W
1880 roku Henryk Feder i jego kuzyn i szwagier Jakub Vive założyli tu parową
przędzalnię wełny, którą od 1892 roku Feder prowadził samodzielnie. Od 1910
roku budynki przeszły w ręce Stefana Angersteina. Po rozbudowie znajdowała się
tu przędzalnia wełny zgrzebnej i wigonii oraz szarpalnia.
Po
tragicznym pożarze w 1924 roku, w którym zginęło trzech strażaków, w części
budynków powstała przędzalnia, przejęta w 1932 roku jako masa upadłościowa
przez Abrama Berlińskiego. W pozostałych budynkach założono niewielką fabrykę
mydeł Hugo Güttela, która po wojnie rozrosła się w dużą znaną fabrykę
kosmetyków „Pollena Ewa”.
Za
datę powstania firmy uznaje się rok 1919, kiedy to dwaj łódzcy przedsiębiorcy –
Hugo Güttel i Józef Wójtowicz – założyli małą fabryczkę wyrobów kosmetycznych.
Fabryka rozpoczęła ona działalność od produkcji mydeł i wód kolońskich, poszerzając z czasem ofertę o pudry, szampony i emalie do paznokci.
Od
1951 roku fabryka była własnością państwa i funkcjonowała pod nazwą Fabryka Kosmetyków
Ewa. Dwadzieścia lat później fabryka weszła w skład Zjednoczenia Przemysłu
Chemicznego Pollena i uzyskała nazwę Pollena-Ewa, pod którą funkcjonuje do
dzisiaj.
Pierwsze powojenne produkty fabryki to: mydło toaletowe, proszki i
mydła do prania, a dalej mydła do golenia i proszki do zębów. Jako pierwsza w
Polsce Pollena-Ewa rozpoczęła produkcję płynnych szamponów na bazie naturalnych
wyciągów ziołowych.
–
Żadne z zabudowań dawnej fabryki Pollena-Ewa nie jest wpisane z osobna ani do
miejskiej ewidencji zabytków, ani też do rejestru zabytków – mówi Kamila
Kwiecińska-Trzewikowska, miejski konserwator zabytków. – Stanowią one jednak
część obejmującej rejony dzisiejszego Śródmieścia i Polesia (położone na zachód
od ul. Zachodniej) dawnej dzielnicy miasta o nazwie Wiązowa, której pierwotny
wygląd staramy się zachować. zachowane zostaną zabudowania przedstawiające
największą wartość historyczną. Zaliczyliśmy do nich willę od strony ul. 6
Sierpnia, czterokondygnacyjną dawną przędzalnię, przejętą z czasem na potrzeby
fabryki kosmetyków, dawną kotłownię oraz budynek, w którym do dziś znajduje się
sklep firmowy przedsiębiorstwa, usytuowany od strony ulicy Zielonej…
Lata 1985-1990. Widok na bramę wjazdową fabryki kosmetyków Pollena Ewa. Fot: FotoPolska.pl.
Do
Zelowa w powiecie bełchatowskim została przeniesiona zarówno produkcja, jak i
cała część biurowa kultowej fabryki kosmetyków Pollena-Ewa, która blisko sto
lat temu została założona w Łodzi.
źródła:
Jacek
Kusiński, Ryszard Bonisławski, Maciej Janik. Księga fabryk Łodzi.
Fot. Monika Czechowicz