baedeker łódzki: 09/05/13

czwartek, 5 września 2013

LUSTRA ŁÓDZKIE

Okna kamienicy Chaima i Gersza Auerbachów. Ulica Narutowicza.

Fot. Monika Czechowicz

Maks (Mosze) Haneman (Max Hanemann) - artysta malarz, urodzony w Łodzi, w 1882 roku. Studiował w Akademii Sztuk pięknych w Krakowie (w latach 1907-1908 i 1911-1914 oraz 1919-1920) pod kierunkiem Leona Wyczółkowskiego i Teodora Axentowicza. W 1913 roku malarz Karol Ende zorganizował w salach Muzeum Miejskiego przy ulicy Piotrkowskiej 91 jego wystawę indywidualną, zaś w lutym 1914 roku Maks Haneman wystawiał swe prace wraz z innymi łódzkimi malarzami.

"Rozwój", rok 1913.

Morskie Oko.

W latach 1910-1914 kontynuował przerwane w wyniku działań wojennych studia w warszawskiej Szkole Sztuk Pięknych pod kierunkiem Stanisława Lentza, kończąc je w krakowskiej ASP (w 1920 roku).

Morskie Oko.

Po odbyciu studiów zamieszkał na stałe w Zakopanem, gdzie na Krupówkach prowadził sklep z pamiątkami i własnymi pejzażami tatrzańskimi, które - obok obrazów o tematyce żydowskiej - pokazywał na licznych wystawach, m.in. w Łodzi (1924, 1927), Krakowie (1928), Warszawie (1925), we Lwowie (1927), Zakopanem (1930 i 1933) oraz w Budapeszcie (1930).

Pejzaż górski.

"Panorama", ilustracja tygodniowa, rok 1932.

"Głos Poranny", rok 1937.

Utrzymywał stałe i żywe kontakty z łódzkim środowiskiem artystów żydowskich; w roku 1937 miał dużą indywidualną wystawę w sali loży Bnei Brith.

Krawiec żydowski.

W 1914 roku wyjechał wraz z Arturem Szykiem i literatem A. Nisenhausem do Palestyny, zwiedził Syrię, Egipt i Sudan, przywożąc do kraju pejzaże i sceny rodzajowe z Bliskiego Wschodu, eksponowane na Wystawie Sztuki Żydowskiej w Łodzi w 1921 roku. Były to prace o motywach żydowskich, orientalnych i chrześcijańskich. Haneman malował niemal wyłącznie obrazy olejne, z rzadka akwarele.

"Rozwój", rok 1914.

Świątynia Omara w Jerozolimie.

Był członkiem Związku zawodowego Polskich Artystów Plastyków Podhalańskich, uczestniczył w wielu wystawach indywidualnych i zbiorowych. W Zakopanem tworzył obrazy o tematyce górskiej (pejzaże i sceny rodzajowe).

Zima pod Giewontem.

W czasie okupacji, zmuszony przez Niemców, opuścił Zakopane z myślą o powrocie do rodzinnej Łodzi. Zginął wraz z rodziną w niewyjaśnionych okolicznościach, nigdy nie docierając na miejsce.

Rebe trzymający Torę.

W zachowanych materiałach archiwalnych dotyczących getta łódzkiego, jak również cmentarza żydowskiego w Łodzi nie potwierdza się teza, jakoby wrócił do Łodzi i zmarł w getcie łódzkim.

Ściana płaczu.

Obrazy artysty znajdują się, m.in. w zbiorach Żydowskiego Instytutu Historycznego w Warszawie, w Muzeum Tatrzańskim w Zakopanem oraz w licznych kolekcjach prywatnych.