wtorek, 29 kwietnia 2014

Łódź. Willa przy ulicy Stefana Żeromskiego 96.



Willa przy ulicy Żeromskiego 96, dawna ulica Pańska 98. Wybudowana najprawdopodobniej według projektu Alwilla Jankaua (1859-1916). Projekt z 1910 roku podpisany przez Jankaua ukazuje obiekt o innej formie niż wzniesiony - zastąpiono go w trakcie realizacji innym, czy jego autorem był także Jankau - tego nie wiadomo.


Willa wraz z zabudowaniami fabrycznymi została wybudowana dla Ferdynanda Schmidta, który w 1910 roku kupił działkę przy ulicy Pańskiej 98 od Maksa Kernbauma i przeniósł tam swoją fabrykę taśm, wcześniej funkcjonującą przy ulicy Lipowej 71. Prowadził ją wspólnie z synem Maksem.



W 1921 roku posesję z zabudowaniami przejęli Abram Aronson i Jakub (Jakób) Kaffeman, właściciele Fabryki Wyrobów Manufakturowych, a następnie "Domu Handlowo-Przemysłowego A. Aronson i Synowie Jakub Kaffeman", przekształconego w 1926 roku w "Krajową Fabrykę Wstążek S. A.", zarządzaną przez Jakuba Kaffemana i Waldemara Aronsona.


W 1930 roku w wilii mieszkał Jakub Kaffeman (6 pokoi na parterze) i B. Bassenspieler (5 pokoi na piętrze).


W 1940 roku firma została przejęta przez Karola Teodora Buhle (zobacz TUTAJ). W 1945 roku upaństwowiona i włączona w skład Łódzkiej Fabryki Maszyn Jedwabniczych "Majed" mieszczącej się na sąsiedniej posesji, Żeromskiego 96. Willa mieściła biura i zarząd fabryki. W roku 1997 sprzedana firmie Varitex; poddana remontowi i adaptacji wnętrz - obecnie użytkowana przez Fortis Bank, w 2009 roku przejęty przez BNP Paribas. Sam budynek jest własnością prywatną.



Po drugiej stronie dwupasmowej ulicy Żeromskiego widoczny budynek dawnego szpitala wojskowego. W 1897 roku przy ulicy Pańskiej (dziś Żeromskiego 113) powstał wielooddziałowy szpital Rosyjskiego Czerwonego Krzyża przeznaczony dla robotników fabrycznych. Składał się z wielu pawilonów i był usytuowany w sąsiedztwie lasu. W latach I wojny światowej przejęty przez wojsko, po 1918 roku także pozostawał w rękach armii. W 1936 roku na miejscu starych pawilonów szpitalnych powstał okazały i bardzo nowocześnie wyposażony Szpital Wojskowy Dowództwa Okręgu Korpusu IV im. gen. Felicjana Sławoja-Składkowskiego. W okresie okupacji szpital został zajęty przez Wehrmacht, polskich żołnierzy przeniesiono wówczas do prowizorycznego szpitala w budynku szkoły włókienniczej. Po wojnie gmach szpitala przez wiele lat był kliniką Wojskowej Akademii Medycznej, która nosiła imię gen. prof. med. Bolesława Szareckiego. Po likwidacji uczelni stworzono tam Uniwersytecki Szpital Kliniczny nr 2 noszący bardzo długą nazwę im. Wojskowej Akademii Medycznej Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. To także Centralny Szpital Weteranów.


fot. Monika Czechowicz

Zobacz jeszcze:

źródła:
Krzysztof Stefański. Łódzkie wille fabrykanckie.
Ryszard Bonisławski, Joanna Podolska. Spacerownik łódzki.