1918
|
listopad
|
-
powstanie Polskiego Klubu Mieszczańskiego z siedzibą przy
Piotrkowskiej 48.
-
powstanie Związku Zawodowego Urzędników Miejskich w Łodzi z
siedzibą przy Piotrkowskiej 53. Związek posiadał komisje:
etyczną, rozpoznawczą oraz rewizyjną
|
1
grudnia
|
-
powołanie Nowej Zjednoczonej Rady Robotniczej miasta Łodzi
(wkrótce stała się drugim ośrodkiem władzy w mieście)
-
ukazanie się pierwszego numeru „Straży Polskiej” (wydawca
Wiktor Gaździński, redaktor naczelny Józef Petrycki)
|
5
grudnia
|
-
reaktywowanie działalności Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”
Gniazdo Łódź I
-
reaktywowanie działalności Stowarzyszenia Sportowego „Union”
|
grudzień
|
-
powstanie Chóru Sumowego św. Cecylii przy kościele „Dobrego
Pasterza” przy ul. Dworskiej 14- powstanie Królewsko-Polskiej
Szkoły dla Drobnych Kupców i Pracowników Sklepowych miasta
Łodzi przy ul. Przędzalnianej 15
-
powstanie Ligi Sportowej miasta Łodzi
-
powstanie Związku Literatów i Dziennikarzy Żydów z siedzibą
przy al. Kościuszki 21
-
powstanie Związku Pracowników i Pracownic Szpitalnych miasta
Łodzi i okolic
|
1919
|
|
styczeń
|
-
założenie Związku Bibliotekarzy Polskich „Koło Łódzkie”
z siedzibą przy ul Andrzeja 14
-
założenie Związku Zawodowego Pracowników Łódzkiej Gminy
Żydowskiej z siedzibą przy ul. Cegielnianej 28
|
1
lutego
|
-
okazanie się pierwszego numeru pisma „Dziennik Łódzki”
(poprzednia nazwa „Świt”, redakcja – ul. Zawadzka 7,
redaktor Marian Nussbaum)
|
23
lutego
|
-
pierwsze w odrodzonej Polsce wybory samorządowe do Rady Miejskiej
miasta Łodzi
|
25
lutego
|
-
ukazanie się „Łódzkiego Dziennika Urzędowego” (redakcja
przy Piotrkowskiej 93, redaktor Władysław Gacki)
|
27
marca
|
-
wybory do Rady Miejskiej oparte na głosowaniu powszechnym
(pierwszym prezydentem Łodzi od czasu odzyskania przez Polskę
niepodległości, został Aleksy Wincenty Rżewski urząd
sprawował do 24 lipca 1923 roku)
|
kwiecień
|
-
powstanie Stowarzyszenia Społeczno-Oświatowego Narodowa
Organizacja Kobiet Polskich z siedzibą przy ul. Andrzeja 5
|
21
czerwca
|
-
powstanie Robotniczego Związku Zawodowego Przemysłu Chemicznego
z siedzibą przy ul. Cegielnianej 28
|
lipiec
|
-
założenie Polskiego Związku Zawodowego Muzyków (dawna sekcja
przy Związku Pracowników Teatralnych z siedzibą przy ul.
Głównej 31)
|
17
września
|
-
wielka manifestacja robotników kolejowych pod hasłem „Pracy i
chleba” (od kul policji przed gmachem Magistratu padło kilka
osób, a kilkadziesiąt zraniono)
|
20
września
|
-
ukazanie się dwutygodnika „Wolna Myśl” (redakcja przy ul.
Andrzeja 17, redaktor i wydawca Edmund Kokorzycki)
|
24
września
|
-
otwarcie przy ulicy Kilińskiego 117 kina „Resursa” (400
miejsc) CZYTAJ TUTAJ
|
19
października
|
-
ukazanie się tygodnika „Dziennik Zarządu miasta Łodzi”
(urzędowe pismo władz administracyjnych i samorządowych z
redakcją przy pl. Wolności 1)
|
7
listopada
|
-
powstanie Oddziału Łódzkiego Polskiego Czerwonego Krzyża
|
grudzień
|
-
uchwalenie przez socjalistyczną Radę Miejską „Statutu
miejscowego o wprowadzeniu przymusu szkolnego” (statut stał się
wzorem dla całej byłej Kongresówki, powołanie Komisji
Powszechnego Nauczania dla realizowania postanowień, Łódź była
pierwszym miastem w Polsce, które wprowadziło przymus szkolny w
zakresie siedmioklasowej szkoły powszechnej)
-
położenie przy ul. Zagajnikowej 32 kamienia węgielnego pod
pierwszy gmach szkolny (początek akcji budowy szkolnych gmachów
w celu realizacji uchwały Rady Miejskiej z 30 czerwca 1919 roku o
powszechności nauczania na terenie miasta Łodzi) CZYTAJ TUTAJ
-
powstanie Ligi Sportowej Gier Ruchowych w Łodzi (skład – Klub
Turystów „Union”, Łódzki Klub Sportowy, Towarzystwo
Gimnastyczno-Sportowe, „Bar-Kochba”, „Szturm”, „Polonia”
oraz pabianicka „Korona”)
-
przekształcenie się Wyższej Szkoły Rzemieślniczej (z 1869
roku) w Państwową Szkołę Włókienniczą
-
rozpoczęcie organizowania parku ludowego przy ul.
Konstantynowskiej 3/5 (ukończenie budowy w 1939 roku)
-
wydanie po raz pierwszy „Informatora miasta Łodzi” z
kalendarzem na rok 1919
-
założenie Miejskiej Pracowni Psychologicznej (zlikwidowana w
czasie okupacji hitlerowskiej, wznowiła działalność 17 lutego
1945 roku)
|
1920
|
|
1
stycznia
|
-
powstanie Łódzkiego Koła Towarzystwa Wiedzy Wojskowej
|
15
lutego
|
-
podniesienie Łodzi do godności miasta wojewódzkiego (pierwszy
wojewoda inż. Antoni Kamieński, siedziba władz wojewódzkich
mieściła się w gmachu dawnego Hotelu „Bristol” przy ul.
Zawadzkiej 11)
|
20
maja
|
-
otwarcie Giełdy Towarowej
|
1
sierpnia
|
-
powołanie do istnienia Pogotowia Opiekuńczego dla Dzieci miasta
Łodzi
|
15
sierpnia
|
-
błagalne modły zgromadzonych na pl. Wolności łodzian, o
ocalenie Ojczyzny zagrożonej Armią Czerwoną (za ratunek
obiecano wybudowanie świątyni, w latach 1926-1938 wybudowano
pierwszy w Polsce kościół wotywny przy ul. Łąkowej 42) CZYTAJ TUTAJ
|
23
października
|
-
nadanie po raz pierwszy godności honorowego obywatela miasta
(obywatelstwo takie otrzymał Józef Piłsudski)
|
-
powołanie państwowej żeńskiej szkoły średniej (pierwsza w
Łodzi, jedyna przez cały okres międzywojenny szkoła tego typu
– obecnie IV Liceum Ogólnokształcące im. Emilii
Szczanieckiej) CZYTAJ
-
przejście gazowni łódzkiej pod bezpośredni zarząd miejski CZYTAJ
-
zakupienie dla potrzeb łódzkiej Stacji pogotowia pierwszej karetki
samochodowej CZYTAJ
|
|
1921
|
|
15
marca
|
-
otwarcie przy Piotrkowskiej 157 szkoły języków obcych
„Linquarum Schola” (oddział szkoły warszawskiej)
|
27
marca
|
-
zebranie założycielskie Syndykatu Dziennikarzy Łódzkich
|
kwiecień
|
-
uzyskanie przez szwedzkie Towarzystwo Telefonów „Cedergren”
pozwolenia na przebudowę sieci telefonicznej w Łodzi CZYTAJ
|
11
kwietnia
|
-
bullą „Commissum humilitati nostrae” Papież Benedykt XV
mianował księdza Wincentego Tymienieckiego pierwszym biskupem
ordynariuszem diecezji łódzkiej (kościół Stanisława Kostki
podniesiono do godności katedry, w 1922 roku został podniesiony
do rangi archikatedry)
|
27
kwietnia
|
-
reorganizacja komisariatów policyjnych w Łodzi (powstało 14
komisariatów)
|
1
maja
|
-
otwarcie przy ul. Andrzeja 4 Uniwersytetu Powszechnego Związku
Nauczycielskiego
|
5
maja
|
-
pierwsze oficjalne otwarcie w Polsce niepodległej sezonu
kolarskiego w Łodzi
|
28
czerwca
|
-
ogłoszenie w rzymskokatolickim kościele św. Stanisława Kostki
przez kardynała Aleksandra Kakowskiego, bulli Papieża Benedykta
XV erygującą diecezję łódzką CZYTAJ
|
11
lipca
|
-
początek strajku powszechnego w fabrykach włókienniczych
(strajk zakończono 30 lipca po uzyskaniu 40% podwyżki płac)
|
1
sierpnia
|
-
otwarcie Oddziału Łódzkiego Banku Ludowego
|
9
sierpnia
|
-
powołanie dekretem biskupa Wincentego Tymienieckiego Wyższego
Seminarium Duchownego (pierwszym rektorem został ksiądz Jan
Krajewski) CZYTAJ
|
27
sierpnia
|
-
utworzenie Okręgu Szkolnego Łódzkiego
|
18
września
|
-
zebranie organizacyjne polskiej organizacji YMCA w lokalu przy
Piotrkowskiej 243 (za datę powstania Polskiego Związku Młodzieży
Chrześcijańskiej przyjęto 8 grudnia 1923)
|
30
września
|
-
pierwszy, od chwili odzyskania niepodległości, powszechny spis
ludności (Łódź – 452.000 mieszkańców)
|
10
października
|
-
pierwszy Wielki Koncert Symfoniczny Orkiestry Filharmonicznej w
Łodzi w sali Filharmonii, dawnej Sali Koncertowej CZYTAJ
|
3
grudnia
|
-
powstanie Instytutu Nauczycielskiego
|
5
grudnia
|
-
jubileuszowe wydanie gazety „Rozwój” (wydawca i redaktor
Wiktor Czajewski obchodził 25-lecie pracy dziennikarskiej, numer
zawierał m.in. historię gazety)
|
grudzień
|
-
zgłoszenie w Sejmie RP wniosku o utworzenie w Łodzi politechniki
(wniosku nie zrealizowano) CZYTAJ
|
1922
|
|
1
stycznia
|
- rozporządzenie o obowiązkowym oświetleniu pojazdów (wszystkie samochody, dorożki, ekwipaże, sanki, rowery, motocykle – musiały być od zmroku do świtu oświetlone latarniami) |
12
marca
|
- ukazanie się pierwszego numeru czasopisma „Tygodnik Łódzki” |
27
marca
|
- powstanie Syndykatu Dziennikarzy Polskich (Łódź była drugim po Warszawie miastem w odrodzonej RP, w którym powołano do życia organizację zrzeszającą dziennikarzy polskich) |
9
kwietnia
|
- uruchomienie linii tramwajowej do Ozorkowa (początkowo była to trakcja parowa, w 1926 roku nastąpiło zelektryfikowanie linii) CZYTAJ |
1
lipca
|
- powstanie Polskiej Akcyjnej Spółki Telefonicznej - PAST (telefony w Łodzi funkcjonowały już od 1883 roku) CZYTAJ |
28
lipca
|
- oficjalne powstanie Komitetu Łódzkiego Polskiego związku Teatrów Świetlnych |
1
września
|
- powstanie Miejskiego Seminarium Nauczycielskiego Żeńskiego im. Anieli Szycówny |
25
września
|
- otwarcie Szkoły Dramatycznej przy Teatrze Miejskim |
15
października
|
- otwarcie przy ul. Wodnej 44 „Miejskiego Kinematografu Oświatowego przy Miejskim Uniwersytecie Powszechnym” |
- otwarcie pierwszej w Polsce, pierwszej w Łodzi Biblioteki Dziecięcej w sieci bibliotek publicznych | |
- powstanie Spółdzielczego Towarzystwa Budowy Domów dla oficerów CZYTAJ | |
- wprowadzenie obowiązkowego ubezpieczenia pracowników na wypadek choroby | |
1923
|
|
styczeń
|
- powstanie Oddziału Łódzkiego Towarzystwa Medycyny Społecznej |
1
stycznia
|
-
ukazanie się pierwszego numeru dziennika „Republika” CZYTAJ TUTAJ
-
pierwsza w Polsce niepodległej Wystawa Łódzkiego Klubu
Miłośników Fotografii |
kwiecień
|
- początek działalności Sceny Robotniczej |
1
maja
|
- odsłonięcie pomnika na mogile straconych bojowników Rewolucji 1905 roku na Polesiu Konstantynowskim CZYTAJ |
lipiec
|
- strajk powszechny włókniarzy |
2
sierpnia
|
- ukazanie się pierwszego numeru gazety „Express Wieczorny Ilustrowany” |
1
września
|
-
przekazanie przez Towarzystwo Muzeum Sztuki i Nauki zbiorów
miastu (Powstało Muzeum Miejskie)
-
początek działalności Teatru Popularnego w lokalu dawnej
stołówki fabrycznej przy ul. Ogrodowej 18 (założyciel i
dyrektor Józef Pilarski) CZYTAJ |
2
października
|
- ukazanie się pierwszego numeru tygodnika „Gazeta Sportowa” |
październik
|
- rozpoczęcie masowych szczepień przeciw tyfusowi drogą doustną |
- otrzymanie przez Łódzki Klub Sportowy gruntu pod budowę boiska CZYTAJ | |
1924
|
|
marzec
|
- powstanie Żydowskiego Klubu Sportowego „Kadimah” (organizatorzy – pracownicy firmy „Singer” z siedzibą w lokalu „Singera” przy ul. Zachodniej 36) |
- pokaz działania pierwszego aparatu radiowego firmy „Marconiphon” w Miejskiej Galerii Sztuki w parku im. H. Sienkiewicza | |
24
września
|
- uchwała Rady Miejskiej o rozpoczęciu budowy kanalizacji według projektu inżyniera Wiliama H. Lindley’a z 1909 roku CZYTAJ i CZYTAJ |
1
października
|
- przejęcie przez Kurię Biskupią nowego gmachu przy ul. ks. Skorupki 1 |
- powstanie Rudzkiego Klubu Sportowego (miał tylko sekcję piłki nożnej) | |
- przejęcie przez miasto od Zakładów I. K. Poznańskiego szpitala przy ul. Drewnowskiej 75 CZYTAJ | |
- skasowanie w Miejskim Pogotowiu Ratunkowym taboru konnego CZYTAJ | |
- uruchomienie dwóch nowych linii tramwajowych: na Chojnach i do cmentarzy na Dołach | |
- założenie parku im. Jana Matejki przy ulicy G. Narutowicza 102/106 CZYTAJ | |
- założenie Żydowskiego Klubu Sportowego „Makabi” | |
1925
|
|
31
stycznia
|
- otwarcie przy ul. Cegielnianej 34 kina „Czary” (działało do 21 maja 1936 roku) |
3
lutego
|
- ukazanie się pierwszego numeru nowego pisma popołudniowego „Łódzkiego Echa Wieczornego” |
18
lutego
|
- początek strajku 9.000 włókniarzy w zakładach Scheiblera i Grohmana oraz Geyera |
21
marca
|
- uroczyste odsłonięcie przed katedrą przy ul. Piotrkowskiej Pomnika pamięci Nieznanego Żołnierza |
27
maja
|
- pierwsze Torowe Zawody o „Wielką Nagrodę Łodzi” |
28
lipca
|
- ukazanie się pierwszego numeru gazety codziennej „Ilustrowana Republika” CZYTAJ |
13
września
|
- uroczyste otwarcie portu lotniczego na Lublinku CZYTAJ |
- otwarcie pierwszej stacji benzynowej w Łodzi na pl. Wolności | |
- pojawienie się pierwszego pociągu na linii Łódź-Zgierz-Kutno-Płock CZYTAJ | |
- powołanie przez Ministerstwo Wyznań Religijnych i Oświecenia Państwowej Centralnej Biblioteki Pedagogicznej CZYTAJ | |
- powstanie Fabryki Transformatorów i Aparatury Trakcyjnej „Elta” w Łodzi | |
- powstanie Łódzkiej Agencji Kinematograficznej przy ul. Piotrkowskiej 109 | |
- powstanie Łódzkiej Wytwórni Papierosów przy ul. M. Kopernika 62 CZYTAJ | |
- przejęcie elektrowni w Łodzi przez nowo założone Łódzkie Towarzystwo Elektryczne CZYTAJ | |
- wprowadzenie do ruchu dorożek samochodowych zwanych „taksisami” | |
- wydanie przepisów samochodowych | |
1926
|
|
21
marca
|
- ukazanie się pierwszego numeru ilustrowanego tygodnika „Kalejdoskop” (teatr, literatura, szuka, film, moda, życie towarzyskie, sport, aktualności) |
7
maja
|
- pierwsze przedstawienie Łódzkiego Oddziału Towarzystwa Operowego (wystawiono w Teatrze Miejskim operę „Halka” Stanisława Moniuszki) |
lipiec
|
- wznowienie, po 12 latach przerwy, wyścigów konnych na torze w Rudzie Pabianickiej |
27
września
|
- powstanie Organizacji Polaków Ewangelików w Łodzi |
1
października
|
- otwarcie linii lotniczej Przedsiębiorstwa „Aerolot” na trasie Warszawa-Łódź CZYTAJ |
6
listopada
|
- wydanie drukiem i upowszechnienie w całej Polsce, opracowanych przez łódzkiego nauczyciela Wacława Robakowskiego, ujednoliconych różnych wersji przepisów koszykówki |
- otwarcie w Łagiewnikach Miejskiego Sanatorium i Prewentorium przeznaczonych dla dzieci chorych lub zagrożonych gruźlicą | |
- rozpoczęcie rozbudowy elektrowni łódzkiej CZYTAJ | |
- uruchomienie przez Józefa Pilarskiego drugiej sceny Teatru Popularnego w sali fabrycznej SA Ludwika Geyera przy ul. Piotrkowskiej 295 | |
- wielki strajk pracowników instytucji uzyteczności publicznej | |
- wybudowanie gmachu frontowego Polskiej Akcyjnej Spółki Telefonicznej przy al. Kościuszki 12 CZYTAJ | |
1927
|
|
styczeń
|
- otwarcie przy ul. Przejazd (dziś ul. Tuwima) pierwszych w Łodzi Zakładów Radiotechnicznych i Gramofonowych firmy „Radjo-Lloyd” |
18
lutego
|
- ukazanie się pierwszego numeru „Łódzkiego Przeglądu Teatralnego” |
25
lutego
|
- utworzenie Łódzkiego Towarzystwa Kolarskiego (dawne Warszawskie Towarzystwo Cyklistów w Łodzi) CZYTAJ |
3
marca
|
- powstanie Cechu Fotografików CZYTAJ |
20
maja
|
- uruchomienie przy ul. G. Narutowicza kina „Splendid” |
1
czerwca
|
- uruchomienie tramwaju elektrycznego do Tuszyna (likwidacja linii w 1978 roku) |
3
września
|
- podłączenie pierwszego domu do kanalizacji miejskiej przy ul. Gdańskiej 106 CZYTAJ |
27
września
|
- w kinie „Luna” odbyła się premiera pierwszego pełnometrażowego filmu krajoznawczego o Łodzi „Łódź – miasto pracy” |
30
września
|
- powstanie Oddziału Łódzkiego Polskiego Towarzystwa Historycznego |
listopad
|
- pierwsza ekranizacja „Ziemi Obiecanej” Władysława St. Reymonta w tzw. złotej serii wytworni filmowej „Sfinks” |
- budowa gmachu Izby Skarbowej przy al. Kościuszki 83 (budowa trwała do 1929 roku) CZYTAJ TUTAJ | |
- położenie na 300 metrowym odcinku ul. Piotrkowskiej pierwszej w Łodzi nawierzchni asfaltowej | |
- powstanie Łódzkiego Stowarzyszenia Architektów | |
- założenie przez Łódzkie Towarzystwo Zwalczania Raka Instytutu Leczenia Radem przy ul. Piotrkowskiej 175 (zlikwidowany po II wojnie światowej) | |
1928
|
|
17
kwietnia
|
- pierwszy Zjazd Śpiewaczy w Łodzi |
22
kwietnia
|
- pierwszy Wyścig Kolarski Klubów Robotniczych w Łodzi |
maj
|
- przyznanie Julianowi Tuwimowi, za całokształt twórczości związanej z rodzinnym miastem i zasługi położone na polu literatury ojczystej, nagrody literackiej miasta Łodzi CZYTAJ |
4
sierpnia
|
- uroczyste położenie pierwszej cegły pod budowę osiedla im. J. Monwiłła-Mireckiego na Polesiu Konstantynowskim |
15
października
|
- otwarcie w budynku szkoły powszechnej przy ul. Nowo-Targowej 24 Oddziału Łódzkiego Wolnej Wszechnicy Polskiej |
1
listopada
|
- poświęcenie nowo wybudowanego przy ul. Piotrkowskiej 279/281 zboru luterańskiego św. Mateusza |
28
listopada
|
- powstanie Klubu Sportowego „Wima” CZYTAJ |
- oddanie do użytku nowej zajezdni tramwajowej w południowej części miasta przy ul. J. Dąbrowskiego | |
- powstanie Wydziału Plantacji w Zarządzie Miejskim | |
- rozpoczęcie budowy oczyszczalni ścieków na Lublinku | |
- rozpoczęcie budowy gmachu sądu przy pl. H. Dąbrowskiego (budowę zakończono w 1930 roku) CZYTAJ TUTAJ | |
- zdobycie przez reprezentacje Łódzkiej Straży Ogniowej Ochotniczej na Międzynarodowych zawodach Strażackich w Turynie pierwszego miejsca i złotego medalu CZYTAJ i CZYTAJ | |
1929
|
|
2
lutego
|
- ukazanie się pierwszego numeru dziennika „Głos Poranny” |
31
października
|
- premiera pierwszego w Łodzi filmu dźwiękowego „Śpiewak z Broadwayu” w kinie „Capitol” (późniejsze kino „Włókniarz”) CZYTAJ |
1
listopada
|
- uruchomienie w gmachu PAST przy al. Kościuszki 21 pierwszej w Polsce automatycznej centrali telefonicznej CA typu SALME szwedzkiej firmy „L. I M. Ericsson CZYTAJ |
14
listopada
|
- otawrcie pierwszego stałego kinematografu „Splendid” (późniejsze kino „Bałtyk”) CZYTAJ |
- powstanie Izby Rzemieślniczej | |
- powstanie z inicjatywy działaczy byłej Ligi Obrony Powietrznej Łódzkiego Klubu Lotniczego, przekształconego potem w Aeroklub Łódzki CZYTAJ | |
- rozpoczęcie budowy gmachu Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych przy al. Kościuszki 57 (był to drugi, po Hotelu „Savoy” łódzki „drapacz chmur”, miał siedem pięter) | |
1930
|
|
1
stycznia
|
- otwarcie przy ul. S. Żeromskiego 74/76 kinoteatru „Przedwiośnie” |
2
stycznia
|
- otwarcie przy ul. M. Kopernika 16 kinoteatru „Reduta” |
15
lutego
|
- uroczyste otwarcie, cztery lata po uruchomieniu radiostacji warszawskiej, siódmej w Polsce, radiostacji w Łodzi CZYTAJ |
25
kwietnia
|
- uroczyste otwarcie wielospecjalistycznego szpitala Kasy Chorych im. Prezydenta RP prof. dra Ignacego Mościckiego przy ul. Zagajnikowej 22 (dzisiaj ul. Kopcińskiego) CZYTAJ |
kwiecień
|
- otwarcie w ratuszu przy pl. Wolności 1 – Muzeum Historii i Sztuki im. Juliana i Kazimierza Bartoszewiczów |
23
maja
|
- zatwierdzenie przez Magistrat miasta Łodzi planu utworzenia na terenie Miejskiego Parku Ludowego rezerwatu leśnego „Polesie Konstantynowskie” (około 10 ha przeznaczono na cele naukowo-badawcze) CZYTAJ |
14
września
|
- pierwsze Długodystansowe Torowe Mistrzostwa Polski na torze w Helenowie |
28
września
|
- uruchomienie przez Polskie Radio pierwszego specjalnego połączenia kablowego rozgłośni radiowych (Łódź uzyskała połączenie z Warszawą) |
19
listopada
|
- otwarcie z inicjatywy Towarzystwa Przyrodniczego im. S. Staszica – Muzeum Przyrodniczego |
14
grudnia
|
- odsłonięcie pomnika Tadeusza Kościuszki na pl. Wolności (11 listopada 1939 roku – zniszczenie pomnika przez hitlerowców, 1960 rok - odbudowa) CZYTAJ |
- powstanie na Bałuckim Rynku pierwszej łódzkiej krańcówki w formie „pętli” (wspólnej dla kolejki dojazdowej i tramwajów) | |
- powstanie przy al. Unii pierwszych w Łodzi ogródków działkowych | |
- powstanie wielospecjalistycznego szpitala ewangelickiego św. Jana (Szpital im. dra M. Pirogowa) | |
1931
|
|
1
maja
|
- podjęcie przez zespół pracowników łódzkiej radiostacji „Polskie Radio” decyzji o nadawaniu programów własnych (łodzianie usłyszeli pierwszą audycję lokalną) |
8
października
|
- otwarcie przy ul. Kilińskiego 108 Zakładu Zoologicznego Łódzkiego Towarzystwa Miłośników Akwariów i Terrariów |
1
grudnia
|
- uruchomienie w Miejskim Szpitalu Powszechnym w Radogoszczu sali operacyjnej wyposażonej w najnowocześniejsze urządzenia techniczno-medyczne CZYTAJ |
9
grudnia
|
- spis ludności – 605.287 mieszkańców |
- uruchomienie 14-kilometrowego odcinka linii kolejowej Łódź Widzew-Zgierz | |
1932
|
|
1
stycznia
|
- powstanie Sekcji Radiologów i Fizjoterapeutów przy Towarzystwie Lekarskim |
27
lutego
|
- powstanie Żydowskiego Klubu Motorowego w Łodzi |
2
marca
|
- pierwsza konferencja w sprawie wyboru miejsca pod łódzki ogród zoologiczny CZYTAJ |
30
kwietnia
|
- przyznanie Nagrody Miasta Łodzi artyście-malarzowi Władysławowi Strzemińskiemu CZYTAJ |
2
maja
|
- wysłanie do Miejskiego Prewentorium w Łagiewnikach pierwszej stuosobowej grupy dzieci chorych na płuca |
maj
|
- otwarcie przy ul. Przejazd 1 (ul. Tuwima) Ogrodu „Tivoli” (codzienne koncerty orkiestry symfonicznej pod dyrekcją Teodora Rydera) |
20
maja
|
- uruchomienie połączenia telefonicznego w kablu dalekosiężnym Łódź-Berlin (uruchomiono też komunikację telefoniczną Łódź-Praga, później połączenie z Wiedniem i z Gdańskiem) |
1
czerwca
|
- powstanie przy ul. Wólczańskiej 17 Poradni Wychowawczej dla dzieci i Młodzieży działającej dla Miejskiej Pracowni Psychologicznej |
28
lipca
|
- początek montażu latarń w parku im. ks. J. Poniatowskiego (od tej pory park był udostępniony publiczności do godz. 23.00) CZYTAJ |
30
lipca
|
- pierwszy w Łodzi mecz water-polo (między ZASS z Warszawy a ŁKS) oraz Wielkie Zawody Pływackie na basenie ŁKS przy al. Unii |
31
lipca
|
- pierwszy Kolarski Wyścig o Wielką Nagrodę Helenowa |
8
sierpnia
|
- zainstalowanie pierwszych popielniczek w wagonach kolejek dojazdowych (odtąd w ostatnich wagonach tramwajowych można było palić tytoń) |
7
grudnia
|
- uroczyste odsłonięcie tablicy pamiątkowej ku czci Józefa Piłsudskiego na gmachu Państwowej fabryki Wyrobów Tytoniowych przy ul. Kopernika 62 |
1933
|
|
15
stycznia
|
- odsłonięcie tablicy pamiątkowej ku czci Józefa Montwiłła-Mireckiego oraz nadanie jego imienia osiedlu mieszkaniowemu na Polesiu Konstantynowskim |
2
lutego
|
- nadanie przez Łódź pierwszej własnej audycji radiowej w programie ogólnopolskim |
6
marca
|
- ogłoszenie przez związki zawodowe powszechnego strajku włókniarzy (60 tysięcy robotników porzuciło pracę) |
9
marca
|
- utworzenie Przedsiębiorstwa Miejskiego „Kanalizacja i Wodociągi” CZYTAJ |
4
maja
|
- odsłonięcie na lotnisku w Lublinku pomnika Franciszka Żwirki i Stanisława Wigury CZYTAJ |
11
listopada
|
- poświęcenie kamienia węgielnego pod budowę Domu Pomnika Marszałka Józefa Piłsudskiego przy ul. R. Traugutta CZYTAJ |
- zdobycie przez WKS wicemistrzostwa Polski – sukces łódzkich koszykarzy | |
1934
|
|
24
stycznia
|
- powstanie Sekcji Miłośników Ogrodnictwa przy Wojewódzkim związku Ogrodniczym w Łodzi |
20
lutego
|
- otwarcie przy ulicy Piotrkowskiej 113 Oddziału Łódzkiego Izby Polsko-Palestyńskiej |
17
marca
|
- uroczyste otwarcie w gimnazjum żeńskim im. Elizy Orzeszkowej przy al. Kościuszki 21 pierwszej tego typu w Łodzi wystawy pamiątek z okresu walk legionowych o niepodległość |
25
marca
|
- Festiwal Śpiewaczy Chórów Łódzkich |
15
czerwca
|
- wprowadzenie na dworcach Łódź-Fabryczna i Łódź-Kaliska tzw. poczty peronowej |
czerwiec/lipiec
|
- pierwsze Zawody Modeli Latających w Helenowie |
lipiec
|
- oddanie do użytku nowoczesnych i największych w Łodzi Hal Targowych i Targowiska przy ul. Piotrkowskiej 317 HALA TARGOWA |
20
lipca
|
- otwarcie pierwszej linii autobusowej ŁWEKD Łódź-Pabianice-Łask-Zduńska Wola-Sieradz |
10
sierpnia
|
- śmierć pierwszego ordynariusza łódzkiego biskupa Wincentego Tymienieckiego |
8
września
|
- otwarcie parku miejskiego na terenie kolonii mieszkaniowej ZUPU przy ul. Sanockiej 26/32 |
29
września
|
- uroczyste otwarcie w Ogrodzie Botanicznym i w budynku cieplarni Wydziału Plantacji Miejskich w parku Źródliska Wystawy Przyrodniczej „Świat Zwierząt” CZYTAJ |
2
października
|
- otwarcie przy ulicy Przejazd 2 (ul. Tuwima) cukierni z wyrobami Józefa Piątkowskiego |
1
listopada
|
- powstanie Sekcji Balonowej przy Aeroklubie Łódzkim |
- ogłoszenie upadłości Zakładów Przemysłu Bawełnianego Ludwika Geyera – najstarszej firmy włókienniczej w Łodzi | |
- wykonanie na terenach przeznaczonych pod ZOO „urządzeń parkowych terenów leśnych” CZYTAJ | |
1935
|
|
12
stycznia
|
- otwarcie przy ulicy Piotrkowskiej 97 sklepu detalicznego Warszawskiej Fabryki Czekolady „Fuchs” |
10
lutego
|
- pierwsze oficjalne Zawody Narciarskie o mistrzostwo Łodzi w Łagiewnikach |
15
lutego
|
- otwarcie Studium Językowego przy Oddziale Łódzkim Towarzystwa Szerzenia Wiedzy Językowej |
luty
|
- uruchomienie na dworcach autobusowych w Łodzi ajencji pocztowych oraz zainstalowanie w autobusach jeżdżących po województwie łódzkim skrzynek pocztowych |
marzec
|
- wprowadzenie tablic z nazwami ulic (na rogach, gdzie dotychczas ich nie było) i oznaczeniami numerów domów (od… do), tam gdzie już tablice były, pod tabliczką z nazwą ulicy umieszczano mniejszą z oznaczeniami numerów domów |
31
marca
|
- uroczystość poświęcenia pierwszych dwóch łódzkich szybowców wybudowanych przez członków Koła Szybowcowego w Państwowej Szkole Techniczno-Przemysłowej |
5
maja
|
- odsłonięcie w synagodze przy al. Kościuszki 2 tablicy pamiątkowej ku czci Żydów-łodzian poległych w walce o niepodległość Polski w latach 1914-1920 |
1
września
|
- otwarcie przy ulicy Księży Młyn 13 Państwowego Gimnazjum Kupieckiego Męskiego |
16
września
|
- ukazanie się pierwszego numeru Biuletynu Obywatelskiego Komitetu miasta Łodzi |
22
września
|
- pierwsza nadana z Łodzi audycja słowno-muzyczna „Migawki regionalne” |
31
października
|
- uroczyste otwarcie przy ul. Pomorskiej 3 pierwszego Oddziału Komunalnej Kasy Oszczędności |
3
listopada
|
- otwarcie w salach Miejskiego Muzeum Historii i Sztuki im. J. I K. Bartoszewiczów przy pl. Wolności 1 Pierwszej Wystawy Fotograficznej Regionalnej „Łódź i województwo łódzkie w świetle fotografii” |
11
listopada
|
- uroczyste otwarcie łagiewnickiej „autostrady” (budowa trwała od 1933 roku, szeroka, wyłożona trylinką, obsadzona czterema rzędami lip, była to jedna z najładniejszych arterii komunikacyjnych ówczesnej Łodzi, obecna ul. Wycieczkowa) |
24
listopada
|
- uroczyste otwarcie w dawnym pałacu Heinzlów przy ulicy Piotrkowskiej 104 Miejskiego Muzeum Etnograficznego (zorganizowano również oddział archeologii) |
- oddanie do użytku zbiornika wody na Stokach | |
- powołanie Towarzystwa Przyjaciół Teatru Polskiego w Łodzi | |
- utworzenie Pogotowia Lekarsko-Wypadkowego (jedna z pierwszych tego typu placówek w Polsce) CZYTAJ | |
1936
|
|
styczeń
|
- wprowadzenie przez władze administracyjne Łodzi zakazu noszenia przez członków partii narodowych socjalistów odznak partyjnych – swastyk, uznanych za oficjalny herb obcego państwa |
19
stycznia
|
- ukazanie się pierwszego numeru „Kazruzeli” |
marzec
|
- zdobycie, po zwycięstwie nad warszawską „Skodą” 11:3, wicemistrzostwa Polski przez pięściarzy łódzkiej IKP CZYTAJ |
26
maja
|
- założenie Koła Przyjaciół Miasta Łodzi |
5
czerwca
|
- Ministerstwo Spraw Wewnętrznych zatwierdziło herb miasta (na prostej, czerwonej tarczy herbowej złota łódka) CZYTAJ |
1
października
|
- otwarcie w gmachu banku przy al. Kościuszki 15 pełnego oddziału PKO zamiast działającej dotąd ekspozytury |
- powołanie jedynego wówczas w kraju Ośrodka Transfuzji Krwi | |
- Wystawa Ogrodnicza w parku miejskim im. S. Staszica | |
- założenie Szpitala Polskiego Czerwonego Krzyża przy ul. Krzemienieckiej 5 (w 1950 roku przekazany został miastu) CZYTAJ | |
1937
|
|
20
lutego
|
- przyjęcie przez Radę Ministrów ustawy o zmianie granic województw (od województwa łódzkiego odłączono powiaty: kaliski, koniński, turecki) |
marzec
|
- powstanie Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Łodzi (obecnie Łódzkie Towarzystwo Naukowe) |
3
lipca
|
- rozstrzygnięcie konkursu na budowę gmachu Biblioteki Publicznej w Łodzi CZYTAJ |
3
października
|
- pierwsze w Łodzi Masowe Skoki Spadochronowe |
11
października
|
- rozpoczęcie budowy gmachu rozgłośni radiowej przy ul. G. Narutowicza 130 CZYTAJ |
- otwarcie w gmachu Seminarium Duchownego Muzeum Diecezjalnego CZYTAJ | |
- postanowienie Zarządu Miejskiego miasta Łodzi o wprowadzeniu flag miejskich w barwach złoto-ceglastych wywieszanych podczas uroczystości obok flag państwowych. | |
- uruchomienie szpitala miejskiego w pomieszczeniach dawnego szpitala K.W. Scheiblera przy ul. Przędzalnianej 75 | |
- zakończenie budowy centralnej chłodni przy ul. Rokicińskiej | |
- zakończenie budowy hali sportowej w parku im. ks. J. Poniatowskiego | |
- zakończenie budowy wiaduktu przy ul. Tramwajowej | |
- zakupienie przez miasto szpitala na Julianowie (obecny Szpital im. dra W. Biegańskiego) od Fundacji Małżeństwa Konstadtów CZYTAJ | |
1938
|
|
styczeń
|
- postanowienie łódzkiej YMCA o nie wpuszczaniu na pływalnię sportowców pochodzenia żydowskiego (w Łodzi zaczął się upowszechniać tzw. paragraf aryjski, kluby zaczęły wnosić do swoich statutów poprawki o nie przyjmowaniu do nich Żydów) |
7
lutego
|
- konstytucyjne zebranie Łódzkiego Klubu Demokratycznego (początek działalności SD w Łodzi) |
kwiecień
|
- zarządzenie wojewody łódzkiego o zakazie używania sygnałów dźwiękowych przez samochody, obowiązujące od godz. 23.00 do 6.00 |
maj
|
- uroczyste wmurowanie kamienia węgielnego pod budowę gmachu Biblioteki Publicznej przy ul. Gdańskiej 102 CZYTAJ |
sierpień
|
-
postanowienie o zainstalowaniu sygnalizacji świetlnej na
skrzyżowaniach ul. Piotrkowskiej z ul. G. Narutowicza i ul.
Legionów oraz ul. Piotrkowskiej z ul. Przejazd i ul. Andrzeja
-
postanowienie o wybudowaniu podziemnych szaletów publicznych
(pierwsze na pl. Wolności, Wodnym Rynku, pl. Boernera, potem –
przy pl. Reymonta, na Dworcu Fabrycznym i w parkach S. Staszica i
Ludowym) |
10
grudnia
|
- rejestracja przez władze wojewódzkie statutu Organizacji Wyższej Uczelni Lekarskiej w Łodzi |
- rozpoczęcie budowy gmachu Wolnej Wszechnicy Polskiej przy ul. POW (ukończony po II wojnie światowej) | |
- zamknięcie loży masońskiej „Montefiore” (działała przy Stowarzyszeniu Dobroczynności „Bnei-Brith”, członkami byli najbogatsi żydowscy przemysłowcy i finansiści) | |
1939
|
|
2
marca
|
- uroczyste otwarcie i przekazanie do eksploatacji najnowocześniejszej wtedy rozgłośni i stacji nadawczej przy ul. G. Narutowicza 130 |
27
kwietnia
|
- powołanie Regionalnego Komitetu Olimpijskiego (obecnie Łódzki Klub Olimpijczyka) |
15
sierpnia
|
- manifestacja patriotyczna – wiec na pl. Wolności i pochód do Grobu Nieznanego Żołnierza, gdzie złożono wieńce i odśpiewano „Rotę” |
26
sierpnia
|
-
powołanie tzw. Komisji Rozproszenia OPL (ewidencja osób
planujących w przypadku wybuchu wojny opuścić miasto)
-
odezwa prezydenta Łodzi Jana Kwapińskiego stanowiąca wezwanie
ochotników do udziału w akcji kopania rowów przeciwlotniczych
(pierwszego dnia do kopania zgłosiło się aż 60 tysięcy osób) |
27
sierpnia
|
- utworzenie Milicji Obywatelskiej (inicjatywa założonego w 1914 roku Stowarzyszenia Milicjantów) |
30
sierpnia
|
- mianowanie komendantów obrony przeciwlotniczej (mieli za zadanie utrzymać porządek na terenie własnych kamienic, ustalono dyżury przeciwlotnicze czuwające we wszystkich domach) |
31
sierpnia
|
-
przybycie o godzinie 3.50 na polowe lotnisko Dwór Widzew pod
Pabianicami samolotów bojowych
-
wprowadzenie o godzinie 4.00 stanu ostrego pogotowia na wszystkich
podłódzkich lotniskach: na Widzewie, gdzie stacjonował dywizjon
myśliwski oraz w Sokolnikach, Męckiej Woli, Działoszynie i na
Lublinku, gdzie znajdowały się eskadry rozpoznawcze
-
zarządzenie starosty grodzkiego łódzkiego o poborze koni,
wozów, pojazdów mechanicznych i rowerów oraz wprowadzenie
obowiązku osobistych świadczeń wojennych (wykonywanie robót i
usług na rzecz Państwa), którym objęto wszystkich obywateli w
wieku od 17 do 60 latarniami- wprowadzenie w Łodzi zakazu
sprzedaży napojów alkoholowych
-
apel nauczycieli do młodzieży, żeby stawiła się na pomoc
wojsku
-
wezwanie LOPP, aby od 1 września wszyscy nosili przy sobie maski
przeciwgazowe |
1
września
|
wybuch II wojny światowej |
źródła:
Grażyna Kobojek. Łódź – Kalendarium XX wieku.
Wacław Pawlak. W rytmie fabrycznych syren.
Wacław Pawlak. W rytmie fabrycznych syren.
Marek Budziarek, Leszek Skrzydło, Marek Szukalak. Łódź nasze miasto.
Przeczytaj jeszcze: