baedeker łódzki: Fabryka Mozesa i Abrahama Rozenfeldów

sobota, 20 grudnia 2014

Fabryka Mozesa i Abrahama Rozenfeldów – Pomorska 72/74.

Mozes Rozenfeld był kupcem, przemysłowcem. Urodził się w 1864 roku w
Mohylewie, w rodzinie Judela, kupca galanteryjnego, i Szpryncy. Po ślubie z Różą z

Rogowskich (urodziła się w 1861 roku w Moskwie) przybył do Łodzi, w 1892 roku i otworzył sklep komisowy galanterii, głównie pończoch sprowadzanych z Aleksandrowa. W 1904 roku wspólnie z synem Abrahamem uruchomił mechaniczną fabrykę pończoch, która w 1914 roku została wyposażona w 54 maszyny o napędzie elektrycznym, a jej wyroby kierowano na rynek rosyjski. Firma zatrudniała wówczas około stu robotników i korzystała z pracy pięćdziesięciu chałupników. Jej obroty roczne sięgały 300 tysięcy rubli.

Od 1919 roku fabryka pod firmą „Mozes Rozenfeld i Syn" zwiększyła produkcję mimo utraty rosyjskiego rynku zbytu. Park maszynowy zwiększono do 143 maszyn dziewiarskich, a liczba robotników wzrosła do 120.

Mozes i Abraham Jakub Rozenfeldowie w 1924 roku kupili plac położony przy ulicy Pomorskiej 72 (połączenie z sąsiednią nieruchomością nr 74 nastąpiło dopiero w latach 50. XX wieku). W 1928 roku wspólnicy wybudowali tu własną trzypiętrową przędzalnię. Wytwarzano w niej pończochy bawełniane, jedwabne i wełniane damskie, męskie i dziecięce.

Po śmierci Abrahama, jednego z założycieli i wiceprzewodniczącego łódzkiego oddziału Związku Fabrykantów Pończoch i radcy Izby Handlowej, kierownictwo firmy objął młodszy syn Mozesa Paweł oraz wnuk, dr Natan Rozenfeld.

Od 1937 roku przedsiębiorstwo prowadzili sukcesorzy założycieli, co znalazło odzwierciedlenie w jego nazwie: Mechaniczna Fabryka Pończoch „Mozes Rozenfeld i Syn” – Spadkobiercy.

Po 1939 roku, jako mienie żydowskie, fabryka znalazła się pod niemieckim zarządem komisarycznym. W 1943 roku jej nowym właścicielem została firma pończosznicza „Kersten i Pilp”.

Po roku 1945 początkowo znajdował się tu oddział nr 4 Państwowych Zakładów Przemysłu Pończoszniczego im. Franciszka Zubrzyckiego, przekształconych z kolei w Zakłady Przemysłu Pończoszniczego „Feniks”.