Park Helenów. To tutaj odbyła się pierwsza wystawa rzemieślniczo-przemysłowa w Łodzi, w 1895 roku.
"Tydzień", rok 1895.
W otwarciu wystawy, 26 września 1895 roku uczestniczyli generał-gubernator warszawski (namiestnik Królestwa Polskiego) Paweł Szuwałow (była to jego pierwsza wizyta w Łodzi) i gubernator piotrkowski Konstantin Miller.
"Tydzień", rok 1895.
Wystawa została zorganizowana z inicjatywy Towarzystwa Popierania Rosyjskiego Przemysłu i Handlu. Koszt urządzenia wystawy wyniósł 50 tysięcy rubli. Była czynna przez miesiąc, według informacji ówczesnej gazety „Tydzień” w tym czasie zwiedziło ją 42 tysiące osób, w tym 18 tysięcy robotników. Dla jej potrzeb został zbudowany specjalny pawilon o długości 67 metrów, szerokości 18 metrów i wysokości 10 metrów, ustawiony przy torze dla cyklistów. Koszt jego budowy wyniósł 20 tysięcy rubli.
"Tydzień", rok 1895.
Bilet na wystawę kosztował 50 kopiejek. Dochód z niej został przeznaczony na cele dobroczynne.
"Tydzień", rok 1895.
Pawilon wystawowy, jako budynek oszklony, zaopatrzony w świetliki wpuszczające światło od góry (tzw. oberlicht) miał zostać umieszczony na którymś z miejskich placów jako hala targowa. Jednak, po rozebraniu go zimą 1895 roku, w 1900 roku kupił go fabrykant Juliusz Kunitzer, który chciał w nim stworzyć na Widzewie dla swoich robotników Teatr Ludowy. Ponieważ jednak kanonik Karol Szmidel przekonał Kunitzera do oddania pawilonu na potrzeby jego wiernych, przeniesiony na Widzew budynek zaczął pełnić funkcję tymczasowej świątyni pod wezwaniem św. Kazimierza. W 1902 roku odprawiono w nim pierwsze nabożeństwo, natomiast erygowanie parafii miało miejsce dopiero w 1911 roku, ponieważ wcześniej była ona jedynie kościołem filialnym parafii Podwyższenia Świętego Krzyża.
Tymczasowa kaplica pw. Św. Kazimierza. Zdjęcie z początku XX wieku.
Kościół Św. Kazimierza dzisiaj.
Poniżej piękne fotografie Bronisława Wilkoszewskiego z pierwszej wystawy, która odbyła się w Parku Helenów, w 1895 roku.
Fotografia przedstawia grupę mężczyzn stojących przed ozdobną bramą wejściową do parku Helenów. Zdjęcie zostało wykonane podczas Pierwszej Wystawy Przemysłowej w Łodzi w 1895 roku, która miała miejsce w Parku Helenów.
"Tydzień", rok 1895.
Wejście do głównego pawilonu wystawowego, osoby w środku to prawdopodobnie namiestnik Królestwa Polskiego Paweł Szuwałow z małżonką i gubernator Konstantin Miller, z lewej strony widoczni członkowie Łódzkiego Towarzystwa Strzeleckiego w pełnym rynsztunku, urzędnicy i oficerowie.
Brama prowadząca na teren wystawy, osoby widoczne to prawdopodobnie namiestnik Królestwa Polskiego Paweł Szuwałow z małżonką i gubernator Konstantin Miller w asyście urzędników.
"Tydzień", rok 1895.
Główny pawilon handlowy.
Wejście do głównego pawilonu handlowego.
Widok z góry na teren wystawy. W oddali na torze dla cyklistów stoi główny pawilon wystawienniczy, po prawej stronie wejście do parku, z lewej strony widoczny fragment muszli koncertowej.
Wnętrze pawilonu wystawienniczego, na pierwszym planie stoisko zakładów I. K. Poznańskiego, z wyeksponowanymi tkaninami i próbnikami. Na wystawie oprócz trzech wystawców zgierskich prezentowane były wyłącznie wyroby przemysłu łódzkiego – wyroby bawełniane, wełniane, jedwabne oraz przędze i wełny. W dziale mechaniki i metalurgii został zaprezentowany między innymi filtr do zmiękczania wody inżyniera Jana Arkuszewskiego. W osobnym pawilonie demonstrowano działanie elektrycznej maszyny tkackiej Ewalda Kerna i wyrób pudeł tekturowych Lutra.
Wnętrze pawilonu wystawowego, po prawej stronie na pierwszym planie pianina wystawione przez skład K. Koischwitza mieszczący się przy ulicy Dzielnej 44 (obecnie ulica Narutowicza).
Wnętrze głównego pawilonu wystawowego, gabloty wystawowe i osoby zwiedzające wystawę.
Wnętrze pawilonu wystawowego, po lewej stronie widoczny wiklinowy wózek dziecięcy.
Na zdjęciu wnętrze pawilonu wystawienniczego, w tle między innymi manekin kobiecy ubrany w biała sukienkę.
Na zdjęciu wnętrze pawilonu wystawienniczego, po prawej stronie gablota z kapeluszami.
Fotografie wykonane podczas Pierwszej Wystawy Przemysłowej w Łodzi w 1895 roku. Na zdjęciu lewym górnym jest widoczny główny pawilon wystawy, na pierwszym planie dorożka. Na zdjęciu prawym górnym ukazana jest parkowa alejka i oficjalni goście w trakcie otwarcia wystawy.
Pierwsza Wystawa Przemysłowa 1895. Fotografie Bronisława Wilkoszewskiego,
zbiory Muzeum Miasta Łodzi.
Zdjęcia pochodzą z albumu z fotografiami z wystawy, wykonanymi przez Bronisława Wilkoszewskiego. Jego autor, Saryusz Bronisław Paweł Wilkoszewski (1847-1901) był łódzkim fotografem. Urodził się w Szczekocinach w powiecie wieluńskim. W 1878 roku wraz z Józefem Grodzickim prowadził zakład fotograficzny w Kielcach. W 1887 roku przybył do Łodzi, a w lutym następnego roku otworzył własne atelier fotograficzne w willi „Trianon” w pasażu Meyera 5 (obecnie ulica Moniuszki).
"Rozwój", rok 1900.
Willa Trianon, dawny Pasaż Meyera 5 (dzisiaj ulica Stanisława Moniuszki)
Fot. baedeker łódzki, rok 2013.
Filia (zakład fotograficzny „Murillo”) znajdowała się przy Nowym Rynku 2 (obecnie Plac Wolności).
Reklamował się w następujący sposób: "Zakład fotograficzny B. Wilkoszewskiego w Łodzi. Urządzony elegancko. Zdjęcia sposobem momentalnym. Wykończenie artystyczne. Aparaty najnowsze. Portrety różnej wielkości. Koloruje olejno. Zdejmuje wszelkiego rodzaju widoki. Ceny dla wszystkich przystępne".
"Rozwój", rok 1899.
Poza pracą fotografa Wilkoszewski zajmował się również działalnością społeczną i kulturalną. Był współzałożycielem Towarzystwa Śpiewaczego „Lutnia” i członkiem Towarzystwa Cyklistów. W swoim zakładzie urządzał liczne wystawy artystyczne i koncerty.
Zmarł nagle na atak serca 11 czerwca 1901 roku podczas gry w wista w „Grand Hotelu”. Pochowany został na Starym Cmentarzu Katolickim przy ulicy Ogrodowej w Łodzi.
"Tydzień", rok 1895.
Przeczytaj jeszcze w baedekerze:
Fot. współczesne Monika Czechowicz
Fot. archiwalne pochodzą ze zbiorów Muzeum Miasta Łodzi i Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Łodzi.
