Bełdów
to jedna z najstarszych wsi na obszarze gminy Aleksandrów Łódzki.
Prawdopodobnie została założona przed 1138 rokiem. Pierwsza
wzmianka w źródłach pisanych o tej wsi pochodzi z 1386 roku.
W
okresie przedrozbiorowym była to wieś szlachecka, już od przełomu
XIV/XV wieku stanowiąca siedzibę parafii.
Od
roku 1765 roku wieś przeszła w ręce rodziny Wężyków.
Zachowało
się tu do dziś sporo interesujących zabytków, głównie
klasycystycznych z początku XIX wieku: Kościół pw. Wszystkich
Świętych, dwór szlachecki i cmentarz z kaplicą grobową.
Kościół
pw. Wszystkich Świętych
W
Bełdowie już w średniowieczu, bo około 1416 roku,
przy drewnianym kościółku została ustanowiona parafia przez
arcybiskupa gnieźnieńskiego Mikołaja Trąbę.
Powtórne ustanowienie parafii nastąpiło w
1526 roku
przez arcybiskupa gnieźnieńskiego Jana Łaskiego. Wspomniany wyżej
drewniany
kościółek,
wystawiony z fundacji arcybiskupów gnieźnieńskich, przetrwał do
1525 roku,
kiedy to został rozebrany. Na jego miejscu wystawiono następną,
drewnianą świątynię ufundowaną przez właściciela wsi -
Bełdowskiego.
Świątynia ta została poświęcona przez sufragana gnieźnieńskiego,
bp. Sebastiana Żydowskiego 13 listopada 1547 roku.
W roku 1897
- po 450 latach użytkowania - została rozebrana.
"Rozwój", rok 1898.
Kolejny
kościół został wzniesiony w centrum wsi w latach 1897-1901 z
fundacji właściciela Bełdowa Jana
Wężyka, w stylu neobarokowym,
według projektu warszawskiego architekta Stanisława
Adamczewskiego.
Kościół
parafialny pod wezwaniem Wszystkich Świętych jest świątynią
murowaną
i
został konsekrowany w 1901 roku
przez bp. Kazimierza Ruszkiewicza.
Świątynia posiada bogate, zabytkowe wyposażenie, a na przykościelnym terenie stoi plebania z ok. 1880 roku, wzorowana na dworkach szlacheckich, oraz rośnie pięć wiązów będących pomnikami przyrody.
Świątynia posiada bogate, zabytkowe wyposażenie, a na przykościelnym terenie stoi plebania z ok. 1880 roku, wzorowana na dworkach szlacheckich, oraz rośnie pięć wiązów będących pomnikami przyrody.
We
wnętrzu uwagę zwraca barokowy
ołtarz
główny
z rzeźbą Boga Ojca i obrazem Ukrzyżowania z początku XVIII
stulecia, jak
również dwa boczne barokowe ołtarze z obrazami - Matki Bożej z
Dzieciątkiem i Świętej Rodziny. Ponadto stojąca przy wejściu,
pod organami, kamienna chrzcielnica i kropielnica z przełomu XV i
XVI wieku,
feretron rokokowy z figurką Matki Bożej, kielich, kapa oraz obrazy,
m.in. Chrystus dźwigający krzyż, Matka Boża Szkaplerzna, nieznana
święta.
Obecnie parafia Wszystkich Świętych w Bełdowie należy do dekanatu aleksandrowskiego.
Obecnie parafia Wszystkich Świętych w Bełdowie należy do dekanatu aleksandrowskiego.
Od
roku 1765 roku wieś przeszła w ręce rodziny Wężyków, którzy
wznieśli w roku 1854 na cmentarzu ozdobną, murowaną kaplicę
grobową, która pozostawała ich własnością do XIX wieku.
Kaplica
grobowa
w
stylu klasycystycznym z 1854 roku
pod
wezwaniem Przemienienia Pańskiego,
nawiązuje
swoim stylem do świątyni greckiej, posiada
czterokolumnowy portyk.
Kaplica
Przemienienia Pańskiego znajdująca się na miejscowym cmentarzu,
zwana jest kaplicą Wężyków, wybudowana została w 1854 roku przez
Jana Wężyka jako mauzoleum rodzinne.
Jednak
najciekawszym zabytkiem
Bełdowa jest dwór
szlachecki w stylu klasycystycznym
z
przełomu XVIII i XIX wieku
wraz
z parkiem
krajobrazowym.
Budowniczym dworu, był zapewne sędzia pokoju powiatu łódzkiego –
Jan Wężyk (1816–1894).
Zakłada
się, że już w późnym średniowieczu znajdowała się tutaj
siedziba Jastrzębców-Bełdowskich. Drugi dwór, wzmiankowany był
już w latach 1687-1775. Było to założenie osiowe. Zachował się
po nim kopiec usytuowany na skraju obecnego parku dworskiego.
Zachowany
do dziś dwór to budowla w stylu północnowłoskiego renesansu,
podpiwniczona, zaprojektowana na planie prostokąta.
Dwór
jest parterowy w części centralnej, a symetrycznie po bokach
znajdują się piętrowe skrzydła.
"Rozwój", rok 1914.
"Rozwój", rok 1921.
"Dziesięć lat Odrodzonej Polski Niepodległej w życiu powiatu łódzkiego 1918-1928"
Po
II wojnie światowej należał do PGR w Nakielnicy, obecnie stoi
pusty i niszczeje…
Poniżej widok pałacu od strony ogrodu.
Ze względu na bardzo zły stan budynku, wejście do środka jest zabronione, ale...
… baedeker zrobił kilka zdjęć we wnętrzach niszczejącego obiektu.
… baedeker zrobił kilka zdjęć we wnętrzach niszczejącego obiektu.
… przechodzę przez kolejne pokoje - salon, jadalnia, kuchnia, oranżeria... trudno czasem odgadnąć, jakie było przeznaczenie niektórych pomieszczeń. Myślę o dawnych właścicielach, o pani domu podziwiającej widok za oknem, o nadchodzącym ze schodów odgłosie butów z cholewami, brzęku naczyń kuchennych, o echu jakiejś dziecięcej zabawy...
Do
dworu prowadzi aleja
wysadzana lipami.
Dwór
w Bełdowie otacza wspaniały niegdyś park krajobrazowy w stylu
angielskim, w którym można odnaleźć okazy drzew liczących po
180-250 lat.
Przeważają tu dęby, lipy i topole białe, a także
wiązy, klony, świerki, modrzewie i olsze (część drzewostanu uznana za pomniki
przyrody).
Szczególną uwagę przyciągają przede wszystkim szpalery lipowe i
grupy krzewów ozdobnych.
"Rozwój", rok 1910.
W
parku podworskim góruje ogromna, pomnikowa topola
biała o
obwodzie 680 cm i wysokości aż 39.5 metra. Rośnie wraz z innymi,
równie wysokimi topolami, które widać z odległości kilkuset
metrów.
Zasadniczy
układ i kompozycja parku pozostały do dzisiaj bez zmian.
"Rozwój", rok 1914.
Obok
zachowały się budynki zabytkowej gorzelni.
Rzeczka
Bełdówka i sąsiednie stawy rybne stanowią podstawę
funkcjonowania gospodarstwa rybackiego i miejsce wypoczynku dla wielu
wędkarzy.
"Rozwój", rok 1900.
Bełdów
położony jest na południe od trasy Poddębice-Aleksandrów
Łódzki/Łódź. Zespół dworski znajduje się na zachód od
centrum wsi.
"Rozwój", rok 1907.
Źródła:
Zapomniane
miejsca Łodzi i okolic. Przewodnik.
Polska
Niezwykła www.polskaniezwykla.pl
Wikipedia
https://pl.wikipedia.org
"Dziennik Łódzki", rok 1947.
Przeczytaj
jeszcze:
WODZIERADY. DWÓR MODRZEWIOWY.
PAŁAC W LISOWICACH
DOBRA
MODLNA
MIKOŁAJEWICE – DREWNIANY KOŚCIÓŁ PW. NARODZENIA NAJŚWIĘTSZEJ MARII PANNY.
LUTOMIERSK – klasztor Salezjanów i XV-wieczny zamek.
ZGIERZ. PARK KULTUROWY - MIASTO TKACZY.
CMENTARZ WOJENNY - STARA GADKA
WODZIERADY. DWÓR MODRZEWIOWY.
PAŁAC W LISOWICACH
DOBRA
MODLNA
MIKOŁAJEWICE – DREWNIANY KOŚCIÓŁ PW. NARODZENIA NAJŚWIĘTSZEJ MARII PANNY.
LUTOMIERSK – klasztor Salezjanów i XV-wieczny zamek.
ZGIERZ. PARK KULTUROWY - MIASTO TKACZY.
CMENTARZ WOJENNY - STARA GADKA
Fot. archiwalne pochodzą ze zbiorów Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Łodzi.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz