baedeker łódzki: 04/13/15

poniedziałek, 13 kwietnia 2015

Dawna przędzalnia wełny Henryka Federa i… „Pollena Ewa”.

W 1880 roku Henryk Feder i jego kuzyn i szwagier Jakub Vive założyli tu parową przędzalnię wełny, którą od 1892 roku Feder prowadził samodzielnie. Od 1910 roku budynki przeszły w ręce Stefana Angersteina. Po rozbudowie znajdowała się tu przędzalnia wełny zgrzebnej i wigonii oraz szarpalnia.

Po tragicznym pożarze w 1924 roku, w którym zginęło trzech strażaków, w części budynków powstała przędzalnia, przejęta w 1932 roku jako masa upadłościowa przez Abrama Berlińskiego. W pozostałych budynkach założono niewielką fabrykę mydeł Hugo Güttela, która po wojnie rozrosła się w dużą znaną fabrykę kosmetyków „Pollena Ewa”.

Za datę powstania firmy uznaje się rok 1919, kiedy to dwaj łódzcy przedsiębiorcy – Hugo Güttel i Józef Wójtowicz – założyli małą fabryczkę wyrobów kosmetycznych.

Fabryka rozpoczęła ona działalność od produkcji mydeł i wód kolońskich, poszerzając z czasem ofertę o pudry, szampony i emalie do paznokci.

W 1939 roku była jedyną znaczącą wytwórnią kosmetyków w regionie łódzkim, produkującą między innymi 17 gatunków mydła toaletowego.

Siedziba przedsiębiorstwa mieściła się od samego początku przy ulicy 6 Sierpnia 15/17 i zajmowała niemal cały kwadrat ograniczony ulicami: Gdańską, Zieloną, Wólczańską i 6 Sierpnia.

Od 1951 roku fabryka była własnością państwa i funkcjonowała pod nazwą Fabryka Kosmetyków Ewa. Dwadzieścia lat później fabryka weszła w skład Zjednoczenia Przemysłu Chemicznego Pollena i uzyskała nazwę Pollena-Ewa, pod którą funkcjonuje do dzisiaj.

Pierwsze powojenne produkty fabryki to: mydło toaletowe, proszki i mydła do prania, a dalej mydła do golenia i proszki do zębów. Jako pierwsza w Polsce Pollena-Ewa rozpoczęła produkcję płynnych szamponów na bazie naturalnych wyciągów ziołowych.

Dzisiaj Pollena-Ewa wyprowadziła się z Łodzi. Wiele budynków rozebrano.

– Żadne z zabudowań dawnej fabryki Pollena-Ewa nie jest wpisane z osobna ani do miejskiej ewidencji zabytków, ani też do rejestru zabytków – mówi Kamila Kwiecińska-Trzewikowska, miejski konserwator zabytków. – Stanowią one jednak część obejmującej rejony dzisiejszego Śródmieścia i Polesia (położone na zachód od ul. Zachodniej) dawnej dzielnicy miasta o nazwie Wiązowa, której pierwotny wygląd staramy się zachować. zachowane zostaną zabudowania przedstawiające największą wartość historyczną. Zaliczyliśmy do nich willę od strony ul. 6 Sierpnia, czterokondygnacyjną dawną przędzalnię, przejętą z czasem na potrzeby fabryki kosmetyków, dawną kotłownię oraz budynek, w którym do dziś znajduje się sklep firmowy przedsiębiorstwa, usytuowany od strony ulicy Zielonej…

Lata 1985-1990. Widok na bramę wjazdową fabryki kosmetyków Pollena Ewa. Fot: FotoPolska.pl.

Do Zelowa w powiecie bełchatowskim została przeniesiona zarówno produkcja, jak i cała część biurowa kultowej fabryki kosmetyków Pollena-Ewa, która blisko sto lat temu została założona w Łodzi.