czwartek, 17 listopada 2022

Federacja Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych NOT i Dom Technika w Łodzi.


Naczelna Organizacja Techniczna Federacja Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych (wcześniej Naczelna Organizacja Techniczna, NOT) – to związek stowarzyszeń naukowo-technicznych o tradycji zapoczątkowanej przez założone w 1835 roku w Paryżu Towarzystwo Politechniczne Polskie. W 1890 roku powstała Łódzka Sekcja Techniczna Oddziału Warszawskiego Towarzystwa Popierania Rosyjskiego Przemysłu i Handlu. W okresie największego rozwoju łódzkiego przemysłu w 1902 roku założono Stowarzyszenie Techników, które skupiało około 300 członków. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości działało nieprzerwanie, aż do wybuchu wojny w 1939 roku. Korzystano z pomieszczeń w budynku przy ulicy Piotrkowskiej 102. 

"Łódź w Ilustracji", dodatek niedzielny "Kuriera Łódzkiego", rok 1932.

Poprzednia siedziba NOT mieściła się przy ul. Piotrkowskiej 102 w Łodzi.

25 lutego 1945 roku utworzono w Łodzi Ogólnopolską Organizację Techniczną (OOT), która działała do 1946 roku pod tym samym adresem, jak przed wojną. W roku 1946 OOT została przekształcona w Federację Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych – Naczelną Organizację Techniczną.
23 listopada 1946 roku rozpoczął działalność Oddział Wojewódzki Naczelnej Organizacji Technicznej w Łodzi, będący następcą Ogólnopolskiego Towarzystwa Technicznego.
Założycielami Oddziału było łódzkie środowisko techniczne, które skupiało w momencie rozpoczęcia działalności następujące Stowarzyszenia Naukowo-Techniczne:
  • Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Przemysłu Chemicznego,
  •  Stowarzyszenie Elektryków Polskich,
  • Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Komunikacji,
  • Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich,
  • Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Przemysłu Papierniczego,
  • Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Przemysłu Rolno-Spożywczego
  • Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Przemysłu Włókienniczego.
Pierwszym Prezesem w latach 1946-1948 był Walenty Wende. W 1950 roku Oddział Wojewódzki NOT w Łodzi przystąpił do organizacji Wieczorowej Szkoły Inżynierskiej w Łodzi, która w 1951 roku została włączona do Politechniki Łódzkiej.

"Dziennik Łódzki", rok 1951.

"Express Ilustrowany", rok 1951.

Oddział Wojewódzki organizował wystawy osiągnięć technicznych, konkursy na opracowanie najlepszej technologii a także prowadził rekrutacje na wieczorowe i zaoczne studia techniczne.

"Dziennik Łódzki", rok 1961.

Pod nazwą Oddział Wojewódzki -NOT w Łodzi funkcjonował do 1957 roku. W tym okresie prezesami byli:
  • Bronisław de Michelis / 1948-1949 /,
  • Kazimierz Jarzębiński / 1949 – 1952 /,
  • Henryk Trebert / 1952 – 1953 /,
  • Jerzy Jabłkiewicz / 1953 – 1976 /.
W 1950 roku zarząd oddziału Wojewódzkiej Naczelnej Organizacji Technicznej wyraził potrzebę powstania Domu Technika w Łodzi. Do realizacji dążył prezes NOT – Jerzy Jabłkiewicz.

"Dziennik Łódzki", rok 1958.

W 1961 roku podjęto decyzję o inwestycji, która została zaplanowana w planie gospodarczym na lata 1961-1965. 

"Dziennik Łódzki", rok 1964.

"Dziennik Łódzki", rok 1964.

20 lipca 1963 roku rozpoczęto budowę, której generalnym wykonawcą było Przedsiębiorstwo Budownictwa Przemysłowego. 

"Dziennik Łódzki", rok 1966.

"Dziennik Łódzki", rok 1966.

Dom Technika, lata 60. XX wieku.
(źródło fotografii: Miastograf https://www.miastograf.pl/)

20 lipca 1966 roku nastąpiło uroczyste otwarcie obiektu, które zainaugurowali: Bolesław Rumiński i Eugeniusz Szyr.

Bolesław Rumiński (1907-1971)
- inżynier chemik i działacz komunistyczny. Poseł do Krajowej Rady Narodowej, na Sejm Ustawodawczy oraz na Sejm PRL I, III, IV i V kadencji, minister przemysłu rolnego i spożywczego (1949-1950), minister przemysłu chemicznego (1950-1957), członek (1969-1971) i zastępca przewodniczącego Rady Państwa (1971). Budowniczy Polski Ludowej.
(źródło fotografii: "Horyzonty Techniki", XI/1971)

Eugeniusz Szyr (1915-2000)
- polski polityk komunistyczny, major ludowego Wojska Polskiego. Poseł na Sejm I, III, IV i VI kadencji, przewodniczący Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego (1954-1956), minister gospodarki materiałowej (1956), przewodniczący Komitetu Nauki i Techniki (1963-1968), minister gospodarki materiałowej (1976-1981) i wiceprezes Rady Ministrów (1959-1972), członek Biura Politycznego KC PZPR (1964-1968). Budowniczy Polski Ludowej.
(źródło fotografii: https://pl.wikipedia.org/)

Dom Technika (NOT) – siedziba Oddziału Wojewódzkiej Naczelnej Organizacji Technicznej w Łodzi, położona przy placu Komuny Paryskiej 5a w Łodzi. Budynek wzniesiony w latach 1963-1966. Obiekt nadal służy Naczelnej Organizacji Technicznej w Łodzi.

Budynek został zaprojektowany w stylu modernistycznym przez Józefa Kabana i Witolda Korskiego. Wnętrza zaprojektował Tadeusz Czekański.

Józef Kaban-Korski (1886-1969)
- architekt, reprezentant modernizmu.
Czytaj w baedekerze:

Witold Korski (1918-2003)
- architekt, medalier, rysownik, rzeźbiarz, wykładowca akademicki. Absolwent Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej, Wydziałów Politechnicznych Akademii Górniczej i Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Profesor na Wydziale Architektury Politechniki Krakowskiej. Laureat honorowej nagrody SARP w 1990 roku.
(źródło fotogtafii: http://inmemoriam.architektsarp.pl/)

"Dziennik Łódzki", rok 1966.


Po wybudowaniu w 1966 roku Domu Technika oddziały Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych przeniosły swą siedzibę do budynku przy Placu Komuny Paryskiej 5a.

Fot. K. Kaczyński, rok 1969.
(źródło fotografii: Miastograf https://www.miastograf.pl/)


W dniu 13 grudnia 1966 roku, w nowym Domu Technika odbyło się Walne Zgromadzenie Delegatów Oddziału.

"Dziennik Łódzki", rok 1969.

Dom Technika, rok 1970.
(źródło fotografii: Miastograf https://www.miastograf.pl/)

W dniach 18-26 maja 1974 roku odbyły się pierwsze Dni Techniki Regionu Łódzkiego.

"Dziennik Łódzki", rok 1974.

"Dziennik Łódzki", rok 1974.

5 czerwca 1976 roku powstał nowy statut NOT, w którym określano Naczelną Organizację Techniczną jako Federację Stowarzyszeń o charakterze naukowo-technicznym.

"Dziennik Popularny", rok 1977.

Fot. J. Mucha, rok 1979.
(źródło fotografii: maras polska.org.pl)

"Dziennik Popularny", rok 1979.

W 1982 roku w Łodzi odbył się XX Kongres Techników Polskich.

"Odgłosy", rok 1982.

Tematyka problemowa Kongresu obejmowała: gospodarkę żywieniową i wyżywienie narodu, energię, paliwa i surowce, wykorzystanie polskiej myśli technicznej i kadr technicznych, doskonalenie gospodarki i techniki oraz ich wzajemne oddziaływania, warunki techniczne i społeczne odnowy budownictwa oraz ochrona środowiska i gospodarka wodna. Z okazji Kongresu, którego hasłem było "być narodowi użytecznym", 10 grudnia 1984 roku nastąpiło odsłonięcie pomnika Stanisława Staszica.

"Odgłosy", rok 1983.

W 1984 roku odsłonięto pomnik Stanisława Staszica autorstwa Kazimierza Karpińskiego.
Przeczytaj w baedekerze:

Od 1991 roku organizacja techniczna działa jako Łódzka Rada Federacji Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych NOT.
W dniach 23-25 maja 2011 roku ŁRF współorganizowała XXIV Kongres Techników Polskich, który odbył się w andel´s hotelu. Główne cele wynikające z uchwał Kongresu dotyczyły perspektywicznego rozwiązania problemów innowacyjności polskiej gospodarki, bezpieczeństwa energetycznego Polski oraz transportu jako warunku dynamicznego rozwoju. Aktualnie działalność statutowa opiera się głównie na pracy komitetów, komisji i zespołów problemowych / Komitet ds. Jakości, Komisja ds. Promocji Techniki, Komisja ds. Nagród, Konkursów i Odznaczeń, Komisja Seniorów i Historii Stowarzyszeń. 


W ramach działań na rzecz maista i regionu: ŁRF jest Członkiem Kapituły Nagrody Gospodarczej Województwa Łódzkiego, Członkiem Komitetu Sterującego LORIS 2030, Członkiem Komisji Konkursu pt. "Pracodawca kreujący i wspierający edukację" - Łódzkie Łabędzie.
Łódzka Rada federacji Stowarzyszeń Naukowo – Technicznych NOT prowadzi  szeroką działalność szkoleniowo-usługową i doradczą wspomagającą funkcjonowanie podmiotów gospodarczych nie tylko w województwie łódzkim . Dysponuje sprawdzoną merytorycznie, profesjonalną kadrą wykładowców, rzeczoznawców, specjalistów, doradców i tłumaczy, z którymi ma podpisane porozumienia  o współpracy w zakresie świadczenia usług o charakterze zawodowym oraz porozumienia o współpracy w zakresie świadczenia usług rozwojowych o charakterze doradczym. W ramach podpisanych umów partnerskich współpracuje z Politechniką Łódzką, Łódzką Agencją Rozwoju Regionalnego S.A., Fundacją Rozwoju Przedsiębiorczości, Krajową Izbą Biegłych Rewidentów Regionalnym Oddziałem w Łodzi i wieloma innymi instytucjami. W ramach działającego Zespołu Usług Technicznych świadczy następujące usługi techniczne: ekspertyzy i opinie techniczne, kosztorysy i nadzory budowlane, audyty i świadectwa energetyczne, audyty oddziaływania na środowisko, oceny maszyn pod względem minimalnych i zasadniczych wymagań, instrukcje obsługi maszyn i urządzeń, wyceny nieruchomości i ruchomości, wyceny wartości prawnych, niematerialnych i intelektualnych, usługi związane z pozyskiwaniem  funduszy unijnych, w tym opinie  o innowacyjności technologii i nowych wyrobów oraz opinie o wdrożeniu, doradztwo i pomoc w pozyskiwaniu środków finansowych na poprawę bezpieczeństwa i higieny pracy – „ prewencja wypadkowa ZUS ‘’ oraz  tłumaczenia tekstów technicznych. W ramach posiadanego Ośrodka Doskonalenia Kadr Technicznych organizuje praktyczne warsztaty z zakresu wyceny nieruchomości, kursy kosztorysowania robót budowlanych, pośrednika w obrocie nieruchomości i zarządcy nieruchomości, przygotowujące o uzyskania uprawnień do sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej budynku, dozoru i eksploatacji urządzeń, instalacji i sieci energetycznych. Szkolenia z zakresu bhp oraz przygotowujące do egzaminów Kwalifikacyjnych D i E oraz przeprowadza egzaminy kwalifikacyjne w grupie 1,2 i 3.

(źródło fotografii: Miastograf https://www.miastograf.pl/)

Dom Technika (NOT) – siedziba Oddziału Wojewódzkiej Naczelnej Organizacji Technicznej w Łodzi, położona przy placu Komuny Paryskiej 5a w Łodzi. Obiekt nadal służy Naczelnej Organizacji Technicznej w Łodzi.


Źródła:
Joanna Olenderek. Kryteria oceny wartości dóbr kultury współczesnej reprezentatywnych dla miejskich przestrzeni publicznych Łodzi kreowanych w XX wieku, Bogusław Szmygin (red.), [w:] Wartościowanie w ochronie i konserwacji zabytków.
Mirosław Urbaniak. 70 lat NOT w Łodzi, „BIULETYN TECHNICZNO-INFORMACYJNY OŁ SEP”.

"Dziennik Łódzki", rok 1973.

Fot. archiwalne pochodzą ze zbiorów Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Łodzi
oraz stron:
http://inmemoriam.architektsarp.pl/
maras polska.org.pl

Fot. współczesne Monika Czechowicz

CURRICULUM VITAE (lata 1966-1970)


Curriculum vitae (z łacińskiego bieg życia, przebieg życia) - daty z życia Łodzi - sukcesywnie i... subiektywnie uzupełniane, czyli wszystko po kolei…

1966

styczeń

2

- liczba mieszkańców Łodzi – 744.000.

11

- nadanie uchwałą nr 48 przez Prezydium Rady Narodowej miasta Łodzi statutów następującym muzeom w Łodzi: Muzeum Sztuki, Muzeum Archeologicznemu i Etnograficznemu, Muzeum Historii Ruchu Rewolucyjnego i Muzeum Historii Włókiennictwa.

12

- otwarcie przy ulicy Piotrkowskiej 113 Ośrodka Maszyn Księgujących

15

- otwarcie przy placu Niepodległości 4 baru szybkiej obsługi „Rarytas”; (parter – sklepy: garmażeryjny i cukierniczy oraz bar ze 150 miejscami, piętro – kawiarnia ze 100 miejscami, latem był czynny taras ze 150 miejscami).

17

- oficjalne przekazanie do użytku gmachu Łódzkiej Drukarni Dziełowej przy ul. Rewolucji 1905 roku nr.45

18

- nadanie Technikum Ekonomicznemu nr.1 przy ul. Drewnowskiej 171 im. Leona Koczaskiego; (początkiem technikum była dwuletnia szkoła handlowa założona w 1904 roku).
- przekazanie dla Muzeum Włókiennictwa dodatkowego skrzydła „białej fabryki” L. Geyera (umieszczono tutaj magazyny, pracownie konserwatorskie oraz salę odczytowo-kinową)

25

- wmurowanie na Teofilowie aktu erekcyjnego pod budowę nowego gmachu dla Łódzkich Zakładów Artykułów Technicznych „Artech”

luty

23

- początek pracy pierwszych w Polsce tzw. radio-dyspozytorni zainstalowanych w stacjach pogotowia ratunkowego (był to system łączności oparty na sygnalizacji takiej, jaką posługiwała się straż pożarna i Milicja Obywatelska – tablica świetlna z planem miasta sprzężona ze stołem dyspozytorskim; stąd wydawano polecenia jeżdżącym po mieście wyposażonym w radiotelefony karetkom pogotowia)

marzec

27

- przyznanie przez Towarzystwo Przyjaciół Łodzi, z okazji Międzynarodowego Dnia Teatru, po raz pierwszy Srebrnej Łódki (symboliczną nagrodę za najlepszy spektakl roku zrealizowany na scenach łódzkich otrzymał Teatr im. Stefana Jaracza za „Caligulę” Alberta Camusa w reżyserii Józefa Grudy i scenografii Władysława Daszewskiego)

kwiecień

5

- uroczyste podniesienie w Stoczni im. Adolfa Warskiego w Szczecinie bandery na statku m/s „Łódź” - imienniku naszego miasta (rejs do Afryki Zachodniej; podczas rejsu trwającego do 17 lipca przepłynął 11.250 mil, wpłynął do 16 portów w 12 krajach)
- wstąpienie łódzkiej organizacji harcerskiej w szeregi Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego

lipiec

14

- otwarcie przy al. T. Kościuszki 118 Zakładu Elektronicznej Techniki Obliczeniowej (wyposażenie – maszyna „Odra 1003”)

1967

styczeń


- reaktywowanie działalności Jazz Clubu „Storyville” (w latach 1959-1963 działał w pałacu przy ul. Piotrkowskiej 262; cel – organizacja cyklicznych koncertów „Jazz w szkołach i zakładach pracy”, prelekcji „Historia jazzu” oraz koncertów muzyki mechanicznej, wyświetlanie filmów o tematyce jazzowej oraz organizacja spotkań z cyklu „Jazz i poezja”)

7

- otwarcie w Liceum Ogólnokształcącym przy ul. M. Nowotki 16 (dzisiaj Pomorska) Ogrodniczego Uniwersytetu Powszechnego (była to pierwsza szkoła w Łodzi tego typu szerząca wiedzę fachową z zakresu ogrodnictwa szklarniowego i kwiaciarstwa)
Czytaj TUTAJ

14

- przekazanie do użytku Teatru Wielkiego przy pl. H. Dąbrowskiego (projekt – Józef i Witold Korscy oraz Roman Szymborski; widownia z 1.300 miejscami – kształt amfiteatru z balkonem, scena typu szufladowego, wyposażona w scenę obrotową, zapadnie; pierwszą wystawiono operę „Straszny Dwór” Stanisława Moniuszki)
Czytaj TUTAJ

19

- uroczyste otwarcie Teatru Wielkiego (była to pierwsza stała scena operowa w Łodzi; na otwarciu – koncert orkiestry i solistów, wieczorem – galowa premiera opery „Halka” S. Moniuszki)

20

- oficjalne otwarcie najnowocześniejszej w okręgu łódzkim betoniarni Miejskich Zakładów Betoniarskich

27

- pierwsze przedstawienie opery „Halka” S. Moniuszki przeznaczone dla szerszej publiczności w Teatrze Wielkim

marzec


- montaż nowego typu oświetlenia parkowego tzw. tubusów

kwiecień

15

- pierwsza wystawa Łódzkiego Towarzystwa Przyjaciół Książki „Z łódzkich tradycji bibliofilstwa” (ŁTPK założono w lutym 1967)

22

- uroczyste otwarcie całkowicie zmodernizowanej restauracji „Halka” przy ul. S. Moniuszki (była to pierwsza w Polsce restauracja staropolska, jedna z sal otrzymała wystrój w stylu Księstwa Warszawskiego)

maj

7

- otwarcie w Ośrodku Propagandy Sztuki w parku im. H. Sienkiewicza IX Ogólnopolskiej Wystawy Fotografii Prasowej (trwała do 17 maja; prezentacja 220 prac 88 fotoreporterów prasy krajowej oraz CAF; m.in. prace Janusza Głowackiego, Eugeniusza Kudaja, Gerarda Puciato; tematyka min. sportowa i z wielkich budów; była to pierwsza tego typu wystawa w Łodzi)
- pierwsze Ogólnopolskie Zawody Modeli Latających na Lublinku (udział – około 90 zawodników; w grupie modeli redukcyjnych drugie miejsce zdobył M. Kotlicki z Łodzi)

9

- otwarcie przy ul. Piotrkowskiej 45 Centralnego Ambulatorium dla pracowników gastronomii (gabinety: internistyczny, fizykoterapii, stomatologiczny, ginekologiczny oraz analiz lekarskich, było to drugie tego typu ambulatorium w Polsce)

23

- utworzenie, uchwałą Prezydium Rady Narodowej miasta Łodzi, Miejskiej Stacji Ochrony i Kwarantanny Roślin (podlegała Wydziałowi Rolnictwa Rady Narodowej miasta Łodzi)


- otrzymanie przez Klinikę Chorób Oczu WAM pierwszego w Łodzi koagulatora laserowego

czerwiec

2

- zorganizowanie z inicjatywy UNIDO-Centrum Rozwoju Przemysłowego OZN Podyplomowego Studium Przemysłowego w zakresie włókiennictwa przeznaczonego dla obcokrajowców

4

- wmurowanie kamienia węgielnego pod budowę Zakładów Włókien Sztucznych „Anilana”


- zbudowanie w Oddziale Łódzkim Instytutu Badań Jądrowych i katedrze fizyki doświadczalnej Uniwersytetu Łódzkiego pierwszego w Polsce, drugiego, co do wielkości w Europie, hodoskopu tranzystorowego służącego do badań promieniowego kosmicznego wielkich energii

10

- w Tumie pod Łęczycą i w Łodzi odbyły się uroczystości milenijne diecezji łódzkiej obchodzone po przewodnictwem wikariusza kapitulnego, biskupa Jana Kulika.
Czytaj TUTAJ

24

- otwarcie w „Adasiu” przy ul. Piotrkowskiej 178 Salonu Białej Tapicerki (meble pokrywano wybraną przez klienta tkaniną; tego typu salon usługowy był drugą, po Warszawie, placówką wykonującą obicia mebli różnymi tkaninami)

30

- zainstalowanie w Szpitalu im. dr M. Madurowicza, na Oddziale Chorób Wewnętrznych i Kardiologicznych pierwszego polskiego kardiomonitora (urządzenie do sygnalizowania nagłych zaburzeń pracy serca)

lipiec

4

- wypróbowanie na budowanym bloku mieszkalnym przy ul. Siarczanej na Dąbrowie prototypu tzw. rusztowania wiszącego (prototyp opracował inż. Ryszard Lewandowski; na dachu budynku zainstalowano szynę, po której przesuwało się umocowane na linach ruchome rusztowanie)

20

- otwarcie przy ul. Piotrkowskiej 190 Domu Meblowego „Domus”

21

- uroczyste otwarcie przebudowanego kina „Bałtyk” (847 miejsc, pierwsze w kraju tak nowoczesne kino, zainstalowano super aparaturę typu „Pyrcon UP-700” produkcji NRD pozwalającą na zastosowanie projektorów na taśmie 35/70 mm, sześcio- i czterokanałowy zapis dźwięku i jednokanałowy zapis optyczny, pełna stereofonia i panorama, powierzchnia ekranu 170 m kw, za ekranem 30 głośników synchronizowanych w pięciu zespołach, na sali 16 dodatkowych głośników)

sierpień

30

- otwarcie w wieżowcu przy al. Kościuszki 106 księgarni „Współczesna”

wrzesień

1

- otwarcie, po modernizacji, coctail-baru „Monika” przy ul. Piotrkowskiej 29 (projekt wnętrza – R. Jackowski i T. Melchinkiewicz; pierwszy tego typu lokal w Łodzi przeznaczony głównie dla młodzieży i dzieci)

7

- po raz pierwszy odbył się w Łodzi Ogólnopolski Zjazd Pediatrów


- początek akcji organizowania terenowych kół Polskiego Czerwonego Krzyża (pierwsze takie koło powstało w Łodzi przy Klubie Rodzin Łódzkiej Jednostki Wojskowej)

30

- otwarcie przy pl. Niepodległości 4 Państwowego Domu Towarowego „Uniwersal” (powierzchnia około 10.000 mkw, parter – artykuły dziewiarskie, chemiczne, kosmetyki, zabawki, pierwsze piętro – zmechanizowany sprzęt gospodarstwa domowego i artykuły sportowe, drugie piętro – konfekcja, trzecie piętro – obuwie, włókno, len, bawełna; pierwsze w Łodzi ruchome schody)

październik

22

- pojawienie się w Łodzi pierwszego autobusu przegubowego marki Jelcz (był to wypożyczony z Wrocławia na jeden dzień ulepszony autobus przegubowy, w którym wprowadzono min. zespoły Żubra, zamiast zespołów Chaussona, krótszy o dwa metry, szersze drzwi, inny układ foteli; 134 pasażerów; pierwszego dnia kursował na liniach 57 po ul. Piotrkowskiej i 72 na trasie pl. Dąbrowskiego-Dąbrowa; w grudniu MPK otrzymało 10 takich autobusów)

28

- wmurowanie aktu erekcyjnego pod budowę Ośrodka projektowo-Badawczego Biura Projektowania Urządzeń Technologicznych „Protech” przy ul. Armii Czerwonej 101

listopad


- wymiana oświetlenia na ul. Piotrkowskiej (rozpoczęto instalację lamp rtęciowych, mających zastąpić tzw. świetlówki, zamiast słupów wszystkie lampy zainstalowano na tzw. „podwiązkach”, czyli drutach rozciągniętych między kamienicami; pierwszą partię nowych lamp zamontowano na odcinku między ul. Tuwima a ul. Główną; świetlówki z Piotrkowskiej przeniesiono na ulice peryferyjne)

3

- uroczyste wmurowanie kamienia węgielnego pod Dom Prasy przy ul. Armii Czerwonej 28 (był to pierwszy w Polsce budynek o takiej strukturze, w którym redakcję połączono z drukarnią; projekt – inżynierzy architekci: I. Romański i A. Szwejkowski)
- otwarcie wiaduktu przy ul. Rzgowskiej (przy budowie zastosowano po raz pierwszy w Łodzi, opracowaną w Łódzkich Zakładach Badań i Doświadczeń Budownictwa, tzw. metodę PERTA, opartą na wykresie zależności prac i wykonawców)

7

- otwarcie przy ul. Piotrkowskiej 11 pierwszego w Łodzi, drugiego po Poznaniu, w kraju specjalistycznego oftalmicznego punktu usługowego – Salonu Optycznego (lekarski gabinet okulistyczny oraz nowoczesny warsztat optyczny na zapleczu; otrzymaną tutaj receptę okulistyczną można było zrealizować na stoisku)


- otrzymanie przez Łódzką Stację Pogotowia Ratunkowego karetki reanimacyjnej wyposażonej w aparaturę zagraniczną, ulepszoną przez J. Koteckiego (posiadała min. tlen, kroplówkę, inhalacje dwutlenkowe, podstawowe urządzenia chirurgiczne, pulmotor – aparat do sztucznego oddychania)
Czytaj TUTAJ

16

- otwarcie pawilonu i laboratorium Instytutu Badań Jądrowych łódzkiego zespołu pracowni Zakładu Fizyki Wielkich Energii (instytut był pierwszą tego typu placówką naukową w Polsce i jedną z nielicznych w świecie; prowadzono tutaj badania oddziaływań skrajnie wysokich energii cząsteczek pochodzących z promieniowania kosmicznego)

grudzień

15

- otwarcie przy ul. Piotrkowskiej 87 zmodernizowanego, luksusowego sklepu konfekcyjno-dziewiarskiego „Parada” (projekt wnętrza – inżynier Chrobaczewski; szkło, nikiel, lekkie podświetlone schody, ogromne kolorowe mozaiki na ścianach, najnowsze urządzenia do ekspozycji towarów, nowoczesne oświetlenia sufitowe)


- zdobycie przez Łódzki Klub Sportowy po raz pierwszy tytułu Mistrza Polski w koszykówce.

31

- liczba mieszkańców Łodzi – 750.378 osób

1968

styczeń

1

- pierwsze audycje programu radiowego przekazane w eter przez łódzkie nadajniki UKF w Zygrach (trzymiesięczny okres próbny)

28

- powołanie Łódzkiego Towarzystwa Muzycznego im. Karola Szymanowskiego (powstało z połączenia Łódzkiego Towarzystwa Muzycznego i Towarzystwa Społecznych Ognisk Artystycznych; prezes doc. Zenon Hodor)

luty

3

- pierwsza świecka uroczystość nadania imion dziecku w Urzędzie Stanu Cywilnego DRN-Bałuty

marzec

8

- otwarcie przy ul. Narutowicza 76/78 kawiarni „Irena” (100 miejsc, projekt Bolesław Kardaszewski


- wiece w centrum miasta młodzieży akademickiej i szkół średnich na znak solidarności ze studentami warszawskimi
- spontaniczne masówki w wielu łódzkich fabrykach, podczas których robotnicy wyrażali swoje potępienie wobec warszawskich „ekscesów nieodpowiedzialnych i wichrzycielskich” grup młodzieży studenckiej oraz „elementów chuligańskich”
- w łódzkich zakładach pracy liczne wiece protestacyjne przeciwko „ekscesom” na uczelniach i ulicach Warszawy
Czytaj TUTAJ

16

- otwarcie przy ul. Piotrkowskiej 135 Ośrodka Ligi Kobiet (min. klub, sala konferencyjna, pracownia krawiecka, poradnia społeczna)

20

- na pl. Zwycięstwa odbyła się wielka manifestacja wyrażająca poparcie dla kierownictwa partii i rządu oraz protest przeciwko poczynaniom „grupki rozrabiaczy” usiłujących zakłócić normalny tok pracy i pokojowego budownictwa socjalistycznego w naszym kraju (w manifestacji uczestniczyło około 150.000 osób)

kwiecień

7

- udostępnienie w Zakładach Kąpielowych: „Neptun” przy ul. Kilińskiego 134 i „Syrena” przy ul. Zachodniej 56 niedzielnych kąpieli wannowych i natryskowych.


- otwarcie przy ul. Bratysławskiej 8a Spółdzielczego Domu Handlowego „Gosia” ( stoiska – odzieżowe, obuwnicze, galanteryjne, dziewiarskie, z tkaninami, z artykułami gospodarstwa domowego i sprzętu zmechanizowanego, stoisko elektrotechniczne, z art. chemicznymi i kosmetycznymi oraz spożywcze)

22

- pierwsze Europejskie Sympozjum Promieniowania Kosmicznego (udział wzięło 25 naukowców z 8 krajów Europy i z Kanady)

23

- próba łódzkiego hejnału wygrywanego, co godzinę z wieży ratusza (była to „Prząśniczka” S. Moniuszki wygrywana przez mechaniczny kurant, czyli stalowy walec z „zadziorami” poruszającymi młotki, uderzające w 18 ruro-dzwonów o różnej wielkości i tonacji, dźwięki mikrofonami przenosiły się do głośników konstrukcji Norberta Piecha umieszczonych na wieży)

30

- uroczystość wmurowania aktu erekcyjnego pod halę montażową Zakładów Mechanicznych im. Józefa Strzelczyka na Widzewie

maj

25

- inauguracja Pierwszych Łódzkich Spotkań Baletowych (udział – Opera Bałtycka z Gdańska, Operetka z Warszawy, Opera z Wrocławia, Opera z Bydgoszczy, Opera z Lipska; balet Teatru Wielkiego w Łodzi przedstawił „Pana Twardowskiego” Ludomira Różyckiego oraz „Jezioro łabędzie” Piotra Czajkowskiego)

30

- otwarcie przy ul. Piotrkowskiej 86 zmodernizowanej księgarni „Światowid” (jedna z największych w kraju samoobsługowych księgarni „Domu Książki”)

czerwiec


- oddanie do użytku w Łódzkim Pogotowiu Ratunkowym pracowni aparatury tlenowej (posiadała również urządzenie do przetłaczania tlenu; było to pierwsze tego typu urządzenie w stacjach pogotowia ratunkowego w kraju)

13

- pierwszy Wiosenny Motorowy Rajd Młodości (odbył się na trasie Łódź-Polichno w powiecie piotrkowskim; pierwsze miejsce i puchar przechodni zdobyła drużyna Łódzkich Zakładów Graficznych)

15

- początek pracy nowego nadajnika Telewizji zainstalowanego na prawie 350 metrowym maszcie antenowym w Ośrodku Radiowo-telewizyjnym w Zygrach oddanym do użytku 22 czerwca (był to najwyższy maszt w kraju i jeden z najwyższych w Europie)

29

- zainstalowanie w Klinice Położnictwa i Ginekologii Wojskowej Akademii Medycznej (Szpital im. dr M. Madurowicza) tzw. monitora telemetrycznego kontrolującego przebieg czynności porodowej i stan płodu w czasie porodu

lipiec

19

- oficjalne otwarcie nowego obiektu Łódzkich Zakładów Artykułów Technicznych „Artech” na Teofilowie (był to zakład specjalistyczny, jedyny tego typu w kraju, wytwarzający czółenka tkackie, płochy tkackie oraz szereg innych artykułów niezbędnych w tkalniach)

25

- oddanie do użytku w parku im. ks. Józefa Poniatowskiego pierwszego w Polsce młodzieżowego miasteczka ruchu drogowego (na obszarze około 5.000 mkw zainstalowano sygnalizację świetlną, wszystkie obowiązujące kierowców znaki drogowe, asfaltowe jezdnie z oznakowanymi przejściami dla pieszych)

sierpień

14

- otrzymanie przez Łódzką Straż Pożarną nowego samochodu gaśniczego (był to agregat wyposażony w 30 butli z dwutlenkiem węgla, tzw. śnieg, przeznaczony do gaszenia urządzeń elektrycznych znajdujących się pod napięciem)


- utworzenie Stacji Diagnostyki Samochodowej Przedsiębiorstwa Transportowego Handlu Wewnętrznego nr 2 w Łodzi

wrzesień


- otwarcie przy ul. Narutowicza 122 pierwszego w Łodzi czteroletniego Liceum Medycznego Opiekunek Dziecięcych przy Liceum Pielęgniarskim.

listopad

6

- zainicjowanie przez załogę Zakładów Przemysłu Bawełnianego im. J. Marchlewskiego nowej formy współzawodnictwa o tytuł Brygady Pracy Socjalistycznej im. Dwudziestopięciolecia PRL

9

- otwarcie przy ul. T. Boya-Żńskiego 12 pierwszego w Łodzi Gabinetu Chirurgii Kosmetycznej Spółdzielni „Uroda i Zdrowie” (zatrudniono kosmetyczki i lekarzy różnych specjalności: endokrynologa, ortopedę, chirurgów, internistów; usługi w dziedzinie kosmetyki zachowawczej i upiększającej oraz kuracje odchudzają za pomocą masaży)

grudzień

1

- ingres czwartego ordynariusza łódzkiego biskupa Józefa Rozwadowskiego w katedrze św. Stanisława Kostki.
Czytaj TUTAJ


- uruchomienie sprzedaży samoobsługowej w czterech sklepach chemicznych MHD
- liczba mieszkańców – 749.713 osób
1969

styczeń


- zainstalowanie w barze „Balaton” pierwszego w Łodzi automatu do sprzedaży piwa
- rozpoczęcie w Łódzkiej Fabryce Zegarów produkcji tachografów do samochodów ciężarowych (służyły do mierzenia odległości przebytej trasy i prędkości z jaką pojazd się poruszał, do tej pory takich urządzeń nie wytwarzano w Polsce)

4

- pierwsza w Polsce transplantacja serca (dokonana w II Klinice Chirurgicznej Akademii Medycznej przy ul. S. Sterlinga 1/3 przez zespoły pod kierunkiem profesora dr Jana Molla oraz doc. dr Kazimierza Rybińskiego; wszczepione serce samoczynnie podjęło akcję, ale po trzech godzinach przestało pracować, 36-letni pacjent zmarł; był to 98 zabieg tego typu na świecie)
Czytaj TUTAJ

14

- otwarcie przy al. Kościuszki 118 kombinatu gastronomicznego „Europa” (powierzchnia 1.600 mkw, restauracja na 160 miejsc, kawiarnia na 60, taras – około 100)

16

- rozpoczęcie przez przedsiębiorstwo warszawskie „Hydrobudowa XI” prac pod budowę zbiornika retencyjnego kanału Sulejów-Łódź.

luty

20

- otwarcie przy ul. Piotrkowskiej 101 pierwszego w Łodzi specjalnego sklepu mleczarskiego MHD (pełny asortyment wyrobów mleczarskich krajowych i importowanych)

marzec

24

- odjazd pierwszego pociągu przyjaźni do ZSRR (organizator – Towarzystwo Przyjaźni Polsko-Radzieckiej, w ciągu 11 dni zwiedzono Wilno, Rygę, Leningrad i Moskwę)

kwiecień

13

- inauguracja pierwszej „Łódzkiej Wiosny Artystycznej” w państwowej Filharmonii

18

- otwarcie przy ul. M. Buczka Międzynarodowego Klubu Włókniarzy

30

- otwarcie na Żabieńcu Kombinatu Przetwórstwa Rybnego

maj

11

- otwarcie, po raz pierwszy w Łodzi, VI Międzynarodowej Wystawy Psów Rasowych (organizator – Związek Kynologiczny w Polsce, patronat – Międzynarodowa Federacja Kynologiczna, hodowcy łódzcy wystawili 153 okazy)
- początek pracy nowej Stacji Telefonów Miejscowych tzw. „Centrum B” (była to centrala telefoniczna produkcji szwedzkiej firmy „L. M. Ericsson” - czwarta stacja telefonów w Łodzi)
Czytaj TUTAJ

24

- otwarcie przy ul. Gdańskiej nowego kompleksu gmachów wydziału elektrycznego Politechniki Łódzkiej (min. hala „wysokich napięć”, cztery sale wykładowe, laboratoria)

30

- oficjalne oddanie do użytku Dworca PKS Łódź-Północ przy ul. Smugowej 26/44

czerwiec

7

- otwarcie przy ul. Piotrkowskiej 199 nowej automatycznej centrali telefonicznej ARF-102 produkcji firmy „L. M. Ericsson”

lipiec

2

- otwarcie Międzynarodowego Hotelu Studenckiego (220 miejsc, oddano do dyspozycji mieszkańców Hotelu Interclub „Futurysta”)

18

- otwarcie w sali wystawowej Biura Projektów Budownictwa Komunalnego przy ul. Tuwima 22 pierwszej tego typu ekspozycji w Polsce – Galerii Łódzkiej Architektury (fotogramy i makiety prezentujące architektoniczny dorobek dwudziestopięciolecia Łodzi; wystawa stała, uzupełniana na bieżąco prezentacjami projektów rozbudowy i przebudowy Łodzi)


- akcja modernizacji punktów sprzedaży ulicznej (drewniane kioski „Ruchu” zastępowano nowoczesnymi pawilonami z aluminium i szkła; poza Łodzią takie kioski otrzymały Katowice i Warszawa)

sierpień


- wyprodukowanie w Łódzkich Zakładach Termotechnicznych „Elcal” pierwszego w kraju prototyp generatora atmosfer regulowanych przeznaczonego dla przemysłu maszynowego (nowy generator służył do prażenia metali w wysokich temperaturach bez dostępu tlenu, co zapobiegało ich szybkiemu utlenianiu, konstruktor urządzenia Zbigniew Ciesielski)

wrzesień

13

- wmurowanie aktu erekcyjnego pod budowę Pomnika Martyrologii Dzieci Polskich
Czytaj TUTAJ

16

- utworzenie w Wydziale Kontroli Ruchu Drogowego Milicji Obywatelskiej pierwszej w kraju kartoteki tzw. niebezpiecznych kierowców (obejmowała m.in. sprawców wypadków oraz płatników mandatów)


- opracowywanie przez Łódzkie Okręgowe Przedsiębiorstwo Miernicze mapy sytuacyjno-wysokościowej Łodzi w skali 1:1000 (Łódź jako jedna z pierwszych w kraju zastosowała metodę fotogrametryczną; od 26 września przez kilka dni robiono zdjęcia z helikoptera dla potrzeb mapy)

październik

30

- otwarcie w nowo powstającym parku przy ul. Niciarnianej dziecięcego miasteczka do nauki przepisów ruchu drogowego
Czytaj TUTAJ

listopad


- powstanie Teatru 77 (założyciele: Ryszard Bigosiński i Zdzisław hejduk; pierwsze przedstawienie „Rosjo, żono moja” Aleksandra Błoka, w reżyserii Andrzeja Czernego otrzymało pierwszą nagrodę na Ogólnopolskim Festiwalu Teatrów Studenckich w Częstochowie; 1 stycznia 1979 roku Teatr 77 uzyskał status teatru profesjonalnego i przeszedł pod patronat Zjednoczonych Przedsiębiorstw Rozrywkowych)

4

- otwarcie przy ul. Piotrkowskiej 243 Spółdzielczego Domu Kultury (kino – 456 miejsc, biblioteka, kawiarnia oraz sale konferencyjne i rekreacyjne)

7

- sprowadzenie przez łódzkie MPK najnowszego typu autobusu Ikarus 556 produkcji węgierskiej (pod podłogą silnik mocy 192 KM, trzydrzwiowy, 110 pasażerów, był to pierwszy tego typu autobus w Polsce)

10

- uroczyste otwarcie przy ul. Nawrot 27 Domu Kultury Milicjanta (w dawnym zborze baptystów zorganizowano kino panoramiczne – 396 miejsc, klub funkcjonariuszy MO i SB, świetlicę, pokoje zrzeszeń i stowarzyszeń milicyjnych, pokoje kół zainteresowań, kawiarenkę)
Czytaj TUTAJ

23

- otwarcie przy al. Politechniki nowego gmachu wydziału budownictwa lądowego Politechniki Łódzkiej (projekt- architekt Bolesław Kardaszewski i inżynier Zbigniew Kossowski; akt erekcyjny wmurowano 11 maja 1968 roku)

grudzień

23

- przyjazd do Łodzi telewizyjnego wozu transmisyjnego przeznaczonego dla Łódzkiego Ośrodka Telewizyjnego (wyposażenie – min. w telekino, sprzęt oświetleniowy, agregat prądotwórczy, kamery; czwarty po Gdańsku, Poznaniu, Szczecinie wóz transmisyjny w Polsce przeznaczony dla ośrodków TV Polskiej)
Czytaj TUTAJ


- powstanie Sceny 77 (stanowiła kontynuację założonego w 1962 roku Teatru Prób, jako pierwsze wystawiono widowisko poetycko-jazzowe „Ira Aldrige” Romana Gorzelskiego, w reżyserii Krystyny Piasecznej)
- budowa trybuny na 10.000 miejsc na stadionie Łódzkiego Klubu Sportowego
1970

styczeń


- wyprodukowanie w Łódzkich Zakładach Wytwórczych Aparatury Elektromedycznej „Famed-1” pierwszej, prototypowej serii nowoczesnych aparatów do leczenia ultradźwiękami „Ultraton D-300”, zmodernizowanej wersji ( główny konstruktor – inż. A. Kwiecień; przy pomocy „Ultratonu D-300” można było leczyć dwa rodzaje schorzeń: powierzchniowe i wewnętrzne, typowe reumatyczne)

21

- otwarcie przy ul. Piotrkowskiej 86 Klubu-Piwnicy Oddziału Łódzkiego ZPAP (wystrój wnętrz – Andrzej Pukaczewski, J. Bartczak, Z. Kuligowski)

24

- otwarcie w pawilonie handlowym przy ul. Limanowskiego 194/196 na osiedlu Wielkopolska baru (49 miejsc) oraz kawiarni „Wielkopolanka” (64 miejsca)

31

- uroczyste przekazanie do użytku obwodowej lecznicy dla studentów zorganizowanej w gmachu przy ul. Piotrkowskiej 48 (m. in. pracownia analityczna, stacja sanitarna, zakład protetyki stomatologicznej i świetlica)

kwiecień


- oddanie do użytku jednego z pawilonów kompleksu wydziału farmacji Akademii Medycznej przy ul. Narutowicza (ostatni, czwarty pawilon ukończono we wrześniu)

maj

8

- wykonanie podczas koncertu symfonicznego po raz pierwszy po II wojnie światowej na łódzkiej estradzie utworów Ludwika van Beethovena (Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Łódzkiej, chór mieszany Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej pod dyrekcją Zygmunta Gzelli oraz soliści: Lidia Skowron, Izabella Kobus, Jan Kunert i Stanisław Michoński wykonali Mszę C-dur opus 86, ponadto orkiestra wykonała jedną z mniej znanych uwertur wielkiego kompozytora „Na poświęcenie domu” związaną z muzyką do dramatu „Ruiny ateńskie”)
Czytaj TUTAJTUTAJ

23

- II Łódzkie Spotkania Baletowe

lipiec


- oddanie do użytku nowego Ośrodka Sportów Wodnych – basenu Zakładów Przemysłu Dziewiarskiego „Olimpia” przy ul. Bocznej ( w dniach 30 września- 1 października przykryto go sklepieniem z tworzywa sztucznego, którego projekt opracowano w Centralnym Laboratorium Przemysłu Filcowego i Tkanin Technicznych w Łodzi)


- oddanie w katedrze technologii włókien sztucznych wydziału włókienniczego Politechniki Łódzkiej do użytku sali technologicznej im. prof. dra Anastazego Boryńca (wyposażenie – aparatura do formowania włókien sztucznych sposobem mokrym i suchym i aparatura do obróbki termomechanicznej uformowanych włókien)

16

- przekazanie do użytku Studia Dźwięku i Montażu Wytwórni Filmów Fabularnych

18

- otwarcie wiaduktu nad ul. Tuwima i ul. Kopcińskiego (miał trzy części: wschodnią i zachodnią przeznaczoną dla ruchu kołowego i pieszego oraz środkową z dwoma torami tramwajowymi; był to trzeci nowoczesny wiadukt w Łodzi)


- pojawienie się na ulicach miasta wózków z mikserami napojów chłodzących.

sierpień


- opracowanie w Łódzkiej Wytwórni Urządzeń Komunalnych „WUKO” prototypu samochodu do wywózki śmieci i odpadków (wóz o symbolu SM-8 zbudowany na podwoziu Jelcza 315, był to pierwszy tego typu samochód produkcji krajowej o dużej pojemności)


- uruchomienie w Ośrodku Onkologicznym Szpitala przy ul. Gagarina 4 pierwszej w Polsce, jednej z nielicznych w Europie, bomby cezowej (promienie przenikliwe, emitowane przez radioaktywny cez niszczą nowotwory znajdujące się poza masą kostną)

wrzesień

17

- otwarcie przy ul. 22 Lipca 51 pierwszego uspołecznionego psiego Salonu Fryzjerskiego „Saba” (pierwszą klientką była pięciomiesięczna suczka rasy pudel czarny)


- otwarcie przy ul. Piotrkowskiej 91 pierwszego w Łodzi baru mlecznego typu szwedzkiego (w barze „Wzorowym” wprowadzono tzw. jeden ciąg)

październik

1

- uruchomienie podstacji Pogotowia Ratunkowego przy ul. Strażackiej 1 (cel – szybkie dotarcie do chorych w dzielnicach peryferyjnych)

2

- inauguracja drugiego programu TV (o godzinie 18.50 w Warszawie, Łodzi, Krakowie i Katowicach pojawiła się plansza z napisem: II program TVP; po uroczystości otwarcia, w ramach cyklu „Felieton przyszłości” wystąpił Stanisław Lem, potem wyświetlono czechosłowacki film „Sterowcem do Bieguna Północnego”, po raz pierwszy nadano komentarz dnia „24 godziny”)

8

- położenie kamienia węgielnego pod budowę sali koncertowej (350 miejsc) wznoszonej w ramach kompleksu budynków muzycznych (liceum i szkoła podstawowa) przy ul. Sosnowej 9.

listopad

6

- uroczyste przekazanie do użytku ostatniego odcinka trasy komunikacyjnej łączącej północ z południem Łodzi

8

- uruchomienie na pl. Dąbrowskiego fontanny (różnokolorowa mozaika, podświetlenie kolorowymi reflektorami, woda dopływała ze specjalnie wybudowanej pod gmachem teatru przepompowni, zastosowano zamknięty obieg wody)
Czytaj TUTAJ

grudzień


- zainstalowanie w Zakładach Przemysłu Bawełnianego im. Obrońców Pokoju bezwrzecionowych przędzarek sprowadzonych z CSRS (pierwszy w kraju zakład, który zastosował ten nowoczesny system – przędzę otrzymywano metodą pneumatyczno-mechaniczną)


- liczba mieszkańców Łodzi w 1970 roku przekroczyła 750.000.