Mała
Literacka zaprasza na spotkanie z wybitnym pisarzem węgierskim György`em Spiró.
Prowadzenie
: Zdzisław Jaskuła.
15
maja, godz. 19.00
Teatr
Nowy, Mała Sala Zachodnia 93
Wstęp
wolny
(Spotkanie
w języku polskim)
Po przeszło 30 latach od wydania
węgierskiego polski czytelnik otrzymuje powieść György Spiró Iksowie, zatrzymaną przez PRL-oską
cenzurę w atmosferze nagonki i oskarżeń pisarza o polakożerstwo. Odebrano mu
wówczas polskie stypendium i uniemożliwiono przyjazd na prapremierę dramatu o
Wojciechu Bogusławskim Szalbierz,
napisanego na podstawie tej powieści, a wystawianego w 1987roku przez
warszawski teatr Ateneum.
Wybitna realizacja telewizyjna spektaklu z Tadeuszem Łomnickim w roli głównej.
Powieść opowiada o Bogusławskim i
działalności jego ideowych i artystycznych przeciwników z tajnego Towarzystwa
Iksów.Rok 1815, dzień podpisania
Świętego Przymierza. Warszawa. Do miasta po półrocznym pobycie we Lwowie
powraca Wojciech Bogusławski. Mistrz, guru, Wielki Dyrektor. Ma pięćdziesiąt
osiem lat, fałszywy paszport kupca i jest zadłużony po uszy. Rozpoczyna walkę o
stanowisko kierownika Teatru Narodowego, intryguje, zbiera wokół siebie ludzi,
chce stworzyć teatr, jakiego jeszcze nie było. Wreszcie udaje mu się wrócić na
scenę. Jednak po spektaklu w prasie zaczynają ukazywać się zjadliwe recenzje
podpisane tajemniczym X. Ktoś bardzo nie chce, by Mistrz występował... Barwnie
przedstawione realia Warszawy z początku dziewiętnastego wieku, tempo akcji niczym
w powieści łotrzykowskiej, plastyczny, współczesny język i wnikliwy opis teatru
od kulis: przepychanki, utarczki i złośliwości w aktorskiej trupie - Spiró z
rozmachem ożywia świat sprzed dwóch stuleci.
György Spiró (ur. 1946) -
węgierski prozaik, dramatopisarz, eseista, tłumacz, dyrektor teatrów,
wykładowca uniwersytecki. Znawca polskiej kultury, ma w dorobku przekłady
dramatów Wyspiańskiego i Gombrowicza. Jest autorem powieści Kerengő
(Krużganek, 1974), Iksowie (1981), A jövevény (Przybysz,
1990), Mesjasze (2007, W.A.B. 2009), bestsellerowej epopei
Fogság (Niewola, 2004), licznych dramatów, w tym Szalbierza (1983), Dogrywki (1998)
i Stłuczki (2004), zbiorów esejów i opowiadań. Otrzymał wiele
prestiżowych nagród literackich i teatralnych, w tym Literacką Nagrodę Europy
Środkowej ANGELUS (2010, za Mesjaszy) oraz Międzynarodową Nagrodę
Wyszehradzką, przyznawaną przez ministrów kultury państw Grupy Wyszehradzkiej.
