„Ojczyzna
to ziemia i groby. Narody tracąc pamięć tracą życie”.
Blanka Gosik: "Te słowa wypowiedziane przez jednego z najważniejszych dowódców I wojny świtowej, marszałka Ferdinanda Focha, mają bardzo głębokie przesłanie. Foch miał słuszność, gdyż cmentarze i groby są bardzo wymownym obrazem dziejów narodowych, zarówno okresu pokoju jak i czasu wojny. Właśnie ta żołnierska śmierć jest jedną z najbardziej tragicznych śmierci. Polegli żołnierze, pochowani z dala od miejsca zamieszkania, często w obcym kraju, w ogromnej większości pozostają anonimowi".
Cmentarze
wojskowe są stosunkowo młodym tworem sztuki sepulkralnej. Pierwsza na świecie,
planowo założona nekropolia kryjąca szczątki poległych żołnierzy znajduje się w
Arlington w Stanach Zjednoczonych. Cmentarz ten, powstał w okresie wojny
secesyjnej i liczył około 16 tysięcy nagrobków. W Europie pierwsze cmentarze
wojskowe powstały w trakcie i po skończeniu I wojny światowej. Odznaczają się
one bardzo piękną architekturą i bogatą stylistyką. Niestety z biegiem czasu,
pamięć o nich powoli się zaciera…
W
Łodzi, w końcu części prawosławnej cmentarza Doły w znajdują się zbiorowe mogiły żołnierzy rosyjskich poległych w 1914
roku w czasie walk pod Łodzią.
Cmentarz
prawosławny pw. św. Aleksandra Newskiego zlokalizowany jest w północnej części
Łodzi na obszarze dzielnicy Bałuty. Wraz z cmentarzem rzymskokatolickim,
komunalnym oraz wojskowym stanowi większy kompleks cmentarzy nazywany
"cmentarzami na Dołach". Cmentarz prawosławny od północy ograniczony
jest ulicą Smutną od południa ulicą Telefoniczną. Od zachodu graniczy z
cmentarzem komunalnym a od wschodu z rzymskokatolickim.
Kwatera
żołnierzy poległych podczas I Wojny Światowej - obiekt stanowią kopce o
powierzchni trawiastej. Na kopcach ustawione są betonowe tablice z nazwiskami
lub informacją o ilości pochowanych.
Zbiorowe
mogiły żołnierzy rosyjskich poległych w 1914 roku w czasie walk pod Łodzią,
usytuowane w kwaterze wojennej Cmentarza prawosławnego pw. św. Aleksandra Newskiego
w Łodzi.
Trzy
betonowe stele nad zbiorowymi mogiłami:
10 Russische Krieger. Dezember 1914...
80 Russische Krieger. Dezember 1914...
94 Russische Krieger. Dezember 1914.
(10,80,94 poległych Rosjan, grudzień 1914).
10 Russische Krieger. Dezember 1914...
80 Russische Krieger. Dezember 1914...
94 Russische Krieger. Dezember 1914.
(10,80,94 poległych Rosjan, grudzień 1914).
200
Russische Krieger. Zbiorowa mogiła 200 żołnierzy rosyjskich poległych w grudniu
1914 roku.
Russ
soldat. Rosyjski żołnierz 1914.
Kwatera
grobowa sanitariuszy rosyjskich (sanit soldat) z 17 sekcji Czerwonego Krzyża poległych 26
listopada 1914 roku w walkach pod Łodzią.
W
centralnej części kwatery wojennej łódzkiego Cmentarza Prawosławnego na Dołach,
znajduje się pomnik wykonany współcześnie z napisem " PAMIĘCI ŻOŁNIERZY
ARMII ROSYJSKIEJ I ŻOŁNIERZY ARMII NIEMIECKIEJ POLEGŁYCH W PIERWSZEJ WOJNIE
ŚWIATOWEJ 1914-1918
I POCHOWANYCH NA TYM CMENTARZU"
źródło:
Blanka
Gosik. Wielka bitwa o Ziemię Obiecaną. Operacja Łódzka 1914.
Warto
przeczytać: http://www.lodz1914.pl/pl,144,9.html
…
oraz notkę Michała Rusinka na blogu „Łódź, tak właśnie ją widzę” o wojskowym cmentarzu
w Gatce Starej:
Przeczytaj w baedekerze: CMENTARZ WOJENNY - STARA GADKA
Fot. Monika Czechowicz
