poniedziałek, 4 listopada 2019

G jak GABINET


Wnętrze pałacu Izraela Poznańskiego przy ulicy Ogrodowej.

Gabinet to niewielkie pomieszczenie pozbawione zwykle osobnego wyjścia na korytarz, występujące w architekturze pałacowej od XVI wieku.


Wnętrza willi Matyldy i Edwarda Herbstów, 
rezydencja Księży Młyn.

Gabinety przeznaczano najczęściej na pokoje do pracy, audiencji, na pomieszczenia służące do przechowywania podręcznych księgozbiorów, wszelkiego rodzaju kolekcji (szczególnie w XVIII i XIX wieku). 


Gabinet myśliwski. Rezydencja Księży Młyn.

Wnętrze pałacu Izraela Poznańskiego, 
dzisiaj siedziba Muzeum Miasta Łodzi.

Gabinety otrzymywały nazwy w zależności od użytkownika (na przykład gabinet króla...), przeznaczenia (na przykład gabinet osobliwości) lub rodzaju ozdób (na przykład gabinet marmurowy, lustrzany, orientalny). 

 
Gabinet orientalny w pałacu Izraela Poznańskiego.

Gabinet orientalny
w willi Matyldy (z domu Scheibler) i Edwarda Herbstów.

Gabinet myśliwski
w willi Matyldy i Edwarda Herbstów.

Od XIX wieku terminem gabinet określa się pokój do pracy.


Gabinet przemysłowca z przełomu XIX/XX wieku.
Rezydencja Księży Młyn.

W Polsce gabinet występuje od XVII wieku, w architekturze pałacowej czasów nowożytnych był często nazwą pokoju ze zbiorami przedmiotów sztuki. W muzealnictwie terminem gabinet określa się wydzielone specjalne zbiory w większych muzeach i innych instytucjach (gabinet rycin, graficzny, numizmatyczny).


Pokój poświęcony Julianowi Tuwimowi, 
pałac Izraela Poznańskiego, dziś siedziba Muzeum Miasta Łodzi.


Źródło:
Słownik terminologiczny sztuk pięknych, pod red. Krystyny Kubalskiej-Sulkiewicz, Moniki Bielskiej-Łach, Anny Manteuffel-Szaroty. Wydawnictwo Naukowe PWN.

Fot. Monika Czechowicz

Przeczytaj w baedekerze: