niedziela, 25 stycznia 2015

JULIUSZ LANGE – FABRYKA W ŁODZI i… MOZAMBIK


Plac przy ulicy Wólczańskiej 49/51, na którym zbudowano fabrykę, został kupiony przez Juliusza Langego w 1879 roku. 

"Führer Durch Łódź", 1893.

Pierwsze obiekty stanęły tu przed 1882 rokiem. Dalsza rozbudowa miała miejsce w latach 1889-1903. Postawiono wówczas dwa budynki tkalni mechanicznej, parterową suszarnię, kotłownię i obiekty gospodarcze, a także rozbudowano rezydencję mieszkalną. 

"Czas", kalendarz informacyjno-adresowy, rok 1900.

"Czas", kalendarz informacyjno-adresowy, rok 1906.


W fabryce produkowano tkaniny bawełniane o wdzięcznych nazwach: Kolumbia, Leda, Mozambik czy Werona. Wykonywano także prace na zlecenia innych fabrykantów.

"Czas", kalendarz informacyjno-adresowy, rok 1910.

Juliusz Lange

Po śmierci Juliusza Langego (urodził się w Konstantynowie w 1850 roku) firmą kierował jego syn Rudolf Oskar. W 1934 roku została ogłoszona upadłość przedsiębiorstwa i zarekwirowano majątek właściciela.
W 1938 roku władze miejskie dokonały podziału nieruchomości na dwie oddzielne działki, rozdzielając zabudowania fabryczne od mieszkalnych.


Budynki przemysłowe przy Wólczańskiej 49 zostały sprzedane Fabryce Wyrobów Jedwabnych i Cienkobawełnianych „Silk”, a dom przy ulicy Wólczańskiej 51 – Alicji Edycie i Małgorzacie Lange. Mieszkali tam również Fritz i Juliusz Lange syn (obaj byli lekarzami) oraz Oskar Lange.

Księga adresowa m. Łodzi 1938-1939.

Księga adresowa m. Łodzi 1938-1939.

Księga adresowa m. Łodzi 1938-1939.


Od 1945 roku istniała tu tkalnia należąca do Państwowych Zakładów Przemysłu Jedwabniczo-Galanteryjnego Łódź-Południe. Zakłady wchłonęły również inne firmy w ramach przejmowania firm na własność państwa.

Dziennik Urzędowy m. Łodzi, rok 1950.

 W willi natomiast Wydział Zatrudnienia i Wojewódzki Urząd Pracy.
Strona Urzędu Pracy:



Willa przy Wólczańskiej 51 została wybudowana dla Juliusza Lange przy jego zakładach mieszczących się w głębi posesji. 


Obiekt powstał w dwóch fazach – do pierwszego domu na planie zbliżonym do kwadratu, z południową oficyną biegnącą w głąb posesji, dobudowano w latach 1903-1904 nową część od północy i nieco później, przed rokiem 1907, werandę od strony południowo-wschodniej, nadając całości rezydencjalny charakter. Na piętrze piękny balkon z balustradą tralkową.
Willa jest przykładem zastosowania połączenia form neorenesansowych z elementami dekoracji secesyjnej.

Księga adresowa m. Łodzi 1938-1939.

Po upadłości zakładów w 1934 roku, gdy willę oddzielono od części przemysłowej – pozostała ona w rękach lekarza Juliusza Langego syna.
Po 1945 roku w budynku znajdował się dom pomocy społecznej dla upośledzonych dzieci. 

"Express Ilustrowany", rok 1949.

Od 1980 roku jest siedzibą Łódzkiego Oddziału Towarzystwa Ekonomicznego.
Strona Polskiego Oddziału Ekonomicznego, oddział w Łodzi:

źródła:
Jacek Kusiński, Ryszard Bonisławski, Maciej Janik. Księga fabryk Łodzi.
Krzysztof Stefański. Łódzkie wille fabrykanckie.

Fot. Monika Czechowicz
Fot. archiwalne ze zbiorów Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Łodzi.