"Dziennik Łódzki", rok 1946.
Na początku 1946 roku, redakcja "Dziennika Łódzkiego" ogłosiła plebiscyt na najpopularniejszych łodzian.
"Dziennik Łódzki", rok 1946.
"Dziennik Łódzki", rok 1946.
Mieszkańcy Łodzi mogli wybierać swoich kandydatów z kilku dziedzin, w których wybrani reprezentowali nasze miasto: działaczy społecznych, artystów, lekarzy, literatów, sportowców...
"Dziennik Łódzki", rok 1946.
Przez kilka tygodni w "Dzienniku Łódzkim" drukowane były specjalne kupony do głosowania, które łodzianie mogli wrzucać do urn w redakcji dziennika oraz w księgarniach "Czytelnika" (przy Piotrkowskiej 62, 96 i 147). Można też było wysyłać kupony pocztą na adres pisma.
"Dziennik Łódzki", rok 1946.
Wyniki ogłaszano na łamach "Dziennika Łódzkiego" od lutego do marca 1946 roku.
"Dziennik Łódzki, rok 1946.
Oto zwycięzcy:
Napopularniejszy działacz społeczny - Kazimierz Mijal, ówczesny prezydent Łodzi
"Dziennik Łódzki, rok 1946.
Kazimierz Romuald Mijal (1910-2010)
- polski ekonomista i polityk komunistyczny, podczas wojny współpracownik Pawła Findera i Marcelego Nowotki, a następnie Bolesława Bieruta.
Sekretarz i poseł do Krajowej Rady Narodowej, poseł na Sejm Ustawodawczy oraz na Sejm PRL I kadencji. W czasach stalinowskich należał do grupy najbardziej wpływowych polskich polityków. Odsuwany stopniowo od władzy po 1956 roku, powołał konspiracyjną Komunistyczną Partię Polski, stał się zwolennikiem maoizmu i wyemigrował do Albanii, skąd prowadzi agitację na rzecz komunizmu. Prezydent Łodzi w latach 1945-1947, minister gospodarki komunalnej (1950-1952), minister-szef Urzędu Rady Ministrów (1952-1956) oraz minister gospodarki komunalnej (1956-1957). (https://pl.wikipedia.org)
Najpopularniejszy artysta - Aleksander Zelwerowicz
"Dziennik Łódzki, rok 1946.
Aleksander Zelwerowicz (1877-1955)
- polski aktor, reżyser, dyrektor teatru, pedagog, członek Polskiego Komitetu Obrońców Pokoju w 1949 roku. Jeden z najwybitniejszych polskich aktorów i reżyserów w historii.
Najbardziej ceniony jego okres twórczości teatralnej przypada na sezon 1920/1921, kiedy był dyrektorem Teatru Miejskiego w Łodzi. W jego zespole występowali w tym czasie między innymi Stefan Jaracz i Kazimierz Junosza Stępowski.
W okresie późniejszym dyrektorował scenom w Wilnie, Teatru Narodowego w Warszawie. Ponadto występował gościnnie w Poznaniu, Wilnie i Lublinie. Reżyserował również i występował gościnnie w Rydze i Pradze.
Współtwórca polskiego szkolnictwa teatralnego, w 1932 roku doprowadził do powstania Państwowego Instytutu Sztuki Teatralnej, pierwszej polskiej nowoczesnej uczelni kształcącej aktorów i rezyserów. Był dyrektorem PIST-u w latach 1932-1936 i reaktywował Instytut w Łodzi po wojnie.
"Dziennik Łódzki", rok 1946.
Włodzimierz Ławrynowicz już przed wojną wstąpił do
Seminarium Duchownego w Wilnie, ale przed 1939 rokiem opuścił je i podjął
pracę w LOPP (Liga Obrony Przeciwgazowej i Przeciwlotniczej).
Z chwilą wybuchu wojny zgłosił się - jako chorąży rezerwy - do
ochotniczych oddziałów obrony Warszawy i w walkach na terenie
Olszynki Grochowskiej został ciężko ranny: pocisk artyleryjski
złamał mu kręgosłup i strzaskał nogi. Mimo inwalidztwa - został przyjęty do tajnego Seminarium
Duchownego w Świdrze. Alumn Ławrynowicz zdążył już wcześniej zorganizować tajne komplety gimnazjalne dla dzieci wysiedleńców i uchodźców z zachodnich ziem Polski, a także nawiązać
współpracę z partyzantką; poszukiwało go gestapo. W drugiej połowie
1943 roku przyjął święcenia kapłańskie. Uczestniczył w wielu inicjatywach i działaniach
konspiracyjnych. Dołączył do Wojska Polskiego jako
kapelan, dochodząc do stopnia pułkownika. W 1946 roku w wyniku działań ks. Ławrynowicza cerkiew garnizonowa św. Aleksego przy ulicy Ogrodowej stała się kościołem filialnym parafii św. Józefa i siedzibą duszpasterstwa wojskowego. (wikipedia.pl. , http://mbc.cyfrowemazowsze.pl/)
Najpopularniejszy lekarz - prof. dr Wincenty Tomaszewicz
"Dziennik Łódzki", rok 1946.
Wincenty Tomaszewicz (1876-1965)
- polski lekarz chirurg. W latach 1894-1900 studiował medycynę na Uniwersytecie Moskiewskim. W 1925 roku przyjął propozycję zastępcy lekarza naczelnego łódzkiej Kasy Chorych, stając się jednym ze znaczących współorganizatorów lecznictwa społecznego w Łodzi, w ramach tejże Kasy. Pracował przy stole operacyjnym w klinikach i szpitalach, uprawiał działalność pedagogiczną. W 1938 roku wszedł w skład miejscowego Komitetu Organizacyjnego Wyższej Uczelni Lekarskiej w Łodzi.
Po II wojnie światowej był jednym z założycieli Uniwersytetu Łódzkiego i dziekanem Wydziału Lekarskiego na UŁ. Następnie był jednym z organizatorów Akademii Medycznej w Łodzi, powstałej na bazie wspomnianego Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Łódzkiego (rok 1949). W 1954 roku został powołany tamże na stanowisko profesora chirurgii. Był założycielem ośrodka naukowo-badawczego chorób naczyń obwodowych w Lądku-Zdroju.
Działacz Stronnictwa Demokratycznego. Był radnym w ostatnim przedwojennym Zarządzie Miasta Łodzi, a po wojnie przez 10 lat - również jako działacz SD członkiem Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w Łodzi. (wikipedia.pl.)
Najpopularniejszy literat - Władysław Broniewski
"Dziennik Łódzki", rok 1946.
Władysław Kazimierz Broniewski (1897-1962)
- polski poeta i tłumacz literacki, autor liryki rewolucyjnej, patriotycznej, żołnierskiej i autobiograficznej.
Żołnierz Legionów Polskich, uczestnik wojny polsko-bolszewickiej, odnaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari w 1921 roku. Był określany jako "najwybitniejszy reprezentant polskiej poezji rewolucyjnej, stanowiącej artystyczny wyraz walki politycznej proletariatu".
Uważał się za socjalistę. W 1915 roku, w wieku 17 lat (był
wówczas w 7 klasie), wstąpił do Legionów Polskich. W lipcu 1917, po kryzysie przysięgowym, został osadzony w obozie internowania w Szczypiornie,
gdzie został jednym z przewodniczących sądów blokowych, które
rozstrzygały sprawy sporne i potępiały wykroczenia. W szeregach 1 pułku piechoty Legionów, jako podporucznik, wziął też udział
w wojnie polsko-bolszewickiej. Za zasługi wojenne otrzymał Srebrny Krzyż Orderu Wojskowego Virtuti Militari i czterokrotnie Krzyż Walecznych.
Po odzyskaniu niepodległości niezadowolony z reform w powojennej
Polsce stawał się coraz bardziej radykalny w swoich poglądach.
Po zamachu na Gabriela Narutowicza, zbliżył się do KPRP.
Był sekretarzem redakcji "Nowej Kultury",
współpracownikiem "Kultury Robotniczej", legalnego organu Komunistycznej Partii
Robotniczej Polski,
członkiem zespołu "Miesięcznika Literackiego",
a także współpracował z miesięcznikiem "Dźwignia".
Latem 1931 został aresztowany podczas zebrania literatów związanych
z KPP i osadzony w areszcie miejskim w Warszawie.
W 1939 roku, w obliczu zagrożenia najazdem niemieckim, Broniewski
opublikował wiersz "Bagnet na broń". Po ataku III Rzeszy na Polskę we wrześniu 1939 zgłosił się na
ochotnika do wojska. Przyjechał z Warszawy
przez Lublin i Lwów do Tarnopola.
Był świadkiem wkroczenia Armii Czerwonej do Lwowa 23 września 1939. Nie mógł pogodzić
się z tym, że ZSRR napadł na Polskę, czemu dawał wyraz w swojej
późniejszej twórczości więziennej, spisanej po wrześniu 1941.
Sowieci rozpoczęli tymczasem politykę pozyskiwania polskich
intelektualistów. Ważną rolę odegrało czasopismo polskojęzyczne "Czerwony Sztandar". Swoje teksty zamieszczał tu również Władysław Broniewski.
24 stycznia 1940 Broniewski został wraz innymi literatami aresztowany przez NKWD we
lwowskiej restauracji Ognisko Inteligencji w zorganizowanej
przez NKWD prowokacji. 27 stycznia, trzy dni po aresztowaniu, w
„Czerwonym Sztandarze” ukazał się tekst spreparowany przez
NKWD, podpisany przez Witolda Kolskiego pod tytułem "Zgnieść gadzinę
nacjonalistyczną", w którym szkalowano w stylu stalinowskim
aresztowanych literatów i uzasadniano ich aresztowanie motywami
kryminalnymi. Aresztowani zostali przewiezieni do aresztu śledczego na Zamarystanowie (Broniewski poświęcił temu
później wiersz porównywalny do słynnej Rozmowy z Janem). W
zgodnych relacjach współwięźniów trzymał się bardzo dzielnie i
kategorycznie odmówił współpracy z NKWD. Po czterech miesiącach, w maju 1940, Broniewski został
przetransportowany do więzienia śledczego NKWD na Łubiance,
gdzie spędził trzynaście miesięcy. Po wybuchu wojny niemiecko-rosyjskiej wywieziono go do Saratowa,
a następnie do Ałma-Aty,
gdzie 7 sierpnia 1941 został wypuszczony z więzienia
po amnestii.
Po wyjściu z więzienia wstąpił
do armii polskiej formowanej w ZSRR pod dowództwem gen. Władysława Andersa. W 1942 ewakuował się wraz z oddziałami polskimi do Iranu,
później wraz z 2 Korpusem Polskim poprzez Irak trafił do Palestyny. Do kraju wrócił po długich wahaniach (związanych z
doświadczeniami z więzień sowieckich i opublikowanymi w Palestynie
antysowieckimi wierszami) w 1945 roku.
W okresie powojennym początkowo tworzył poezję
polityczno-propagandową, później utwory refleksyjne o motywach
osobistych. W czasach stalinizmu był
poetą głęboko zaangażowanym w budowę nowej rzeczywistości, co
często interpretowane jest jako postawa jednoznacznie
prokomunistyczna. Odmówił jednak napisania słów nowego hymnu
polskiego, gdy z taką propozycją zwrócił się do niego Bolesław Bierut. Wręczył mu podobno tylko kartkę z napisem "Jeszcze Polska nie
zginęła"...
"Dziennik Łódzki", rok 1946.
Sędzia Kazimierz Bzowski był współodpowiedzialny za tzw. stalinizację Sądu Najwyższego.
W latach 50. XX wieku był prezesem Izby Karnej Sądu Najwyższego i zastępcą pierwszego prezesa Sądu Najwyższego.
Najpopularniejszy profesor wyższej uczelni - prof. dr Tadeusz Kotarbiński
"Dziennik Łódzki", rok 1946.
Tadeusz Marian Kotarbiński (1886-1981)
- polski filozof, logik i etyk, czołowy przedstawiciel szkoły lwowsko-warszawskiej, autor koncepcji rezimu, twórca etyki niezależnej oraz koncepcji opiekuna spolegliwego.
Przewodniczący Polskiego Towarzystwa Filozoficznego (1927-1975), dziekan Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Warszawskiego (1929-1930), pierwszy rektor Uniwersytetu Łódzkiego (1945-1949), prezes (1946-1966) i członek honorowy Łódzkiego Towarzystwa Naukowego, członek rzeczywisty (1953) i prezes (1957-1962) Polskiej Akademii Nauk, członek Towarzystwa Naukowego Warszawskiego (1929-1951) i Polskiej Akademii Umiejętności (1946-1951), przewodniczący Towarzystwa Kultury Moralnej (1946), przewodniczący Rady Naukowej Towarzystwa Naukowego Organizacji i Kierownictwa (1957-1968), przewodniczący Międzynarodowego Instytutu Filozoficznego (1960-1963), członek honorowy Towarzystwa Naukowego Płockiego. Członek Towarzystwa Wiedzy Powszechnej (1956), wiceprzwodniczący Ogólnopolskiego Komitetu Frontu Jedności Narodu (1958-1968), Budowniczy Polski Ludowej. Nauczyciel akademicki, wykształcił szereg filozofów kontynujących tradycje szkoły lwowsko-warszawskiej.
Doktoraty honoris causa:
Uniwersytet Bratysławski
Uniwersité Libre de Bruxelles
Uniwersytet Florencki
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
Uniwersytet Łódzki
Uniwersytet Oksfordzki
Uniwersytet Sofijski
Akademia Medyczna w Łodzi
(wikipedia.pl.)
"Dziennik Łódzki", rok 1946.
Józef Pisarski (1913-1986)
- polski bokser, wicemistrz Europy z 1939 roku, wielokrotny mistrz w boksie, olimpijczyk.
Pierwszym tytułem bokserskim jaki zdobył było wicemistrzostwo Łodzi w 1930 roku. Trzy razy zdobywał mistrzostwo Polski: w 1933 roku w wadze półśreniej, a w 1937 i 1938 roku w wadze średniej. Był wicemistrzem w wadze średniej w 1948 roku i brązowym medalistą w 1936 roku (w tej samej wadze).
Startował w igrzyskach ilimpijskich w Berlinie w 1936 roku w wadze półśredniej, ale przegrał pierwszą walkę. W 1939 roku wziął udział w mistrzostwach Europy w Dublinie, gdzie zdobył srebrny medal w wadze średniej. Desygnowany do reprezentacji narodowej na igrzyska olimpijskie w helsinkach, które miały się odbyć w 1940 roku.
Osiemnaście razy walczył w reprezentacji Polski, po raz pierwszy w 1933 roku, po raz ostatni w 1948 roku. Boksował głównie w barwach klubów łódzkich (Sokoła, KS Geyer, a po wojnie Milicyjnego Klubu Sportowego i Łódzkiego Klubu Sportowego, w barwach którego dwukrotnie zdobywał drużynowe mistrzostwo Polski w boksie - 1946/47 i 1947/48) oraz warszawskich (Skody i Okęcia). Zakończył karierę w roku 1953. Po zakończeniu kariery został trenerem.
(wikipedia.pl.)
Przeczytaj jeszcze w baedekerze:
Najpopularniejsza sportsmenka - Jadwiga Głażewska
"Dziennik Łódzki", rok 1946.
Jadwiga Głażewska (1914-1979)
- polska koszykarka, lekkoatletka, żyżwiarka, hazenistka, mistrzyni Polski w tych dyscyplinach, brązowa medalistka mistrzostw Europy w kosykówce w 1938 roku. Pionerka kobiecego sportu w Łodzi. Jej pierwszym klubem był ŁKS Łódź (1929-1933), w latach 1934-1939 reprezentowała barwy IKP Łódź. Po II wojnie światowej była zawodniczką łódzkich klubów: Zrywu (1946-1948), Związkowca (1949-1950), Ogniwa (1951-1953) i spójni (1955).
Najpopularniejszy sportowiec - Władysław Król
"Dziennik Łódzki", rok 1946.
Władysław Król (1907-1991)
Na zdjęciu po 300 meczu w barwach ŁKS. Łódź, 20 września 1936 roku.
(zbiory NAC)
- polski wszechstronny sportowiec, reprezentatnt Polski w piłce nożnej i hokeju na lodzie, olimpijczyk, trener i działacz sportowy. Karierę sportową zaczął w 1924 w drużynie piłkarskiej KS Lublinianka. W 1928 roku przeszedł do Łódzkiego Klubu Sportowego, wkrótce stając się ulubieńcem kibiców i najlepszym strzelcem w historii klubu (95 bramek w I lidze). W 1932 roku został wicekrólem strzelców polskiej I ligi, ustępując jedynie Kajetanowi Kryszkiewiczowi. W okresie międzywojennym rozegrał ponad 500 meczów w barwach ŁKS (wliczając spotkania towarzyskie), w których zdobył 295 goli.
W piłkarskiej reprezentacji Polski wystąpił w czterech meczach, zdobywając dwie bramki. Brał między innymi udział w eliminacjach do Mistrzostw Świata 1934. Desygnowany na Igrzyska Olimpijskie 1940 w Helsinkach. Przez całą karierę zawodniczą związany z ŁKS Łódź. Wielokrotnie reprezentował Polskę w hokeju na lodzie (19 spotkań, 3 gole). W drużynie hokejowej grał w chwili jej powstania w 1929 roku do 1951. Wystąpił między innymi w turnieju hokeja na lodzie podczas Igrzysk Olimpijskich w Garmisch-Partenkirchen w 1936 roku oraz na mistrzostwach świata w Pradze w 1938.
Uprawiał również lekkoatletykę, łyżwiarstwo sybkie i figurowe, narciarstwo, pływanie, skoki do wody oraz tenis ziemny.
Przeczytaj jeszcze w baedekerze: WŁADYSŁAW KRÓL – piłkarz i hokeista, ulubieniec łódzkich kibiców. (baedekerlodz.blogspot.com)
"Dziennik Łódzki", rok 1946.
"Dziennik Łódzki", rok 1946.
Archiwalia pochodzą ze zbiorów Narodowego Archiwum Cyfrowego, Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Łodzi
oraz stron:
https://sprawiedliwi.org.pl/
https://artmuseum.pl/
Źródła informacji:
Stanisław
Zaborniak. Z tradycji lekkoatletyki w Polsce w latach 1919–1939.
wikipedia.pl.
http://mbc.cyfrowemazowsze.pl/
Wycinki prasowe wyszukał baedeker łódzki.
