baedeker łódzki: REGION/ ZALEW SULEJOWSKI

piątek, 25 października 2024

REGION/ ZALEW SULEJOWSKI

Zalew Sulejowski (Zbiornik Sulejowski) – to sztucznie utworzony zbiornik wodny o powierzchni o powierzchni 2700 ha położony w województwie łódzkim. Jego zadaniem jest przede wszystkim retencja, położony jest w dolinie rzeki Pilicy, na styku trzech powiatów: tomaszowskiego, opoczyńskiego i piotrkowskiego.

Po Jeziorsku, to drugi co do wielkości zbiornik wodny naszego województwa.

Przeczytaj w baedekerze:

REGION /ZBIORNIK WODNY JEZIORSKO

Zalew powstał w latach 1969–1973 w wyniku przegrodzenia rzeki Pilicy we wsi Smardzewice, na 139. kilometrze Pilicy od jej ujścia.

Powstała tu betonowo-ziemna zapora o długości 1200 m i wysokości 16 m, która przyczyniła się do powstania zbiornika.

Betonowo-ziemna tama w Smardzewicach, po koronie której odbywa się ruch samochodowy.

Powstały akwen ma powierzchnię 2700 ha, długość ok 17,1 km, zróżnicowaną szerokość, która w niektórych odcinkach wynosi nawet około 3 km. Maksymalna głębokość zbiornika to 10m przy zaporze, natomiast średnia głębokość zalewu to 3,3 m. Linia brzegowa zbiornika wynosi 58 km. Zasilany jest przez dwie rzeki: Pilicę i Luciążę.

Z uwagi na to, że Zalew Sulejowski zlokalizowany jest w centrum Polski z wygodnym dojazdem niemal z każdego kierunku ( blisko trasy S8 ) stał się również ciekawą atrakcją turystyczną i rekreacyjną w regionie łódzkim.

Umożliwia uprawianie sportów wodnych, głównie żeglarstwa, kajakarstwa i windsurfingu.

W związku z faktem, że obiekt jest celem weekendowych wycieczek wielu mieszkańców Łodzi i Warszawy nad Zalewem powstały liczne ośrodki wypoczynkowe i kilka portów jachtowych. W ostatnich latach przekształcono kilka z nich w centra szkoleniowe dla większych firm.

Zalew Sulejowski znajduje się w granicach Sulejowskiego Parku Krajobrazowego, który należy do zespołu Nadpilicznych Parków Krajobrazowych.

Oprócz funkcji retencyjnej i energetycznej zbiornik wykorzystywany jest do hodowli ryb, ochrony przeciwpowodziowej oraz do celów rekreacyjnych. W zalewie Sulejowskim występuje wiele gatunków ryb, dominujące to: płoć, leszcz, karp, amur, krąp, okoń, sum, sandacz i szczupak.

Zalew Sulejowski, położony w województwie łódzkim pomiędzy Sulejowem a Smardzewicami, to jeden z największych zbiorników wodnych leżących w Polsce centralnej. Został utworzony w latach 1969-1973 poprzez spiętrzenie rzeki Pilicy.

"Dziennik Łódzki", rok 1961.

Zalew Sulejowski budowano z myślą o Łodzi. Plany utworzenia zbiornika wodnego na rzece Pilicy w okolicach Sulejowa sięgają połowy lat 60. XX wieku. Istniejące ujęcia wody zlokalizowane w Łodzi i jej obrębie oraz w Tomaszowie Mazowieckim przestały zaspokajać potrzeby mieszkańców i przemysłu. Doszło nawet do racjonowania wody.

"Dziennik Łódzki", rok 1972.

Hasło „Woda dla Łodzi” widniało na transparentach przy budowie tamy spiętrzającej Pilicę i przy karczowaniu terenów przewidzianych do zalania. Nowo budowany zalew zaporowy połączono z Łodzią potężnym rurociągiem. Początkowy jego odcinek, prowadzący do stacji uzdatniania w Kalinku, to stalowa rura o długości 36,6 km i średnicy 1,60 m. Jeszcze potężniejszy jest jego pozostały odcinek, łączący Kalinko ze zbiornikami i przepompownią na Chojnach.

"Dziennik Łódzki", rok 1973.

W chwili oddania do użytku Zalew Sulejowski był największym akwenem w środkowej Polsce. W 1977 roku Wodociąg Sulejowski osiągnął zdolność produkcyjną blisko 258 tysięcy m³ wody na dobę – była to największa zdolność produkcyjna jednego systemu wodociągowego w historii wodociągów łódzkich nie osiągnięta nigdy potem. Dla porównania, stanowiła ona niemalże 2,5-krotność obecnej produkcji ZwiK Sp. z o.o. W tamtych czasach zużycie wody w Łodzi było tak wielkie, że planowano wybudowanie jeszcze drugiej nitki Wodociągu Sulejów-Łódź, która mogła podwoić jego możliwości produkcyjne. W związku z upadkiem przemysłu lekkiego Łodzi inwestycji zaniechano.

"Odgłosy", rok 1977.

Przez cały rok Zalew Sulejowski jest miejscem organizowanych tu ćwiczeń Wojska Polskiego i służb ratowniczych. Na akwenie regularnie szkoli się mająca swój sztab w pobliskim Tomaszowie – 25 Brygada Kawalerii Powietrznej, jak również łódzkie Wojska Obrony Terytorialnej.

W lutym 1982 roku o tamę na Zalewie rozbił się samolot wojskowy Iskra. Pilot zdążył się katapultować i wylądował w pobliskim porcie. Zginął w 2008 roku w katastrofie samolotu wojskowego CASA w Mirosławcu…

Tama i okolice zalewu były także filmowymi plenerami. Kręcono tutaj scenę zabójstwa (eksplozja samolotu), jednego z bohaterów filmu „Trójkąt bermudzki” w reżyserii Wojciecha Wójcika.

(źródło fotografii: Trójkąt bermudzki () - Wójcik Wojciech| Filmy Sklep EMPIK.COM)

Nad Zalewem Sulejowskim nagrywany był również teledysk do piosenki Artura Andrusa pt.”Królowa nadbałtyckich raf”.

źródło: YouTube.pl.

Zalew Sulejowski to popularne miejsce turystyczne, które przyciąga miłośników sportów wodnych oraz wędkarzy. W okolicy zalewu znajduje się wiele ośrodków wypoczynkowych, kempingów i plaż, gdzie można odpocząć i spędzić czas na łonie natury. Na terenie zalewu znajduje się także kilka przystani jachtowych oraz wypożyczalni sprzętu wodnego.

Wokół zalewu Sulejowskiego ciągnie się malownicza dolina rzeki Pilicy, która stanowi doskonałe miejsce do pieszych i rowerowych wycieczek. W okolicy zalewu znajdują się również liczne zabytki, takie jak zamek w Janowie Podlaskim czy Klasztor Kamedułów w Wąchocku.
Zalew Sulejowski to piękne miejsce, które oferuje wiele atrakcji i możliwości wypoczynku zarówno dla miłośników sportów wodnych, jak i dla osób poszukujących spokoju i relaksu wśród przyrody.