CH jak CHÓR MUZYCZNY

Chór muzyczny, chór śpiewaczy (empora organowa, trybuna organowa, trybuna śpiewacza), w budowli kościelnej pomieszczenie na instrumenty muzyczne (najczęściej organy) i dla chóru śpiewaczego.

W bazylikach wczesnochrześcijańskich i bizantyjskich, w kościołach romańskich i wczesnogotyckich stanowił na ogół wydzieloną balustradą lub ażurową przegrodą przestrzeń, usytuowaną między nawą a prezbiterium, na wprost ołtarza głównego.

W kościołach katedralnych i niektórych klasztornych z XIII-XV wieku chóry muzyczne i małe organy umieszczano na platformie w obrębie lektorium. W XV wieku w związku z rozpowszechnieniem organów w liturgice kościelnej zaczęto chór ustawiać na podwyższeniu, w emporach bocznych (rzadziej w zachodnich) lub na galeriach obiegających prezbiterium, a następnie w specjalnie dla nich przeznaczonych trybunach.

Od około XV wieku przyjął się powszechny do dziś typ chóru muzycznego w postaci trybuny lub empory sytuowanej w przedniej (zachodniej w kościołach orientowanych) części nawy środkowej, nad wejściem.

We Włoszech w XV wieku pojawiła się typowa dla renesansu trybuna śpiewacza (cantoria), w formie balkonu wspartego na konsolach, umieszczona w ścianach prezbiterium, po bokach ołtarza. W nowożytnych kościołach klasztornych chór muzyczny może być identyczny z chórem zakonnym, może też istnieć niezależnie od niego. W kościołach ewangelickich chóry muzyczne sytuowane są ponad ołtarzem.

Łódzka cerkiew Świętej Olgi to jedyna prawosławna cerkiew pod tym wezwaniem w Polsce. Posiada wysoki, drewniany balkon dla chóru ( XIX wieku).

Wykształcony w czasach nowożytnych chór muzyczny, usytuowany naprzeciw ołtarza głównego (najczęściej nad kruchtą lub głównym wejściem), składa się z obszernej, wspartej na ogół na arkadach filarowych platformy, ogrodzonej parapetem (przestrzeń pod nią nosi nazwę podchórza), na której mieści się prospekt organowy. Poszczególne człony chóru muzycznego są często bogato dekorowane. Najbogatsze chóry muzyczne, o skomplikowanej strukturze i obfitej dekoracji, powstały w epoce baroku.

Kapliczka pod wezwaniem św. Rocha i św. Sebastiana w łódzkich Łagiewnikach, pochodząca z początku XVIII wieku. Kapliczka posiada konstrukcję zrębową, płaski strop i barokowy, nadwieszony chór.

źródło:

Słownik terminologiczny sztuk pięknych, pod red. Krystyny Kubalskiej-Sulkiewicz, Moniki Bielskiej-Łach, Anny Manteuffel-Szaroty. Wydawnictwo Naukowe PWN.

Przeczytaj jeszcze:
Widzenie w Łagiewnikach, czyli jak powstała kapliczka św. Antoniego
Cerkiew pw. św. Olgi przy ulicy Piramowicza w Łodzi

oraz:
A jak ALEGORIA
A jak ATLANT
B jak BLANKI
B jak BONIOWANIE
B jak BÓŻNICA
B jak BUKRANION
C jak CERKIEW
D jak DWÓR i STYL DWORKOWY

Fot. Monika Czechowicz