Otto Pippel. Ulica w Monachium.
Otto Pippel (1878-1960)
Otto Pippel urodził się 10 lutego 1878 roku w Łodzi. Był synem tkacza Edwarda Pippla (1838 Łódź - 1890 Łódź) oraz Marii Marianny z Braunów (1843 Łódź - 1919 Łódź). Miał dwóch starszych braci: Edwarda (1868 Łódź - 1938 Łódź) oraz Alfreda (1871 Łódź - 1940 Monachium), którzy byli w Łodzi znanymi i popularnymi fotografami.
Jubileuszowe wydanie "Lodzer Zeitung", 1863-1913.
Lodzer Informations und Hause kalender, 1914.
Edwarad był właścicielem największego w Łodzi składu z materiałami fotograficznymi i zakładu "Moderne Foto", otwartego w 1897 roku. Mieścił się on w parterowym domku, stanowiącym własność rodziców, przy ulicy Nawrot 24. Około 1915 roku przekazał firmę młodszemu bratu, który przeniósł ją do budynku przy ulicy Nawtot 2 i połączył z własnym, mieszczącym się tam od około 1905 roku, zakładem o tym samym profilu - prowadzącym, oprócz usług, sprzedaż aparatów i matriałów fotograficznych.
Jednodniówka "Ratujcie dzieci" z 11 czerwca 1916 roku.
"Lodzer Volkszeitung", 1924.
Zakład został sprzedany około 1927 roku Alfonsowi Fiedlerowi - istniał pod dawnym szyldem do 1944 roku.
"Express Wieczorny Ilustrowany", rok 1928.
"Republika", rok 1932.
Edward i Alfred Pipplowie byli popularnymi postaciami w Łodzi, patronowali ruchowi fotografów-amatorów zrzeszonych w Klubie Miłośników Fotografii w Łodzi. Edward, poprawiając sylwetkę portretowanych osób poprzez umieszczanie pod ubraniem odpowiednich poduszek, stał się źródlem popularnego powiedzenia wśród łodzian niemieckiego pochodzenia: Geh bei'n Pippel und lass da dich ausstopp'n - Idź do Pippla i daj się wypachać.
Fotografie wykonane w atelier braci Pippel.
(zbiory Muzeum Miasta Łodzi)
Podobnie jak starsi bracia Otto od najwcześniejszych lat przejawiał zdolności artystyczne, jednak zgodnie z wolą ojca zawodowo miał związać się z przemysłem włókienniczym jako projektant tkanin i kolorysta. Młody projektant z wielką pasją odnosił się do malarstwa. "Sztuka wysoka" interesowała go daleko bardziej, aniżeli komponowanie wzorów tkanin.
Otto Pippel. Czytająca dziewczyna, ok. 1917.
Otto Pippel odebrał staranne, wieloaspektowe wykształcenie artystyczne. Robert Biedermann ożeniony z AdelmąEmmą Braun, która była stryjeczną siostrą matki Ottona Pippla został mecenasem talentu przyszłego malarza. Rodzina Pipplów utrzymywała stosunkowo bliskie kontakty z Biedermannami. Warto przy tej okazji wspomnieć ślub rodziców malarza, który odbył się w domu Adelmy Emmy i Robert Biedermannów w 1867 roku. tak więc za sprawą finansowego wsparcia Roberta Biedermanna, Otto jako czternastolatek w 1892 roku wyjechał z Łodzi do Niemiec, by u znanego malarza dekoracyjnego przez cztery lata uczyć się zawodu. Następnie, w latach 1896-1897 rozwijał swoje umiejętności studiując w Kunstschule w Strassburgu u Antona Sedera.
Otto Pippel. Chór dziewczęcy, ok. 1900.
Wczesne prace Pippla utrzymane były w konwencji akademickiego malarstwa przełomu wieków. Studia musiał jednak przerwać, by przez kolejne cztery lata odbywać służbę w armii rosyjskiej, gdyż jako mieszkaniec Łodzi był wówczas poddanym cara. Starał się zaistnieć w środowisku łódzkich artystów. Wziął udział w wystawie zorganizowanej w Łodzi na przełomie kwietnia i maja 1903 roku przy ulicy Piotrkowskiej 74.
"Goniec Łódzki", rok 1903.
Wówczas odniosł swój pierwszy komercyjny sukces, bowiem jeden z pejzaży "Wrzosowisko" zakupił Władysław Wścieklica, właściciel drukarni i działacz społeczny.
Piotrkowska 74.
Otto Pippel. Ogródek piwny.
Młody Otto Pippel swoje prace prezentował publicznie w ramach zbiorowych wystaw także w 1905 (w galerii przy Piotrkowskiej 15) i 1907 roku.
"Goniec Łódzki", rok 1905.
"Goniec Łódzki", rok 1905.
Piotrkowska 15.
"Goniec Łódzki", rok 1905.
Otto Pippel. Żniwa.
W 1908 roku odbyła się pierwsza indywizualna wstawa jego prac. Dwa obrazy malarza "Po pracy" i "Do pracy" zostały zreprodukowane w formie pocztówek z serii "Typy polskie"; wydano je nakladem Fiszera (Warszawa-Łódź).
"Illustrierte Sonntags Beilage", 1908.
Otto Pippel. W ogrodzie.
"Goniec Łódzki", rok 1908.
W tym czasie ożenił się i znalazł protektorkę swego talentu w Pauli Richter, właścicielce łódzkiej fabryki. Dzięki jej wsparciu w 1905 roku wyjechał do Karlsruhe, by kontynuować przerwane niegdyś studia w tamtejszej akademii u Ludwiga Schmidt-Reutte, Waltera Conza, a potem w pracowniach Friedricha Fehra (klasa aktu) i Juliusa Hugo Bergmanna (klasa malarstwa zwierząt).
Otto Pippel. Akt.
W Karlsruhe 5 lutego 1907 roku przyszedł na świat syn Walter, późniejszy malarz znany jako Walter P. Anders.
Jesienią 1907 roku Otto Pippel przeniósł się do Drezna, gdzie przez rok, do lata 1908 roku studiował w tamtejszej akademii u pozostającego pod silnym wpływem impresjonizmu Gottharda Johanna Kuehla.
Otto Pippel. Na plaży.
Wakacje 1908 roku artysta spędził w podróży po Krymie - w gościnie u Gustava Biedermanna, brata swego pierwszego mecenasa. Po powrocie z Rosji przebywał w Monachium, wówczas, w 1909 roku zdecydował na stałe osiąść w Planegg pod Monachium.
Otto Pippel. Ogródek piwny w Monachium.
Jeszcze w tym samym roku otrzymał od Pauli Richter pieniądze na wyjazd studyjny do Paryża, by móc tam rozwijać swoje zainteresowania światłem oraz wrażeniowością.
Otto Pippel. Młoda kobieta z parasolką.
Po powrocie z Francji, pełen młodzieńczej siły, optymizmu, stopniowo coraz częściej uczestniczył w monachijskim życiu artystycznym. Nadal kopiował dawnych mistrzów w Alte Pinakothek, ale także tworzył własne kompozycje , głównie pejzaże.
Otto Pippel. Widok na jezioro.
Otto Pippel. Zimowy poranek w górach.
W 1912 roku przystąpił do Luitpoldgruppe (monachijska grupa, powstała w 1896 roku w opozycji wobec istniejącego os 1868 roku, konserwatywnego stowarzyszenia Münchner Künstlergenossenschaft) i po raz pierwszy wystawił niewielki "Pejzaż zimowy" w monachijskim Glaspalast.
Otto Pippel. Pejzaż zimowy.
Od 1915 roku regularnie wystawiał w monachijskiej Konsfhaus Brackl, prowadzonej przez Hofrata Franza Josefa Brackla - barwną postać monachijskiego życia artystycznego.
Podczas I wojny światowej, z racji znajomości języków rosyjskiego i polskiego, pracował jako tłumacz w obozie jenieckim nieopodal Lechfeld. Podczas działań wojennych doznał ciężkiego złamania lewej nogi. Przeszedł kilka skomplikowanych opreracji w monachijskiej klinice u dra Krecka oraz trudny, siedmiomiesięczny okres rekonwalescencji. PO wojnie wrócil do swego domu w Planegg pod Monachium, gdzie żył i tworzy, skąd wyjeżdżał w swe liczne podróże artystyczne i dokąd zawsze powracał. Podróżował do Włoch, Francji, Szwajcarii, a także do Rosji, chętnie jeździł także po Niemczech.
Otto Pippel. Rynek w Wenecji.
Otto Pippel. Rynek w Weronie.
Otto Pippel. Wenecja.
Wiele wystawiał w niemieckich galeriach, między innymi w 1923 roku wziął udział w wystawie impresjonistycznej we wspomnianej wcześniej Galerii Brackl, a także w Stuttgarcie w 1925 roku i we Frankfurcie nad menem na przełomie 1925 i 1926 roku.
Otto Pippel. Wyścigi samochodowe w Forstenrider Park.
W okresie międzywojennym i podczas wojny bywał także w Łodzi. Uczestniczył w zorganizowanych we wrześniu 1942 roku przez władze okupacyjne dniach kultury niemieckiej, wystawiając swoje prace, wspólnie z reprezentującą sztukę użytkową Martą Kroning (jej kilka rzeźb znajduje się w zbiorach Muzeum Sztuki w Łodzi)...
"Litzmannstädter Zeitung", 1942.
Otto Pippel. Jesień (Herbst)
Otto Pippel. Koncert przy świecach.
Swój czas Otto Pippel dzielił między dwie pasje: malarstwo i muzykę. Znakomicie grał na altówce, był mistrzem skrzypiec. Ulubionymi kompozytorami malarza byli Wolfgang Amadeusz Mozart, Ludwig van Beethowen i Johann Brahms. Aktywnie uczestniczył w życiu muzycznym Monachium, wstąpił do Stowarzyszenia Artystów Śpiewaków (Münchner Künstlersängerverein). Czasami jego umiłoanie muzyki wpisywało się w malarstwo, czego efektem były obrazy o tematyce muzycznej (...)
Otto Pippel. Kwartet.
Niewiele wiadomo o życiu rodzinnym malarza. W dostępnych żródłach archiwalnych, wspomnieniach bawarskich przyjaciół oraz w literaturze przedmiotu postać żony jest niemal zupełnie nieobecna. Wiadomości na temat urodzonego w Karlsruhe syna są nader skromne. Wspomniany wcześniej syn Walter, studiował w Monachium w szkole malarstwa Haymanna oraz u swego ojca, osiadł w Garmisch-Partenkirchen. Swoje obrazy, stlistycznie i tematycznie silnie kojarzące się z twórczością ojca - głownie pejzaże alpejskie, sygnował, by uniknąć nieporozumień, Walter P. Anders - pod takim nazwiskiem jest też notowany w literaturze przedmiotu (...)
Otto Pippel. Jesień w Alpach.
Bin bis 15 Uhr nicht zu sprechen - Otto Pippel
(Do godziny 15 jestem nieosiągalny - Otto Pippel)
Z wewnętrzną dyscypliną tworzył, myślał o sztuce, o malarstwie, muzyce... Zmarł 17 maja 1960 roku.
Otto Pippel. Wenecja.
źródła:
Dariusz Kacprzak. Łodzianin z urodzenia, Bawarczyk z wyboru - Otto Pippel. [w:] Geyer, Scheibler i inni.... Sztuka w Łodzi (4).
Jacek Strzałkowski. Historia fotografii w Łodzi do 1944 roku.
Wanda Kużko. Biedermannowie. Dzieje rodziny i fortuny (1730-1945).
Otto Pippel. Ogród piwny nad jeziorem Starnbergen (Sternbergen See)
Przeczytaj jeszcze w baedekerze:
Zdjęcia prac Otto Pippla pochodzą ze stron:
Wycinki prasowe pochodzą ze zbiorów Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie, Biblioteki Cyfrowej Uniwersytetu Łódzkiego oraz Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Łodzi.
Fot. wspólczesne Monika Czechowicz
BAEDEKER POLECA:
Sztuka w Łodzi
Geyer, Scheibler i inni....
Materiały seminarium naukowego "Wpływ narodów obszaru języka niemieckiego na rozwój sztuki w Łodzi" zorganizowanego przez Łódzki Oddział Stowarzyszenia Historyków Sztuki
-
Stowarzyszenie Historyków Sztuki Oddział w Łodzi
Muzeum Kinematografii w Łodzi
