Park
znajduje się w południowej części miasta, na terenie Rudy
Pabianickiej. Rozciąga się dookoła Stawu Stefańskiego, akwenu
przepływowego utworzonego na rzece Ner, pomiędzy ulicami Rudzką,
Farną, Patriotyczną i Głębinową.
W
przeszłości w miejscu tym znajdował się folwark Ruda z dworkiem,
młynem wodnym i stawem. Nazwa obiektu pochodzi od nazwiska
przedwojennego właściciela folwarku – Aleksandra Stefańskiego,
który po I wojnie światowej uporządkował dziki staw i wybudował
przy nim restaurację i przystań wodną dla łódek i kajaków.
Nowy
gospodarz uporządkował brzegi stawu, który dotąd porośnięty
roślinnością wodną był ostoją kaczek, piżmowców, wydr i żółwi
błotnych.
Rok 1926
(źródło: FotoPolska/fotopolska.eu)
Stefański
wybudował restaurację i zorganizował wypożyczalnię łódek,
nadając temu miejscu charakter rekreacyjny. W tym czasie Ruda
Pabianicka była samodzielnym miastem, którego walory wypoczynkowe
doceniali mieszkańcy przemysłowej Łodzi.
W
okresie międzywojennym staw miał powierzchnię ok. 6 ha.
Lata 30. XX wieku
(zbiory Narodowego Archiwum Cyfrowego i FotoPolska/fotopolska.eu)
"Łódź w Ilustracji", dodatek niedzielny "Kuriera Łódzkiego", rok 1932.
Stawy Stefańskiego (Freibad in Erzhausen) na pocztówkach z okresu okupacji niemieckiej 1939-1945.
(zbiory WBP)
(zbiory WBP)
Po
wojnie Ruda Pabianicka znalazła się w granicach wielkiej Łodzi, a
majątek upaństwowiono i rozpoczęto budowę ośrodka wypoczynkowego
i kąpieliska. W latach 1948-1951 decyzją władz miasta
uporządkowano teren, nadając mu charakter parku, usypano górkę
saneczkową i wybudowano kąpielisko. Pogłębiono i poszerzono także
staw, jego dno pokryto warstwą żwiru, umocniono brzegi, utworzono
piaszczystą plażę na wschodnim brzegu stawu i powiększono akwen
do 11,4 ha (do dziś największy w granicach miasta).
Wyremontowano
restaurację nazwaną „Barkares”, w której odbywały się słynne
w okolicy potańcówki i potyczki na pięści miejscowych z
żołnierzami stacjonującymi w jednostce wojskowej przy ulicy
Dubois. Na teren Stawów corocznie przybywały tabory cygańskie.
Rok 1955
(źródło: FotoPolska/fotopolska.eu)
Rok 1960
(źródło: FotoPolska/fotopolska.eu)
Rok 1964
(źródło: FotoPolska/fotopolska.eu)
W
1961 roku harcerze zbudowali przystań kajakową, co zwiększyło
atrakcyjność tego miejsca. W latach sześćdziesiątych park
przeżywał swój największy rozkwit.
1960-1961
(źródło: FotoPolska/fotopolska.eu)
Rok 1964
(źródło: FotoPolska/fotopolska.eu)
Rok 1965
(źródło: FotoPolska/fotopolska.eu)
"Dziennik Łódzki", rok 1975.
Aktualnie
na terenie parku znajduje się Miejski Ośródek Sportu i Rekreacji „
Stawy Stefańskiego”.
Można tu uprawiać liczne sporty wodne i
korzystać z niewielkiego, strzeżonego kąpieliska na zachodnim
brzegu.
Malownicze otoczenie stawu nadal przyciąga łodzian i
sprzyja spacerom, wycieczkom rowerowym i jeździe konnej.
Na
terenie Parku 1 Maja zdecydowanie dominują drzewa i krzewy
liściaste. W dużych ilościach występują kasztanowce, różne
gatunki klonów (zwyczajne, srebrzyste), olsza czarna oraz topole.
Jednym z największych drzew jest topola czarna, której obwód
dochodzi do 450 cm. Wędrując po parku można zobaczyć dęby
szypułkowe, a wśród nich okaz, którego obwód wynosi 390 cm.
Ponadto możemy znaleźć dęby czerwone, brzozy brodawkowate i lipy
szerokolistne. Nad wodą rosną pojedyncze wierzby płaczące.
Nielicznie występują drzewa iglaste: modrzewie europejskie i sosny
(zwyczajna i czarna).
Wśród krzewów dominuje bez czarny,
trzmielina zwyczajna oraz śnieguliczka. Mieszkańcami parku są
przede wszystkim ptaki, wiewiórki i jeże. Bliskość pól i
kompleksu leśnego Popioły sprawia, że na południowo- zachodnich
krańcach parku można spotkać przemykające sarny, lisy i zające.
Staw
jest domem dla kaczek krzyżówek. W okresie migracji ptaków
odpoczywają tu inne gatunki kaczek i łabędzie.
Staw
jest poszerzonym korytem rzeki Ner, to największy akwen wodny w
Łodzi do uprawiania sportów wodnych, nauki żeglarstwa w tym tzw.
wakeboardingu w „Wake & Roll Park”. Odbywają się tu
cykliczne regaty na żaglówkach, kajakach etc.
Istnieje
możliwość wypożyczenia rowerów wodnych, kajaków.
Stawy
są licznie odwiedzane a ich mikroklimat zachęca do pieszych i
rowerowych wycieczek.
Źródła:
Parki
i ogrody www.parki.org.pl
naweekendzik.pl
Fot. współczesne Monika Czechowicz
Fot. archiwalne pochodzą ze zbiorów Narodowego Archiwum Cyfrowego, Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej im. Józefa Piłsudskiego w Łodzi oraz strony FotoPolska (fotopolska.eu).
Przeczytaj jeszcze: