piątek, 22 marca 2013

Kamienica Karola Kretschmera w Łodzi

Kamienica Karola Kretschmera - róg ulicy 6 Sierpnia i alei Tadeusza Kościuszki w centrum Łodzi.


Kamienicę tę wybudowano dla Kretschmera w roku 1896. Autorem projektu architektonicznego był Franciszek Chełmiński, jeden z czołowych architektów w dziejach Łodzi. 
Przeczytaj w baedekerze:
"Łodzianin", rok 1899.


Widok budynku od strony alei Kościuszki (wówczas ulica Spacerowa).
Fot: Fotopolska.

Karol Kretschmer posiadał zakład produkcji tkanin, mieszczący się początkowo w budynkach przy Piotrkowskiej 63.

Przeczytaj w baedekerze:

"Führer dur Łódż", 1898.

Była to ręczna tkalnia chustek wełnianych, założona w 1857 roku -  zakład Kretschmera należał do najstarszych w Łodzi, przeniesiony później na ulicę Milscha (dziś Kopernika).
Kopernika 62/64. Znajdowała się tu parowa przędzalnia i tkalnia kortów oraz wyrobów wełnianych Karola Kretschmera, zbudowana w 1895 roku. 
"Łodzianin", kalendarz informacyjno-adresowy, rok 1899.


Przeniesiono tutaj produkcję tkanin ze starego budynku przy ulicy Piotrkowskiej 63. 
Zakład Kretschmera należał do najstarszych w Łodzi, powstał w 1857 roku jako ręczna tkalnia chustek wełnianych. 

Karol Kretschmer

Niekorzystne położenie firmy w centrum miasta, bez możliwości dalszej rozbudowy (w 1894 roku fabryka była już zmechanizowana i zatrudniała 87 robotników), zmusiło właściciela do poszukiwania działki budowlanej na peryferiach Łodzi. Wybór był nieprzypadkowy, w sąsiedztwie ulicy Milscha (dzisiaj Kopernika) miała powstać nowa linia kolejowa i stacja Łódź Kaliska.
W nowej zmechanizowanej fabryce pracowało 134 robotników (w 1896 roku), a później 217 (rok 1905), i 330 (rok 1910).
Obok warsztatów mechanicznych były tu także 62 krosna ręczne. Roczny obrót w 1905 roku wynosił 800 tysięcy rubli. Mimo zniszczeń w latach I wojny światowej fabryka podjęła produkcję w ograniczonym zakresie. 

Budynek przy ul. 6 Sierpnia wzniesiony został w stylu eklektycznym z bardzo bogatą elewacją. Jej ozdobą jest piękny, narożny wykusz zwieńczony chimerami. 

Parter kamienicy jest boniowany (dekoracyjne opracowanie krawędzi oraz lica ciosu kamieni podkreślające ich układ), natomiast między drugim piętrem a poddaszem znajduje się gzyms kroksztynowy (gzyms osadzony w ścianie i wydatnie z niej wystający):

"Czas", kalendarz informacyjno-adresowy, rok 1906.

Fot. Monika Czechowicz