Pierwsza
pisana wzmianka o Wodzieradach pochodzi z 1398 roku. W XVI wieku łany
folwarczne dawały dziesięcinę parafii w pobliskich Mikołajewicach, natomiast
łany kmieci zasilały Kolegiatę Łęczycką. W XVIII wieku Wodzierady
należały do Dzierzbickich, następnie do Mniewskiego, wojskiego sieradzkiego,
później do Franciszka Bajera, aż w 1840 roku poprzez małżeństwo jego córki przeszły w ręce
Hipolita Parczewskiego.
Dwór
w Wodzieradach to jeden z najpiękniejszych obiektów tego typu w regionie.
Zbudowany został w 1825 roku.
Hipolit
Parczewski zapisał się chlubnie w historii wsi, znosząc w 1861 roku pańszczyznę,
założył też szkołę początkową. Prowadziła ją Aleksandra Parczewska. Parczewski
rozparcelował wsie Alfonsów i Apolonię, wchodzące w skład majątku. Synem
Hipolita był Alfons Parczewski (1849-1933), członek Polskiej
Akademii Umiejętności, działacz na rzecz budzenia świadomości narodowej
wśród Mazurów i Łużyczan, wreszcie rektor Uniwersytetu
Stefana Batorego w Wilnie. W 1870 roku wydał "Monografię
Szadku".
Podczas
powstania styczniowego mieścił się tutaj szpital dla rannych w bitwie pod
Dobrą. Dwór stanowił też bazę zaopatrzeniową dla powstańców.
W
1868 roku majątek przeszedł w ręce rodziny Kulczyckich, którzy gospodarowali
tutaj do wybuchu II wojny światowej. Ostatnimi właścicielami byli Kazimierz i
Stefan Kulczyccy.
W czasie okupacji zarządzał tutaj Niemiec Pikard z Rygi.
"Rozwój", rok 1900.
W 1943
roku Niemcy wprowadzili nazwę okupacyjną Wodsjerady. Na lepszych
gospodarstwach osadzono Niemców ze wschodu w ramach akcji kolonizacyjnej Heim
ins Reich.
Ocalał
dwór z przełomu XVIII/XIX wieku, niewątpliwie perełka polskiej architektury
dworskiej.
Po
zakończeniu działań wojennych dwór przeszedł w posiadanie państwa. Mieściły się
tutaj: szkoła, przedszkole i biblioteka. W tym okresie majątek został
zdewastowany. W 1970 roku został rozebrany drewniany lamus z XIX wieku, mimo że
wpisany był do rejestru zabytków. Stawy zaś zamieniono na wysypisko śmieci.
Ocalał na szczęście dwór, który wraz z resztkami parku został w 1982 roku
zakupiony przez prywatnego właściciela. Od tej pory budynek znajdował się w
ciągłym remoncie, ale od jakiegoś czasu nie widać postępu w pracach.
Obiekt
pojawił się kilka razy na ekranie, możemy go podziwiać w filmach: „Ziemia
Obiecana” Andrzeja Wajdy, „Wilczyca” Marka Piestraka i „Między ustami a
brzegiem pucharu” Zbigniewa Kuźmińskiego.
Jest
to budowla modrzewiowa o konstrukcji zrębowej, wzniesiona w połowie z drewna, a
w połowie z cegły.
Część drewniana zawierała użytkowe podcienie wsparte na
trzech słupach.
Dwór
ma dwutraktowy układ wnętrza z salonem i sienią na osi. We wnętrzu zachowały
się oryginalne posadzki, stolarka i kominek.
Wodzierady – wieś położona
w województwie łódzkim, w powiecie łaskim, w gminie Wodzierady.W
latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa
sieradzkiego.
Miejscowość
jest siedzibą gminy Wodzierady. Wioska jest położona nad rzeczką Pisią,
w odległości ok. 5 kilometrów od Lutomierska, kilkanaście kilometrów na północ od Łasku,
pomiędzy tym miastem a trasą nr 710 z Lutomierska do Szadku.
Dwór
znajduje się w centrum miejscowości Wodzierady (obok skrzyżowania) i jest
widoczny z drogi.
Źródło:
Jakub
Jagiełło, Ewa Perlińska, Tomasz Szwagrzak. Zapomniane miejsca Łodzi i okolic.
Andrzej
Ruszkowski. Sieradz i okolice.
Wikipedia
https://pl.wikipedia.org
BAEDEKER
POLECA:
Jakub Jagiełło, Ewa Perlińska, Tomasz
Szwagrzak. Zapomniane miejsca Łodzi i okolic. Województwo łódzkie, przewodnik.
Pozycja
prezentuje zapomniane miejsca i zabytki, o których wie mało kto. Jest to więc
publikacja ciekawa i niebanalna, zapraszająca turystę do zejścia z utartych
szlaków i odkrywania rzeczy nieznanych...
Jest
to druga pozycja z tej serii, po wydanym w roku 2009 przewodniku po Mazowszu.
Polecam
także bloga prowadzonego przez jednego z autorów publikacji, Tomasza
Szwagrzaka:
Tomasz
Szwagrzak – podróżnik, krajoznawca, miłośnik turystyki, historii, fotografii
oraz wszystkiego, co wiąże się z tą tematyką. Twórca serwisu Zamki i Pałace
Województwa Łódzkiego www.zamkilodzkie.pl
od 2004 roku. Regionalista i lokalny patriota, czego efektem jest tworzona od
kilku lat strona o rodzinnych Pabianicach i powiecie pabianickim www.pabianicki.net.pl.
Przeczytaj jeszcze:
DOBRA
Powstaniec styczniowy - Maria Piotrowiczowa.
Przeczytaj jeszcze:
DOBRA
Powstaniec styczniowy - Maria Piotrowiczowa.
Fot. Monika Czechowicz
Fot. nekrologu p.Kulczyckiej pochodzi ze zbiorów Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Łodzi
Fot. nekrologu p.Kulczyckiej pochodzi ze zbiorów Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Łodzi
w gminie Wodzierady od 30 lat mamy kawałek lasu gdzie spędzamy lato. Niedaleko dworu korzystałem ze sklepu, knajpki i stacji benzynowej po POMie (SKR?). Dwór interesował mnie bardzo, ale z latami zniechęciłem się do praktycznie oprócz zabezpieczenie, początku potężnego ogrodzenia i w miarę zadbanym terenem nic się nie dzieje... w każdej chwili mogą być napełnione stawy parkowe, a po sąsiedzku były świetnie stawy rybne, gdzie można było wędkować na opłatą u Ryśka... jest to własność prywatna i nie nam oceniać ale szkoda lat...
OdpowiedzUsuńBaedeker wspaniale opisał obiekt który nie ciągnie obecnie wzroku... a szkoda bo to świadek pięknej historyki czysto polskiej...
Dziękuję cichutko bo mnie Baedeker ochrzania
Moja babcia pochodzi z Wodzierad, jej ojciec do wybuchu II wojny, póki nie zabrali go na wojnę, był u Kulczyckich rządcą, a mama babci pracowała w kuchni. Kulczyccy podobno uprawiali truskawki i szparagi, które zawozili do delikatesów w Łodzi.
OdpowiedzUsuń- dziękuję za to wspomnienie i pozdrawiam serdecznie :)
UsuńJakie to smutne że marnujemy takie cuda i swoją historię
OdpowiedzUsuńI nadal nie ma mocnych...