środa, 22 lipca 2020

Dawna kamienica Manasse i Nechany Kaleckich.


Znajdująca się przy ulicy Kilińskiego 88 (dawna ulica Widzewska) kamienica była własnością małżeństwa Manasse i Nechany Kaleckich (inicjały właścicieli znajdują się pod balkonem). 

"Czas", kalendarz informacyjno-adresowy, rok 1906.

"Czas", kalendarz informacyjno-adresowy, rok 1910
 
"Czas", kalendarz informacyjno-adresowy, rok 1914.

Kamienica na pewno pozostawała w rękach małżeństwa Kaleckich do wybuchu I wojny światowej.


Została wzniesiona około 1906 roku na nieruchomości, która wcześniej była własnością Rachmila Bronowskiego.

"Łodzianin", kalendarz informacyjny, rok 1897.


"Łodzianin", kalendarz informacyjny, rok 1899.

"Czas", kalendarz informacyjno-adresowy, rok 1900.

Numeracja ulicy zmieniała się, parcela Bronowskiego znajdowała się przy ulicy Widzewskiej 72, potem 80, ale to cały czas to samo miejsce.

Łódzki model kamienicy kształtował się pod silnym wpływem wzorców zagranicznych: niemieckich i rosyjskich, w mniejszym stopniu wiedeńskich. Jednak budownictwo czynszowe w Królestwie Polskim niezaprzeczalnie ma swoje indywidualne cechy i nie jest kopią rozwiązań z Berlina czy Petersburga.


Początkowo cechą charakterystyczną łódzkiej architektury mieszkalnej był rozwój zabudowy wzdłuż działek, wypierającej w ten sposób pierwotne, drewniane, rzemieślnicze budynki. 


Wraz z intensyfikacją zagospodarowania oraz nową i wtórną parcelacją pojawia się inny model zabudowy – kamienica czynszowa na planie otwartym w kierunku wnętrza kwartału, z jedną lub dwiema oficynami, o rzucie przypominającym kształt litery „U” lub rzadziej „L”. Były to układy dośrodkowe (dziedzińcowe), umożliwiające dalszą rozbudowę w głąb działki.


W Łodzi obowiązywały proste i nieskomplikowane przepisy budowlane. Nie regulowano wysokości zabudowy, a jedynym poważnym ograniczeniem był wymóg zachowania niezabudowanego podwórza, żeby na wypadek pożaru, z sikawką można było wjechać i dogodnie zawrócić, o wymiarach 30x30 stóp (9,14x9,14 m).


Ciekawostką jest to, że kamienica przy ulicy Kilińskiego 88 nie została wybudowana frontem do ulicy lecz bokiem, który jest zdobiony gryfami, girlandą kwiatową, balkonem z ciekawą balustradą.


Znajduje się tu także budynek przemysłowy (w podwórzu) i wozownia (wszystkie budynki wraz z ogrodzeniem są wpisane do gminnej ewidencji zabytków).


Źródła:
Michał Domińczak, Artur Zaguła. Typologia łódzkiej kamienicy.
Polska Niezwykła http://www.polskaniezwykla.pl/
Wikipedia

Fot. Monika Czechowicz
Taryfy domów i parceli pochodzą ze zbiorów Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Łodzi.