ŁÓDŹ - CURRICULUM VITAE (lata 1910 - do wybuchu I wojny światowej)

Curriculum vitae (z łacińskiego bieg życia, przebieg życia) -  daty z życia Łodzi - sukcesywnie i... subiektywnie uzupełniane, czyli wszystko po kolei...

1910	- Powstaje Towarzystwo Miłośników Rozwoju Fizycznego na  Widzewie, którego kontynuatorem (od 1922 roku) jest Robotnicze Towarzystwo Sportowe Widzew Łódź (obecnie Klub Sportowy Widzew Łódź SA).  -  Powstaje Łódzkie Towarzystwo Entomologiczne. - Uruchomienie trzech nowych podmiejskich linii tramwajowych do Aleksandrowa, Konstantynowa i Rudy Pabianickiej. CZYTAJ i CZYTAJ - Erygowanie parafii przy kościele św. Józefa (ul. Ogrodowa 22). CZYTAJ - Zatwierdzenie ustawy Towarzystwa Muzeum Nauki i Sztuki (ul. Zielona 8). - Założenie Radogoskiego Towarzystwa Sportowego (ul. Zgierska 150). - Powstanie Łódzkiego Stowarzyszenia Atletów. - Budowa Hotelu „Palast” przy ul. Dzielnej 36. CZYTAJ - Otwarcie pierwszej w Łodzi Przychodni Przeciwgruźliczej. CZYTAJ - Pojawienie się w Łodzi pierwszych filmów seryjnych z jednym aktorem w głównej roli ( były to obrazy z Maksem Linderem). - Rozpoczęcie działalności drugiej w Łodzi Stałej Sceny Polskiej – Teatru Popularnego Andrzeja Mielewskiego. CZYTAJ - Uruchomienie Pogotowia Nocnego Linas Hacedek przy Towarzystwie Pomocy Ubogim Żydom w Łodzi (ul. Zachodnia 62). - Uruchomienie w odbudowanym budynku teatru „Victoria” toru wrotkowego „Victoria Skating Palast”.  - Założenie szkoły dla głuchoniemych przy Łódzkim Towarzystwie Niesienia Pomocy Głuchoniemym „Ezras-Hmim” (ul. Zielona 23). - Założenie Towarzystwa Muzycznego im. Fryderyka Chopina (ul. Piotrkowska 92).
1911	- W „Gazecie Łódzkiej” zamieszczone zostają debiutanckie teksty Juliana Tuwima.  CZYTAJ - Otwarcie przy ul. Krótkiej (obecnie ulica Traugutta) siedmiopiętrowego Hotelu Savoy, autorem projektu był architekt Stefan Lemmené.  CZYTAJ i CZYTAJ - Zakończenie budowy Szkoły Zgromadzenia Kupców (Narutowicza 68) wg projektów P. Brukalskiego i G. Landau-Gutentegera. CZYTAJ - Otwarcie przy ul. Piotrkowskiej 67 teatru kinematograficznego Casino (obecnie kino Polonia). CZYTAJ - Uroczyste poświęcenie budynku Zgromadzenia majstrów Tkackich przy ulicy Przejazd 1. CZYTAJ - Powstanie Łódzkiego Towarzystwa Sportowo-Gimnastycznego.  - Uruchomienie podmiejskiej linii tramwajowej Łódź-Konstantynów. - Uroczyste otwarcie Muzeum Nauki i Sztuki (Zielona 8). - Erygowanie parafii przy kościele św. Kazimierza. CZYTAJ - Pierwszy Zjazd Lekarzy Prowincjonalnych Królestwa Polskiego (organizator – dr Seweryn Sterling) CZYTAJ - Powstanie Towarzystwa Ochrony zwierzyny Łownej i Racjonalnego Polowania w powiecie łódzkim. - Ukazanie się pierwszego numeru „Nowego Kuriera Łódzkiego” CZYTAJ - Pierwszy Koncert Popularny dla łódzkich robotników w Sali Domu Ludowego Stowarzyszenia Robotników Chrześcijańskich (ulica Przejazd 34). - Obchody Dnia Ubogich ( sprzedaż białej margerytki i „Jednodniówki”, wydawca Maurycy Hertz, redaktor Benedykt Filipowicz). - Narodziny ruchu skautowego w Łodzi. CZYTAJ - Otwarcie w parku Helenów Drugiej w Królestwie Polskim Wystawy Lotniczej (organizatorzy – lotnicy, bracia Henryk i Władysław Chlebowscy oraz pilot Zygmunt Dekler). - Poświęcenie największego w Łodzi dzwonu „Zygmunt” przeznaczonego dla kościoła św. Stanisława Kostki. CZYTAJ - Powstanie Łódzkiego Towarzystwa Wspomożenia Biednych Dzieci Wyznania Mojżeszowego „Dziecięca niedola”. CZYTAJ - Powstanie Orkiestry Smyczkowej Niemieckiego Towarzystwa Popierania Oświaty Szkolnej i Powszechnej. - Powstanie Szkoły Muzycznej przy ulicy Krótkiej 9 (właścicielka Helena Kijeńska, klasy fortepianowe, skrzypcowe i teoretyczne). - Powstanie Szkoły Rękodzielniczej dla Kobiet (ulica Karola 16). - Założenie przedstawicielstwa browaru „Okocim” przy ulicy Zachodniej 2. - Założenie Stowarzyszenia „Resursa Rzemieślnicza”. CZYTAJ
1912	- Powstanie Teatru Varietes przy Cegielnianej (obecnie Więckowskiego /róg Zachodniej).  CZYTAJ  - Wielka Wystawa Rzemieślniczo-Przemysłowa (w parku im. Staszica)  CZYTAJ  - Zakończenie budowy Hotelu Polonia Palast, wzniesionego  przez małżonków Leopolda i Adelę Dobrzyńskich oraz Maurycego i Franciszkę również Dobrzyńskich.  CZYTAJ - Oddanie do użytku bieżni na stadionie ŁKS Łódź (S.Falkowski, 100 m – 11,2 s.) - Oddanie – przy ul. Piotrkowskiej – neogotyckiego kościoła katolickiego pw. św. Stanisława Kostki (który w 1920 roku zostanie podniesiony do godności katedry, zaś w 1992 roku uznany archikatedrą), wzniesionego według projektu spółki "Wende Zarske" (z pewnymi korektami Józefa Dziekońskiego i Sławomira Odrzywolskiego), w latach 1901-1912. CZYTAJ - Na terenie zakładów Scheiblera powstaje elektrownia zakładowa będąca jedynym przykładem zastosowania w Polsce secesji w budownictwie tego typu. CZYTAJ - Pierwszy Zjazd aptekarzy Królestwa Polskiego. CZYTAJ - Osobiste rozporządzenie prezydenta miasta Łodzi Władysława Pieńkowskiego zezwalające na wstęp do parku miejskiego przy ulicy Pańskiej tylko oficerom, urzędnikom i osobom posiadającym karty wstępu wydane przez prezydenta (wszystkie furtki i wejścia zamknięto, pozostawiono otwartą jedynie bramę przy ulicy Pańskiej, przy której stał stróż, zakaz obejmował również młodzież szkolną). CZYTAJ - Pierwsze Międzyklubowe Wyścigi Szosowe Cyklistów Sekcji Kolarskiej Resursy Rzemieślniczej. - Pokazy lotnicze pilota Scipio del Campo startującego z torów wyścigów konnych w Rudzie Pabianickiej. CZYTAJ - Otwarcie przy ulicy Cegielnianej 18 teatru „Scala” (przedstawienia typu varietes, od 1915 występy żydowskich zespołów operetkowych i dramatycznych, 1933-1939 – Teatr Miejski, II wojna światowa – scena niemiecka, 1945 – teatr spłonął, 1950 – odbudowany, od 1951 – Państwowy Teatr Nowy, 1951-1955 – Państwowy Teatr Żydowski, 1954-1967 – Opera Łódzka). CZYTAJ i CZYTAJ - Rozpoczęcie (na terenie ofiarowanym przez łódzkiego fabrykanta H. Kinzlera, budowy pierwszej w Łodzi Hali Sportowej (Zakątna 82). - Oddanie do użytku kościoła katolickiego św. Stanisława Kostki przy Rynku Szpitalnym (Piotrkowska 263). CZYTAJ - Powołanie z inicjatywy Łódzkiego Chrześcijańskiego Towarzystwa Dobroczynności organizacji filantropijnej: Komitet Niesienia Pomocy Biednym. CZYTAJ - Pierwsza Wystawa Fotografii Krajoznawczej. - Pojawienie się w prasie specjalnych rubryk poświęconych wyłącznie sprawom kinematografii: w „Neue Lodzer Zeitung”, „Nowym Kurierze Łódzkim” i „Gazecie Łódzkiej”. - Powstanie teatru kinematograficznego „Zielona Łódź” (kierownik Julian Szrojt, krewny Juliana Tuwima). - Powstanie Towarzystwa Akcyjnego Polskich Elektronicznych Zakładów „Simens”. - Założenie szpitala ginekologiczno-położniczego „Unitas” przy ulicy Pustej 19 (od 1934 – szpital „Świętej Rodziny”, po 1950 – Szpital im. Ludwika Pasteura). CZYTAJ
1913	- Powstanie Stowarzyszenia Muzyczno-Dramatycznego „Gutenberg” (Nawrot 20). - Koncert światowej sławy pianisty Ignacego Paderewskiego. - Powstanie Stowarzyszenia Sportowego „Lawn-Tennis”. - Powołanie Łódzkiej Robotniczej Komisji do Spraw Ubezpieczeń. - Założenie Stowarzyszenia Wzajemnej Pomocy Muzyków Orkiestrowych. - Powstanie Towarzystwa Pomocy Biednym Żydowskim Dzieciom Łodzi i przedmieścia Bałuty „Małbisz Arymim”. CZYTAJ - Powstanie Stowarzyszenia Fabrykantów i Kupców miasta Łodzi (Pasaż Meyera 5). - Powstanie Towarzystwa Hodowli Ptaków. - Powstanie na Chojnach Towarzystwa Szerzenia Oświaty im. Henryka Sienkiewicza (posiadało czytelnię i bibliotekę liczącą 945 tomów). - Sprowadzenie do Łodzi radu dla organizowanej przez Łódzkie Chrześcijańskie Towarzystwo Dobroczynności Lecznicy Radowej (tzw. curieterapia w zwalczaniu raka).  - Urodził się w Łodzi Aleksander Bardini.   CZYTAJ
1914	- Łódź liczy 477.862 mieszkańców.  - Urodził się Jan Karski, właściwie Jan Kozielewski. CZYTAJ - Otwarcie pierwszego sklepu spółdzielczego zwanego kooperatywą Stowarzyszenia Spółdzielni Spożywców „Wyzwolenie” (potem PSS „Społem”). - Rodzinna spółka Steinertów przekształca się w spółkę akcyjną  „Przemysł  Włókienniczy K. Steinert Sp. Akc. w Łodzi”. CZYTAJ i ZOBACZ - Wizyta (na zaproszenie Towarzystwa „Alliance-Francaise”) norweskiego zdobywcy bieguna południowego Roalda Amundsena. - Otwarcie w Hotelu „Savoy” pierwszego w Łodzi literackiego Kabaretu „Bi-Ba-Bo”. CZYTAJ - Loty na aeroplanach lotników Wasiliewa i Kuźmińskiego w Rudzie Pabianickiej. - Erygowanie parafii przy kościele Najświętszego Serca Jezusowego przy ul. Zgierskiej 117 (posiadała kuchnię dziecięcą). - Erygowanie parafii przy kościele Przemienienia Pańskiego przy ul. Rzgowskiej 84 (przy parafii funkcjonowały: ośmioklasowa szkoła filologiczna, koedukacyjna „Społeczne Liceum im. Piotra Skargi”, kursy dla dorosłych, kuchnia, biblioteka, Towarzystwo Śpiewacze „Dzwon” i kasa Pożyczkowo-Oszczędnościowa). - Powstanie Towarzystwa Śpiewaczego Chóru Sumowego przy kościele Najsłodszego Serca Jezusowego przy ul. Zgierskiej 146 (posiadało orkiestrę). - Decyzja o wybudowaniu linii tramwajowej Zgierz-Ozorków i Ruda Pabianicka-Rzgów. CZYTAJ i CZYTAJ 30 lipca – Pojawienie się na murach miasta ogłoszeń o mobilizacji. 1 sierpnia – Wybuch I wojny światowej, ewakuacja carskich urzędów i instytucji państwowych… CZYTAJ

źródła:

Grażyna Kobojek. Łódź – Kalendarium XX wieku.
Wacław Pawlak. Na łódzkim bruku.

Jacek Kusiński, Ryszard Bonisławski, Maciej Janik. Księga Fabryk Łodzi.

Wacław Pawlak. W rytmie fabrycznych syren.

Marek Budziarek, Leszek Skrzydło, Marek Szukalak. Łódź nasze miasto.