Przy ulicy Łąkowej 5 mieściła się Przędzalnia Wełny Czesankowej „Markus Kohn” S.A.
"Kalendarz Łódzki", rok 1888.
"Łodzianin", kalendarz informacyjno-adresowy, rok 1893 (dawna numeracja ulicy Piotrkowskiej, nr 779, to dzisiaj 61)
Informator Handlowo-Przemysłowy, rok 1909.
Początki firmy to niewielka przędzalnia i ręczna tkalnia chust wełnianych, założone w 1865 roku przez Markusa Kohna przy ulicy Piotrkowskiej 61.
Kamienica przy ulicy Piotrkowskiej 61.
"Czas", kalendarz informacyjno-adresowy, rok 1902.
Sprzyjająca koniunktura spowodowała znaczne powiększenie zakładu i produkcji. W 1899 roku fabrykę przekształcono w spółkę akcyjną z siedzibą przy ulicy Piotrkowskiej 61, o kapitale założycielskim 2,5 mln rubli. Otrzymała ona nazwę Towarzystwo Akcyjne Przemysłowe Wyrobów Wełnianych „Markus Kohn”. Do zarządu weszli, poza właścicielem zakładu, jego dwaj synowie: Ignacy i Samuel oraz Maurycy Poznański, Jakub Przeworski i D. Keiserstein.
"Piotrkowskie Wiadomości", rok 1908.
Informator Handlowo-Przemysłowy, rok 1910.
W 1862 roku zakład został przeniesiony do nowych budynków na ulicę Łąkową 5/7 (siedziba spółki pozostała przy ulicy Piotrkowskiej), a jego produkcję ograniczono do wytwarzania wełnianej przędzy czesankowej.
Informator Handlowo-Przemysłowy, rok 1911.
Po kilku latach Markus Kohn przekształcił fabryczkę w dużą przędzalnię wełny czesankowej wytwarzającej sukna, korty, szewioty i flanele. Firma była wyposażona w nowoczesne przędzarki i zatrudniała ok. 1500 osób.
"Czas", kalendarz informacyjno-adresowy, rok 1910.
W 1919 roku przedsiębiorstwo zarejestrowano w łódzkim sądzie okręgowym jako „Towarzystwo Akcyjne Przemysłowe Markus Kohn” w Łodzi.
Podręczny Rejestr Handlowy, rok 1926.
"Głos Kupiectwa", rok 1927.
Po przeszacowaniu kapitał założycielski, jakim dysponowała spółka, wynosił 5 mln złotych i został podzielony na 5 tysięcy akcji po 1000 zł.
Dziennik Urzędowy Komisariatu m. Łodzi, rok 1919.
Zakład miał przedstawicielstwa w Bielsku, Gdańsku, Brnie, Budapeszcie i w Bukareszcie.
Markus Kohn pochodził z Częstochowy. Był znanym łódzkim przemysłowcem i filantropem - członkiem rady Łódzkiego Towarzystwa Wzajemnego Kredytu, członkiem Towarzystwa Pielęgnowania Chorych „Bykur Cholim” i Komitetu „Uzdrowiska”. Już po jego śmierci, 21 października 1923 roku odbyło się poświęcenie sali im. Teresy i Markusa Kohnów w „Uzdrowisku”, powstałym w nieodległym od Łodzi Helenówku.
"Rozwój", rok 1903.
Kohn był kolekcjonerem dzieł sztuki obcej, swoje obrazy eksponował na wystawie dzieł sztuki ze zbiorów prywatnych, zorganizowanej w listopadzie 1903 roku.
"Rozwój", rok 1903.
Taryfa domów, "Czas", kalendarz informacyjno-adresowy, rok 1901.
Mieszkał przy ulicy Piotrkowskiej 61, w domu, którego był właścicielem.
Informator m. Łodzi, rok 1920.
Zmarł 15 sierpnia 1921 roku, przeżywszy 84 lata i został pochowany na cmentarzu przy ulicy Brackiej.
"Głos Polski", rok 1921.
W małżeństwie z Teresą z Grossów miał synów – Ignacego (Izaaka), przemysłowca, żonatego z Rozalią Landau, oraz Samuela.
Po nacjonalizacji w 1945 roku dawną fabrykę Markusa Kohna połączono z sąsiadującymi fabrykami pod wspólną nazwą „Vigoprim”.
"Ilustrowana Republika", rok 1929.
"Głos Poranny", rok 1929.
"Głos Poranny", rok 1934.
"Głos Poranny", rok 1937.
30 marca 2004 roku w fabryce wybuchł pożar – część fabryki (1000 mkw) spłonęła.
Obecnie budynki przeznaczone są do celów handlowych -
...część niszczeje.
"Głos Poranny", rok 1938.
... i na zakończenie sensacyjnie:
"Rozwój", rok 1903.
"Rozwój", rok 1907.
Źródła:
Andrzej Kempa, Marek Szukalak. Żydzi dawnej Łodzi. Słownik biograficzny. Tom I.
Marek Budziarek, Leszek Skrzydło, Marek Szukalak. Łódź, nasze miasto.
Jacek Kusiński, Ryszard Bonisławski, Maciej Janik. Księga fabryk Łodzi.
Przeczytaj jeszcze:
Fot. współczesne Monika Czechowicz
Fot. archiwalne pochodzą ze zbiorów Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Łodzi.
