Kino Orion, Czary, Colosseum i Sfinks. Ulica Rzgowska 74.

23 listopada 1909 roku został otwarty kinematograf Orion w specjalnie do tego celu zaprojektowanym budynku, z salą na 300 miejsc. Kino miało własny agregat prądotwórczy, bo w tej części miasta nie było sieci elektrycznej. 

W 1912 roku kinematograf zmienił nazwę na Czary. Kino przez kilka lat było zamknięte, ale – dzięki właścicielowi pobliskiego kina Rekord (oba kina były jedynymi w tej części miasta salami projekcyjnymi), Bronisławowi Zygadlewiczowi – odrodziło się w 1924 roku jako Colosseum. Był to przede wszystkim kinematograf dla klasy robotniczej.

"Rozwój", rok 1912.

Podręczny Rejestr Handlowy, rok 1926.

W 1928 roku kino znowu zmieniło nazwę - na Sfinks, i pod taką funkcjonowało niemal do wybuchu II wojny światowej. Wtedy to budynek kupiło „Zjednoczenie Badaczy Pisma Świętego w Piotrze”, wykorzystując salę do swoich spotkań i szkoleń. Wyznanie zostało uznane za sektę i lokal przejęło państwo.

"Głos Poranny", rok 1935.

"Echo", rok 1937.

"Głos Poranny", rok 1937.

Po 1945 roku kino nie wznowiło działalności. Sala była wykorzystywana jako hala sportowa, odbywały się w niej min. walki bokserskie. Obecnie w budynku prowadzona jest drobna działalność handlowa i usługowa.

"Dziennik Łódzki", rok 1950.

Wejście do kina zrobiono w specjalnie wybudowanym parterowym domku, sala kinowa widoczna z tyłu. W tle widoczne bloki osiedla czerwony Rynek.

Feliks Bąbol w książce „Łódź, która odeszła”:
Kina „Rekord”, „Mewa”, „Colosseum” były naturalnym uzupełnieniem młodości na Chojnach. Wzbogacały ubogi świat złudzeń nawet jeszcze w czasie kina niemego, gdy orkiestra w kanale pod ekranem grała „Lekką kawalerię”, ilustrując nią gonitwy po prerii lub pościg za „czarnym charakterem”, gdy napisy nie zawsze dały się odczytać.
Pod kina chodziliśmy codziennie, czekając ustawicznie, by wejść na salę. Czasem zdarzało się, raptem miękło serce biletera, czasem powiódł się jakiś manewr w wejściu, gdy między seansami zakotłowało się od wychodzących i wchodzących. Właściciele tych kin robili krótkie przerwy, aby w ciągu wieczoru zmieścić jak najwięcej seansów. Dopiero po kilku latach opracowaliśmy inny, lepszy sposób dostania się na seans, gdy znalezione pod kinem kontrmarki zaczęliśmy przyklejać barszczem do zużytych biletów, a w miejscu sklejenia robić dziurki igłą. Taki bilet wyglądał jak nowy. Z drżącym sercem podawało się go bileterowi do skasowania. Trzeba powiedzieć, że mieliśmy tylko kilka niepowodzeń Zdarzało się bowiem niekiedy, że bileter spostrzegł, iż oddzielenie kontrmarki idzie mu zbyt lekko, chwytał wówczas kinomana za ucho i pociągając boleśnie wyprowadzał na ulicę.
Klejenie zużytych biletów, a potem prasowanie żelazkiem „z duszą” rozgrzaną w kanonce rozwinęło się wielce w czasach filmów seryjnych. Gdy Rinaldo Rinaldini wpadał na końcu pierwszej serii do tajemniczej sztolni, robiło się wszystko, aby w następnym tygodniu zobaczyć, jak się z tej sztolni wyratował.

Wierzyliśmy w swych ulubieńców i w to, że wyjdą zwycięsko z każdej rozprawy z bandą, ale chcieliśmy to oglądać na własne oczy. Kleiło się więc nowe bilety, narażając uszy na niebezpieczeństwo, bo kto by nastarczył z pieniędzmi na nowe, pasjonujące serie!

Boczne wyjścia dawnego kina.

"Rozwój", rok 1913.

źródła:
Piotr Kulesza, Anna Michalska, Michał Koliński. Łódzkie kina. Od Bałtyku do Tatr.
Atrakcje turystyczne Łodzi. Ciekawe miejsca Łodzi (polskaniezwykla.pl)

Fot. współczesne Monika Czechowicz

Fot. archiwalne ze zbiorów Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Łodzi

MAPA GOOGLE

Przeczytaj jeszcze w baedekerze:

KINO ROMA PRZY ULICY RZGOWSKIEJ

KINO BAJKA

KINO ŚWIT, ARS, RAJ. BAŁUCKI RYNEK 5.

TATRY W... ŁODZI

Kino Gdynia w Łodzi

KINO WISŁA W... KINIE

LATERNA MAGICA - trochę o kinach w Łodzi

„Quo vadis”, czyli Łódź 100 lat temu i…cenzura.

Ulica Dzielna 18, Narutowicza 20.... czyli historia Teatru Thalia - i co było dalej?

BAEDEKER POLECA:

Piotr Kulesza, Anna Michalska, Michał Koliński. Łódzkie kina. Od Bałtyku do Tatr.
Książka Łódzkie kina. Od Bałtyku do Tatr to obowiązkowa lektura dla wszystkich miłośników X muzy. Autorzy książki w sprawny sposób kreślą mapę łódzkiej kinematografii, zaznaczając na niej prawie wszystkie kina, które kiedykolwiek działały w mieście. W ciekawy sposób prowadzą Czytelnika przez kolejne dekady kinowej historii ziemi obiecanej.
Niezwykle obszerny zbiór niepublikowanych dotąd zdjęć, pamiątek, plakatów, reklam i notatek prasowych pozwoli Państwu przenieść się do najwytworniejszych kin, takich jak Odeon, Casino lub Luna, ale również do peryferyjnych kinematografów na Chojnach i Bałutach. Autorzy przypominają kina istniejące w czasach Polski Ludowej, a także opisują te czekające na widzów obecnie. Szczegółowe informacje o poszczególnych „świątyniach filmu” przeplatane są wspomnieniami bywalców X muzy, dzięki którym na kartach książki ożywają dawne obrazy.
Otwórzmy drzwi do przeszłości. Szelest przedzieranych biletów obudzi wspomnienia, światła znowu zgasną, szepty powoli ucichną, na ekranie pojawi się ulubiony film... Z teatrów świetlnych powoli przenosimy się do współczesnych multipleksów. Kameralne wnętrza zastępują przestronne i nowoczesne sale kinowe…
Ponad 100 lat kinowej historii – Łódź ma się czym pochwalić! Zapraszamy na seans wspomnień.

Dom Wydawniczy

Księży Młyn