W
1880 roku Henryk Feder i jego kuzyn i szwagier Jakub Vive założyli przy ulicy Wólczańskiej parową
przędzalnię wełny, którą od 1892 roku Feder prowadził samodzielnie. Od 1910
roku budynki przeszły w ręce Stefana Angersteina. Po rozbudowie znajdowała się
tu przędzalnia wełny zgrzebnej i wigonii oraz szarpalnia.
Po
tragicznym pożarze w 1924 roku, w którym zginęło trzech strażaków, w części
budynków powstała przędzalnia, przejęta w 1932 roku jako masa upadłościowa
przez Abrama Berlińskiego.
"Republika", rok 1925.
W pozostałych budynkach założono niewielką fabrykę
mydeł Hugo Güttela, która po wojnie rozrosła się w dużą znaną fabrykę
kosmetyków „Pollena Ewa”.
Za
datę powstania firmy uznaje się rok 1919, kiedy to dwaj łódzcy przedsiębiorcy –
Hugo Güttel i Józef Wójtowicz – założyli małą fabryczkę wyrobów kosmetycznych.
Fabryka rozpoczęła ona działalność od produkcji mydeł i wód kolońskich, poszerzając z czasem ofertę o pudry, szampony i emalie do paznokci.
"Łódź w Ilustracji", rok 1933.
"Echo", rok 1937.
Od
1951 roku fabryka była własnością państwa i funkcjonowała pod nazwą Fabryka Kosmetyków
Ewa.
"Dziennik Łódzki", rok 1969.
Dwadzieścia lat później fabryka weszła w skład Zjednoczenia Przemysłu
Chemicznego Pollena i uzyskała nazwę Pollena-Ewa, pod którą funkcjonuje do
dzisiaj.
Pierwsze powojenne produkty fabryki to: mydło toaletowe, proszki i
mydła do prania, a dalej mydła do golenia i proszki do zębów. Jako pierwsza w
Polsce Pollena-Ewa rozpoczęła produkcję płynnych szamponów na bazie naturalnych
wyciągów ziołowych.
"Odgłosy", rok 1970.
Żadne z zabudowań dawnej fabryki Pollena-Ewa nie jest wpisane z osobna ani do
miejskiej ewidencji zabytków, ani też do rejestru zabytków. Stanowią one jednak
część obejmującej rejony dzisiejszego Śródmieścia i Polesia (położone na zachód
od ul. Zachodniej) dawnej dzielnicy miasta o nazwie Wiązowa. Zachowane zostaną zabudowania przedstawiające
największą wartość historyczną. Zaliczyliczono do nich willę od strony ul. 6
Sierpnia, czterokondygnacyjną dawną przędzalnię, przejętą z czasem na potrzeby
fabryki kosmetyków oraz dawną kotłownię.
"Dziennik Popularny", rok 1976.
"Dziennik Popularny", rok 1979.
"Dziennik Popularny", rok 1980.
"Dziennik Popularny", rok 1980.
Lata 1985-1990. Widok na bramę wjazdową fabryki kosmetyków Pollena Ewa. Fot: FotoPolska.pl.
"Dziennik Łódzki", rok 1986.
"Dziennik Łódzki", rok 1989.
"Dziennik Łódzki", rok 1990.
"Odgłosy", rok 1990.
Do
Zelowa w powiecie bełchatowskim została przeniesiona zarówno produkcja, jak i
cała część biurowa kultowej fabryki kosmetyków Pollena-Ewa, która blisko sto
lat temu została założona w Łodzi.
źródła:
Jacek
Kusiński, Ryszard Bonisławski, Maciej Janik. Księga fabryk Łodzi.
Przeczytaj w baedekerze:
Fot. Monika Czechowicz
Fot. archiwalne pochodzą ze zbiorów Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Łodzi.