lat mieściła się tutaj lubiana przez łodzian restauracja "Esplanada".
Kamienica Abrama Dudaka przy dawnej ulicy Mikołajewskiej 6 (dzisiaj ulica Sienkiewicza). Projekt z 1910 roku (zatwierdzony 10 sierpnia 1911 roku przez Franciszka Chełmińskiego - architekta miejskiego), na projekcie widnieje też podpis mistrza budowlanego T. Michalskiego z datą 12 lipca 1911 roku.
Piękna fasada z elementami secesyjnymi.
Kamienica Henocha Wiślickiego przy ulicy Dzielnej 50, dzisiaj ulica Narutowica 56, budynek frontowy z dwoma oficynami bocznymi i poprzeczną, projekt z 1911 roku. Budynek reprezentuje formy wczesnomodernistyczne.
Informator m. Łodzi, rok 1920.
August Furuhjelm, projekt kamienicy przy ulicy Dzielnej 52, 1911
(zbiory APŁ)
Siedziba Resursy Rzemieślniczej Chrześcijańskiej (późniejsze Towarzystwo Rzemieślnicze "Resursa"), ulica Widzewska 117 (dzisiaj ulica Kilińskiego 121/123), projekt wykonany w latach 1913-1914, późniejsze kino "Stylowy" (od 1933 roku), a wcześniej "Resursa", "Adler" i "Del".
"Nowy Kurier Łódzki", rok 1933.
Stan budynku z roku 2015 (archiwum baedekera łódzkiego)
W 2009 roku budynek dawnej Resursy został wpisany do rejestru zabytków.
Firma Mota-Engil Real Estate wybudowała na tej działce (Kilińskiego 121/123) osiedle Ilumino z dwoma apartamentowcami. Budowa trwała do końca 2018 roku. Charakterystyczny niebieski pałacyk dawnej Resursy popadał w ruinę od czasu zamknięcia mieszczącego się w nim klubu "Cube" w 2008 roku. Na mocy porozumienia z miastem, Mota-Engil wyremontował zabytkowy budynek Resursy. Remont budynku rozpoczął się w 2017 roku.
Stan obecny, rok 2021.
August Furuhjelm, projekt Resursy Rzemieślniczej, rok 1913.
Fasada o cechach późnosecesyjnych, co ciekawe -wcześniejszy, niezrealizowany projekt wykonał Wiktor Czajewski, redaktor "Rozwoju", członek zarządu "Resursy".
"Rozwój", rok 1913.
August Furuhjelm zaprojektował dom dla Wiktora Czajewskiego. Ulica Spacerowa 41 (dzisiaj al. Kościuszki), projekt z 1914 roku.
źródła:
Krzysztof Stefański. Ludzie, którzy zbudowali Łódź. Leksykon architektów i budowniczych miasta.
Przeczytaj jeszcze w baedekerze:
Fot. współczesne Monika Czechowicz
Fot. archiwalne pochodzą ze zbiorów Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Łodzi oraz Archiwum Państwowego w Łodzi.