baedeker łódzki: CURRICULUM VITAE - OKRES MIĘDZYWOJENNY (lata 1918-1939)

piątek, 14 grudnia 2018

CURRICULUM VITAE - OKRES MIĘDZYWOJENNY (lata 1918-1939)

Curriculum vitae (z łacińskiego bieg życia, przebieg życia) - daty z życia Łodzi - sukcesywnie i... subiektywnie uzupełniane, czyli wszystko po kolei...

1918

listopad	- powstanie Polskiego Klubu Mieszczańskiego z siedzibą przy Piotrkowskiej 48. - powstanie Związku Zawodowego Urzędników Miejskich w Łodzi z siedzibą przy Piotrkowskiej 53. Związek posiadał komisje: etyczną, rozpoznawczą oraz rewizyjną
1 grudnia	- powołanie Nowej Zjednoczonej Rady Robotniczej miasta Łodzi (wkrótce stała się drugim ośrodkiem władzy w mieście) - ukazanie się pierwszego numeru „Straży Polskiej” (wydawca Wiktor Gaździński, redaktor naczelny Józef Petrycki)
5 grudnia	- reaktywowanie działalności Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” Gniazdo Łódź I - reaktywowanie działalności Stowarzyszenia Sportowego „Union”
grudzień	- powstanie Chóru Sumowego św. Cecylii przy kościele „Dobrego Pasterza” przy ul. Dworskiej 14- powstanie Królewsko-Polskiej Szkoły dla Drobnych Kupców i Pracowników Sklepowych miasta Łodzi przy ul. Przędzalnianej 15 - powstanie Ligi Sportowej miasta Łodzi - powstanie Związku Literatów i Dziennikarzy Żydów z siedzibą przy al. Kościuszki 21 - powstanie Związku Pracowników i Pracownic Szpitalnych miasta Łodzi i okolic
1919
styczeń	- założenie Związku Bibliotekarzy Polskich „Koło Łódzkie” z siedzibą przy ul Andrzeja 14 - założenie Związku Zawodowego Pracowników Łódzkiej Gminy Żydowskiej z siedzibą przy ul. Cegielnianej 28
1 lutego	- okazanie się pierwszego numeru pisma „Dziennik Łódzki” (poprzednia nazwa „Świt”, redakcja – ul. Zawadzka 7, redaktor Marian Nussbaum)
23 lutego	- pierwsze w odrodzonej Polsce wybory samorządowe do Rady Miejskiej miasta Łodzi
25 lutego	- ukazanie się „Łódzkiego Dziennika Urzędowego” (redakcja przy Piotrkowskiej 93, redaktor Władysław Gacki)
27 marca	- wybory do Rady Miejskiej oparte na głosowaniu powszechnym (pierwszym prezydentem Łodzi od czasu odzyskania przez Polskę niepodległości, został Aleksy Wincenty Rżewski urząd sprawował do 24 lipca 1923 roku)
kwiecień	- powstanie Stowarzyszenia Społeczno-Oświatowego Narodowa Organizacja Kobiet Polskich z siedzibą przy ul. Andrzeja 5
21 czerwca	- powstanie Robotniczego Związku Zawodowego Przemysłu Chemicznego z siedzibą przy ul. Cegielnianej 28
lipiec	- założenie Polskiego Związku Zawodowego Muzyków (dawna sekcja przy Związku Pracowników Teatralnych z siedzibą przy ul. Głównej 31)
17 września	- wielka manifestacja robotników kolejowych pod hasłem „Pracy i chleba” (od kul policji przed gmachem Magistratu padło kilka osób, a kilkadziesiąt zraniono)
20 września	- ukazanie się dwutygodnika „Wolna Myśl” (redakcja przy ul. Andrzeja 17, redaktor i wydawca Edmund Kokorzycki)
24 września	- otwarcie przy ulicy Kilińskiego 117 kina „Resursa” (400 miejsc) CZYTAJ TUTAJ
19 października	- ukazanie się tygodnika „Dziennik Zarządu miasta Łodzi” (urzędowe pismo władz administracyjnych i samorządowych z redakcją przy pl. Wolności 1)
7 listopada	- powstanie Oddziału Łódzkiego Polskiego Czerwonego Krzyża
grudzień	- uchwalenie przez socjalistyczną Radę Miejską „Statutu miejscowego o wprowadzeniu przymusu szkolnego” (statut stał się wzorem dla całej byłej Kongresówki, powołanie Komisji Powszechnego Nauczania dla realizowania postanowień, Łódź była pierwszym miastem w Polsce, które wprowadziło przymus szkolny w zakresie siedmioklasowej szkoły powszechnej) - położenie przy ul. Zagajnikowej 32 kamienia węgielnego pod pierwszy gmach szkolny (początek akcji budowy szkolnych gmachów w celu realizacji uchwały Rady Miejskiej z 30 czerwca 1919 roku o powszechności nauczania na terenie miasta Łodzi) CZYTAJ TUTAJ - powstanie Ligi Sportowej Gier Ruchowych w Łodzi (skład – Klub Turystów „Union”, Łódzki Klub Sportowy, Towarzystwo Gimnastyczno-Sportowe, „Bar-Kochba”, „Szturm”, „Polonia” oraz pabianicka „Korona”) - przekształcenie się Wyższej Szkoły Rzemieślniczej (z 1869 roku) w Państwową Szkołę Włókienniczą - rozpoczęcie organizowania parku ludowego przy ul. Konstantynowskiej 3/5 (ukończenie budowy w 1939 roku) - wydanie po raz pierwszy „Informatora miasta Łodzi” z kalendarzem na rok 1919 - założenie Miejskiej Pracowni Psychologicznej (zlikwidowana w czasie okupacji hitlerowskiej, wznowiła działalność 17 lutego 1945 roku)
1920
1 stycznia	- powstanie Łódzkiego Koła Towarzystwa Wiedzy Wojskowej
15 lutego	- podniesienie Łodzi do godności miasta wojewódzkiego (pierwszy wojewoda inż. Antoni Kamieński, siedziba władz wojewódzkich mieściła się w gmachu dawnego Hotelu „Bristol” przy ul. Zawadzkiej 11)
20 maja	- otwarcie Giełdy Towarowej
1 sierpnia	- powołanie do istnienia Pogotowia Opiekuńczego dla Dzieci miasta Łodzi
15 sierpnia	- błagalne modły zgromadzonych na pl. Wolności łodzian, o ocalenie Ojczyzny zagrożonej Armią Czerwoną (za ratunek obiecano wybudowanie świątyni, w latach 1926-1938 wybudowano pierwszy w Polsce kościół wotywny przy ul. Łąkowej 42) CZYTAJ TUTAJ
23 października	- nadanie po raz pierwszy godności honorowego obywatela miasta (obywatelstwo takie otrzymał Józef Piłsudski)
	- powołanie państwowej żeńskiej szkoły średniej (pierwsza w Łodzi, jedyna przez cały okres międzywojenny szkoła tego typu – obecnie IV Liceum Ogólnokształcące im. Emilii Szczanieckiej) CZYTAJ - przejście gazowni łódzkiej pod bezpośredni zarząd miejski CZYTAJ - zakupienie dla potrzeb łódzkiej Stacji pogotowia pierwszej karetki samochodowej CZYTAJ
1921
15 marca	- otwarcie przy Piotrkowskiej 157 szkoły języków obcych „Linquarum Schola” (oddział szkoły warszawskiej)
27 marca	- zebranie założycielskie Syndykatu Dziennikarzy Łódzkich
kwiecień	- uzyskanie przez szwedzkie Towarzystwo Telefonów „Cedergren” pozwolenia na przebudowę sieci telefonicznej w Łodzi CZYTAJ
11 kwietnia	- bullą „Commissum humilitati nostrae” Papież Benedykt XV mianował księdza Wincentego Tymienieckiego pierwszym biskupem ordynariuszem diecezji łódzkiej (kościół Stanisława Kostki podniesiono do godności katedry, w 1922 roku został podniesiony do rangi archikatedry)
27 kwietnia	- reorganizacja komisariatów policyjnych w Łodzi (powstało 14 komisariatów)
1 maja	- otwarcie przy ul. Andrzeja 4 Uniwersytetu Powszechnego Związku Nauczycielskiego
5 maja	- pierwsze oficjalne otwarcie w Polsce niepodległej sezonu kolarskiego w Łodzi
28 czerwca	- ogłoszenie w rzymskokatolickim kościele św. Stanisława Kostki przez kardynała Aleksandra Kakowskiego, bulli Papieża Benedykta XV erygującą diecezję łódzką CZYTAJ
11 lipca	- początek strajku powszechnego w fabrykach włókienniczych (strajk zakończono 30 lipca po uzyskaniu 40% podwyżki płac)
1 sierpnia	- otwarcie Oddziału Łódzkiego Banku Ludowego
9 sierpnia	- powołanie dekretem biskupa Wincentego Tymienieckiego Wyższego Seminarium Duchownego (pierwszym rektorem został ksiądz Jan Krajewski) CZYTAJ
27 sierpnia	- utworzenie Okręgu Szkolnego Łódzkiego
18 września	- zebranie organizacyjne polskiej organizacji YMCA w lokalu przy Piotrkowskiej 243 (za datę powstania Polskiego Związku Młodzieży Chrześcijańskiej przyjęto 8 grudnia 1923)
30 września	- pierwszy, od chwili odzyskania niepodległości, powszechny spis ludności (Łódź – 452.000 mieszkańców)
10 października	- pierwszy Wielki Koncert Symfoniczny Orkiestry Filharmonicznej w Łodzi w sali Filharmonii, dawnej Sali Koncertowej CZYTAJ
3 grudnia	- powstanie Instytutu Nauczycielskiego
5 grudnia	- jubileuszowe wydanie gazety „Rozwój” (wydawca i redaktor Wiktor Czajewski obchodził 25-lecie pracy dziennikarskiej, numer zawierał m.in. historię gazety)
grudzień	- zgłoszenie w Sejmie RP wniosku o utworzenie w Łodzi politechniki (wniosku nie zrealizowano) CZYTAJ
1922
1 stycznia	- rozporządzenie o obowiązkowym oświetleniu pojazdów (wszystkie samochody, dorożki, ekwipaże, sanki, rowery, motocykle – musiały być od zmroku do świtu oświetlone latarniami)
12 marca	- ukazanie się pierwszego numeru czasopisma „Tygodnik Łódzki”
27 marca	- powstanie Syndykatu Dziennikarzy Polskich (Łódź była drugim po Warszawie miastem w odrodzonej RP, w którym powołano do życia organizację zrzeszającą dziennikarzy polskich)
9 kwietnia	- uruchomienie linii tramwajowej do Ozorkowa (początkowo była to trakcja parowa, w 1926 roku nastąpiło zelektryfikowanie linii) CZYTAJ
1 lipca	- powstanie Polskiej Akcyjnej Spółki Telefonicznej - PAST (telefony w Łodzi funkcjonowały już od 1883 roku) CZYTAJ
28 lipca	- oficjalne powstanie Komitetu Łódzkiego Polskiego związku Teatrów Świetlnych
1 września	- powstanie Miejskiego Seminarium Nauczycielskiego Żeńskiego im. Anieli Szycówny
25 września	- otwarcie Szkoły Dramatycznej przy Teatrze Miejskim
15 października	- otwarcie przy ul. Wodnej 44 „Miejskiego Kinematografu Oświatowego przy Miejskim Uniwersytecie Powszechnym”
	- otwarcie pierwszej w Polsce, pierwszej w Łodzi Biblioteki Dziecięcej w sieci bibliotek publicznych
	- powstanie Spółdzielczego Towarzystwa Budowy Domów dla oficerów CZYTAJ
	- wprowadzenie obowiązkowego ubezpieczenia pracowników na wypadek choroby
1923
styczeń	- powstanie Oddziału Łódzkiego Towarzystwa Medycyny Społecznej
1 stycznia	- ukazanie się pierwszego numeru dziennika „Republika” CZYTAJ TUTAJ - pierwsza w Polsce niepodległej Wystawa Łódzkiego Klubu Miłośników Fotografii
kwiecień	- początek działalności Sceny Robotniczej
1 maja	- odsłonięcie pomnika na mogile straconych bojowników Rewolucji 1905 roku na Polesiu Konstantynowskim CZYTAJ
lipiec	- strajk powszechny włókniarzy
2 sierpnia	- ukazanie się pierwszego numeru gazety „Express Wieczorny Ilustrowany”
1 września	- przekazanie przez Towarzystwo Muzeum Sztuki i Nauki zbiorów miastu (Powstało Muzeum Miejskie) - początek działalności Teatru Popularnego w lokalu dawnej stołówki fabrycznej przy ul. Ogrodowej 18 (założyciel i dyrektor Józef Pilarski) CZYTAJ
2 października	- ukazanie się pierwszego numeru tygodnika „Gazeta Sportowa”
październik	- rozpoczęcie masowych szczepień przeciw tyfusowi drogą doustną
	- otrzymanie przez Łódzki Klub Sportowy gruntu pod budowę boiska CZYTAJ
1924
marzec	- powstanie Żydowskiego Klubu Sportowego „Kadimah” (organizatorzy – pracownicy firmy „Singer” z siedzibą w lokalu „Singera” przy ul. Zachodniej 36)
	- pokaz działania pierwszego aparatu radiowego firmy „Marconiphon” w Miejskiej Galerii Sztuki w parku im. H. Sienkiewicza
24 września	- uchwała Rady Miejskiej o rozpoczęciu budowy kanalizacji według projektu inżyniera Wiliama H. Lindley’a z 1909 roku CZYTAJ i CZYTAJ
1 października	- przejęcie przez Kurię Biskupią nowego gmachu przy ul. ks. Skorupki 1
	- powstanie Rudzkiego Klubu Sportowego (miał tylko sekcję piłki nożnej)
	- przejęcie przez miasto od Zakładów I. K. Poznańskiego szpitala przy ul. Drewnowskiej 75 CZYTAJ
	- skasowanie w Miejskim Pogotowiu Ratunkowym taboru konnego CZYTAJ
	- uruchomienie dwóch nowych linii tramwajowych: na Chojnach i do cmentarzy na Dołach
	- założenie parku im. Jana Matejki przy ulicy G. Narutowicza 102/106 CZYTAJ
	- założenie Żydowskiego Klubu Sportowego „Makabi”
1925
31 stycznia	- otwarcie przy ul. Cegielnianej 34 kina „Czary” (działało do 21 maja 1936 roku)
3 lutego	- ukazanie się pierwszego numeru nowego pisma popołudniowego „Łódzkiego Echa Wieczornego”
18 lutego	- początek strajku 9.000 włókniarzy w zakładach Scheiblera i Grohmana oraz Geyera
21 marca	- uroczyste odsłonięcie przed katedrą przy ul. Piotrkowskiej Pomnika pamięci Nieznanego Żołnierza
27 maja	- pierwsze Torowe Zawody o „Wielką Nagrodę Łodzi”
28 lipca	- ukazanie się pierwszego numeru gazety codziennej „Ilustrowana Republika” CZYTAJ
13 września	- uroczyste otwarcie portu lotniczego na Lublinku CZYTAJ
	- otwarcie pierwszej stacji benzynowej w Łodzi na pl. Wolności
	- pojawienie się pierwszego pociągu na linii Łódź-Zgierz-Kutno-Płock CZYTAJ
	- powołanie przez Ministerstwo Wyznań Religijnych i Oświecenia Państwowej Centralnej Biblioteki Pedagogicznej CZYTAJ
	- powstanie Fabryki Transformatorów i Aparatury Trakcyjnej „Elta” w Łodzi
	- powstanie Łódzkiej Agencji Kinematograficznej przy ul. Piotrkowskiej 109
	- powstanie Łódzkiej Wytwórni Papierosów przy ul. M. Kopernika 62 CZYTAJ
	- przejęcie elektrowni w Łodzi przez nowo założone Łódzkie Towarzystwo Elektryczne CZYTAJ
	- wprowadzenie do ruchu dorożek samochodowych zwanych „taksisami”
	- wydanie przepisów samochodowych
1926
21 marca	- ukazanie się pierwszego numeru ilustrowanego tygodnika „Kalejdoskop” (teatr, literatura, szuka, film, moda, życie towarzyskie, sport, aktualności)
7 maja	- pierwsze przedstawienie Łódzkiego Oddziału Towarzystwa Operowego (wystawiono w Teatrze Miejskim operę „Halka” Stanisława Moniuszki)
lipiec	- wznowienie, po 12 latach przerwy, wyścigów konnych na torze w Rudzie Pabianickiej
27 września	- powstanie Organizacji Polaków Ewangelików w Łodzi
1 października	- otwarcie linii lotniczej Przedsiębiorstwa „Aerolot” na trasie Warszawa-Łódź CZYTAJ
6 listopada	- wydanie drukiem i upowszechnienie w całej Polsce, opracowanych przez łódzkiego nauczyciela Wacława Robakowskiego, ujednoliconych różnych wersji przepisów koszykówki
	- otwarcie w Łagiewnikach Miejskiego Sanatorium i Prewentorium przeznaczonych dla dzieci chorych lub zagrożonych gruźlicą
	- rozpoczęcie rozbudowy elektrowni łódzkiej CZYTAJ
	- uruchomienie przez Józefa Pilarskiego drugiej sceny Teatru Popularnego w sali fabrycznej SA Ludwika Geyera przy ul. Piotrkowskiej 295
	- wielki strajk pracowników instytucji uzyteczności publicznej
	- wybudowanie gmachu frontowego Polskiej Akcyjnej Spółki Telefonicznej przy al. Kościuszki 12 CZYTAJ
1927
styczeń	- otwarcie przy ul. Przejazd (dziś ul. Tuwima) pierwszych w Łodzi Zakładów Radiotechnicznych i Gramofonowych firmy „Radjo-Lloyd”
18 lutego	- ukazanie się pierwszego numeru „Łódzkiego Przeglądu Teatralnego”
25 lutego	- utworzenie Łódzkiego Towarzystwa Kolarskiego (dawne Warszawskie Towarzystwo Cyklistów w Łodzi) CZYTAJ
3 marca	- powstanie Cechu Fotografików CZYTAJ
20 maja	- uruchomienie przy ul. G. Narutowicza kina „Splendid”
1 czerwca	- uruchomienie tramwaju elektrycznego do Tuszyna (likwidacja linii w 1978 roku)
3 września	- podłączenie pierwszego domu do kanalizacji miejskiej przy ul. Gdańskiej 106 CZYTAJ
27 września	- w kinie „Luna” odbyła się premiera pierwszego pełnometrażowego filmu krajoznawczego o Łodzi „Łódź – miasto pracy”
30 września	- powstanie Oddziału Łódzkiego Polskiego Towarzystwa Historycznego
listopad	- pierwsza ekranizacja „Ziemi Obiecanej” Władysława St. Reymonta w tzw. złotej serii wytworni filmowej „Sfinks”
	- budowa gmachu Izby Skarbowej przy al. Kościuszki 83 (budowa trwała do 1929 roku) CZYTAJ TUTAJ
	- położenie na 300 metrowym odcinku ul. Piotrkowskiej pierwszej w Łodzi nawierzchni asfaltowej
	- powstanie Łódzkiego Stowarzyszenia Architektów
	- założenie przez Łódzkie Towarzystwo Zwalczania Raka Instytutu Leczenia Radem przy ul. Piotrkowskiej 175 (zlikwidowany po II wojnie światowej)
1928
17 kwietnia	- pierwszy Zjazd Śpiewaczy w Łodzi
22 kwietnia	- pierwszy Wyścig Kolarski Klubów Robotniczych w Łodzi
maj	- przyznanie Julianowi Tuwimowi, za całokształt twórczości związanej z rodzinnym miastem i zasługi położone na polu literatury ojczystej, nagrody literackiej miasta Łodzi CZYTAJ
4 sierpnia	- uroczyste położenie pierwszej cegły pod budowę osiedla im. J. Monwiłła-Mireckiego na Polesiu Konstantynowskim
15 października	- otwarcie w budynku szkoły powszechnej przy ul. Nowo-Targowej 24 Oddziału Łódzkiego Wolnej Wszechnicy Polskiej
1 listopada	- poświęcenie nowo wybudowanego przy ul. Piotrkowskiej 279/281 zboru luterańskiego św. Mateusza
28 listopada	- powstanie Klubu Sportowego „Wima” CZYTAJ
	- oddanie do użytku nowej zajezdni tramwajowej w południowej części miasta przy ul. J. Dąbrowskiego
	- powstanie Wydziału Plantacji w Zarządzie Miejskim
	- rozpoczęcie budowy oczyszczalni ścieków na Lublinku
	- rozpoczęcie budowy gmachu sądu przy pl. H. Dąbrowskiego (budowę zakończono w 1930 roku) CZYTAJ TUTAJ
	- zdobycie przez reprezentacje Łódzkiej Straży Ogniowej Ochotniczej na Międzynarodowych zawodach Strażackich w Turynie pierwszego miejsca i złotego medalu CZYTAJ i CZYTAJ
1929
2 lutego	- ukazanie się pierwszego numeru dziennika „Głos Poranny”
31 października	- premiera pierwszego w Łodzi filmu dźwiękowego „Śpiewak z Broadwayu” w kinie „Capitol” (późniejsze kino „Włókniarz”) CZYTAJ
1 listopada	- uruchomienie w gmachu PAST przy al. Kościuszki 21 pierwszej w Polsce automatycznej centrali telefonicznej CA typu SALME szwedzkiej firmy „L. I M. Ericsson CZYTAJ
14 listopada	- otawrcie pierwszego stałego kinematografu „Splendid” (późniejsze kino „Bałtyk”) CZYTAJ
	- powstanie Izby Rzemieślniczej
	- powstanie z inicjatywy działaczy byłej Ligi Obrony Powietrznej Łódzkiego Klubu Lotniczego, przekształconego potem w Aeroklub Łódzki CZYTAJ
	- rozpoczęcie budowy gmachu Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych przy al. Kościuszki 57 (był to drugi, po Hotelu „Savoy” łódzki „drapacz chmur”, miał siedem pięter)
1930
1 stycznia	- otwarcie przy ul. S. Żeromskiego 74/76 kinoteatru „Przedwiośnie”
2 stycznia	- otwarcie przy ul. M. Kopernika 16 kinoteatru „Reduta”
15 lutego	- uroczyste otwarcie, cztery lata po uruchomieniu radiostacji warszawskiej, siódmej w Polsce, radiostacji w Łodzi CZYTAJ
25 kwietnia	- uroczyste otwarcie wielospecjalistycznego szpitala Kasy Chorych im. Prezydenta RP prof. dra Ignacego Mościckiego przy ul. Zagajnikowej 22 (dzisiaj ul. Kopcińskiego) CZYTAJ
kwiecień	- otwarcie w ratuszu przy pl. Wolności 1 – Muzeum Historii i Sztuki im. Juliana i Kazimierza Bartoszewiczów
23 maja	- zatwierdzenie przez Magistrat miasta Łodzi planu utworzenia na terenie Miejskiego Parku Ludowego rezerwatu leśnego „Polesie Konstantynowskie” (około 10 ha przeznaczono na cele naukowo-badawcze) CZYTAJ
14 września	- pierwsze Długodystansowe Torowe Mistrzostwa Polski na torze w Helenowie
28 września	- uruchomienie przez Polskie Radio pierwszego specjalnego połączenia kablowego rozgłośni radiowych (Łódź uzyskała połączenie z Warszawą)
19 listopada	- otwarcie z inicjatywy Towarzystwa Przyrodniczego im. S. Staszica – Muzeum Przyrodniczego
14 grudnia	- odsłonięcie pomnika Tadeusza Kościuszki na pl. Wolności (11 listopada 1939 roku – zniszczenie pomnika przez hitlerowców, 1960 rok - odbudowa) CZYTAJ
	- powstanie na Bałuckim Rynku pierwszej łódzkiej krańcówki w formie „pętli” (wspólnej dla kolejki dojazdowej i tramwajów)
	- powstanie przy al. Unii pierwszych w Łodzi ogródków działkowych
	- powstanie wielospecjalistycznego szpitala ewangelickiego św. Jana (Szpital im. dra M. Pirogowa)
1931
1 maja	- podjęcie przez zespół pracowników łódzkiej radiostacji „Polskie Radio” decyzji o nadawaniu programów własnych (łodzianie usłyszeli pierwszą audycję lokalną)
8 października	- otwarcie przy ul. Kilińskiego 108 Zakładu Zoologicznego Łódzkiego Towarzystwa Miłośników Akwariów i Terrariów
1 grudnia	- uruchomienie w Miejskim Szpitalu Powszechnym w Radogoszczu sali operacyjnej wyposażonej w najnowocześniejsze urządzenia techniczno-medyczne CZYTAJ
9 grudnia	- spis ludności – 605.287 mieszkańców
	- uruchomienie 14-kilometrowego odcinka linii kolejowej Łódź Widzew-Zgierz
1932
1 stycznia	- powstanie Sekcji Radiologów i Fizjoterapeutów przy Towarzystwie Lekarskim
27 lutego	- powstanie Żydowskiego Klubu Motorowego w Łodzi
2 marca	- pierwsza konferencja w sprawie wyboru miejsca pod łódzki ogród zoologiczny CZYTAJ
30 kwietnia	- przyznanie Nagrody Miasta Łodzi artyście-malarzowi Władysławowi Strzemińskiemu CZYTAJ
2 maja	- wysłanie do Miejskiego Prewentorium w Łagiewnikach pierwszej stuosobowej grupy dzieci chorych na płuca
maj	- otwarcie przy ul. Przejazd 1 (ul. Tuwima) Ogrodu „Tivoli” (codzienne koncerty orkiestry symfonicznej pod dyrekcją Teodora Rydera)
20 maja	- uruchomienie połączenia telefonicznego w kablu dalekosiężnym Łódź-Berlin (uruchomiono też komunikację telefoniczną Łódź-Praga, później połączenie z Wiedniem i z Gdańskiem)
1 czerwca	- powstanie przy ul. Wólczańskiej 17 Poradni Wychowawczej dla dzieci i Młodzieży działającej dla Miejskiej Pracowni Psychologicznej
28 lipca	- początek montażu latarń w parku im. ks. J. Poniatowskiego (od tej pory park był udostępniony publiczności do godz. 23.00) CZYTAJ
30 lipca	- pierwszy w Łodzi mecz water-polo (między ZASS z Warszawy a ŁKS) oraz Wielkie Zawody Pływackie na basenie ŁKS przy al. Unii
31 lipca	- pierwszy Kolarski Wyścig o Wielką Nagrodę Helenowa
8 sierpnia	- zainstalowanie pierwszych popielniczek w wagonach kolejek dojazdowych (odtąd w ostatnich wagonach tramwajowych można było palić tytoń)
7 grudnia	- uroczyste odsłonięcie tablicy pamiątkowej ku czci Józefa Piłsudskiego na gmachu Państwowej fabryki Wyrobów Tytoniowych przy ul. Kopernika 62
1933
15 stycznia	- odsłonięcie tablicy pamiątkowej ku czci Józefa Montwiłła-Mireckiego oraz nadanie jego imienia osiedlu mieszkaniowemu na Polesiu Konstantynowskim
2 lutego	- nadanie przez Łódź pierwszej własnej audycji radiowej w programie ogólnopolskim
6 marca	- ogłoszenie przez związki zawodowe powszechnego strajku włókniarzy (60 tysięcy robotników porzuciło pracę)
9 marca	- utworzenie Przedsiębiorstwa Miejskiego „Kanalizacja i Wodociągi” CZYTAJ
4 maja	- odsłonięcie na lotnisku w Lublinku pomnika Franciszka Żwirki i Stanisława Wigury CZYTAJ
11 listopada	- poświęcenie kamienia węgielnego pod budowę Domu Pomnika Marszałka Józefa Piłsudskiego przy ul. R. Traugutta CZYTAJ
	- zdobycie przez WKS wicemistrzostwa Polski – sukces łódzkich koszykarzy
1934
24 stycznia	- powstanie Sekcji Miłośników Ogrodnictwa przy Wojewódzkim związku Ogrodniczym w Łodzi
20 lutego	- otwarcie przy ulicy Piotrkowskiej 113 Oddziału Łódzkiego Izby Polsko-Palestyńskiej
17 marca	- uroczyste otwarcie w gimnazjum żeńskim im. Elizy Orzeszkowej przy al. Kościuszki 21 pierwszej tego typu w Łodzi wystawy pamiątek z okresu walk legionowych o niepodległość
25 marca	- Festiwal Śpiewaczy Chórów Łódzkich
15 czerwca	- wprowadzenie na dworcach Łódź-Fabryczna i Łódź-Kaliska tzw. poczty peronowej
czerwiec/lipiec	- pierwsze Zawody Modeli Latających w Helenowie
lipiec	- oddanie do użytku nowoczesnych i największych w Łodzi Hal Targowych i Targowiska przy ul. Piotrkowskiej 317 HALA TARGOWA
20 lipca	- otwarcie pierwszej linii autobusowej ŁWEKD Łódź-Pabianice-Łask-Zduńska Wola-Sieradz
10 sierpnia	- śmierć pierwszego ordynariusza łódzkiego biskupa Wincentego Tymienieckiego
8 września	- otwarcie parku miejskiego na terenie kolonii mieszkaniowej ZUPU przy ul. Sanockiej 26/32
29 września	- uroczyste otwarcie w Ogrodzie Botanicznym i w budynku cieplarni Wydziału Plantacji Miejskich w parku Źródliska Wystawy Przyrodniczej „Świat Zwierząt” CZYTAJ
2 października	- otwarcie przy ulicy Przejazd 2 (ul. Tuwima) cukierni z wyrobami Józefa Piątkowskiego
1 listopada	- powstanie Sekcji Balonowej przy Aeroklubie Łódzkim
	- ogłoszenie upadłości Zakładów Przemysłu Bawełnianego Ludwika Geyera – najstarszej firmy włókienniczej w Łodzi
	- wykonanie na terenach przeznaczonych pod ZOO „urządzeń parkowych terenów leśnych” CZYTAJ
1935
12 stycznia	- otwarcie przy ulicy Piotrkowskiej 97 sklepu detalicznego Warszawskiej Fabryki Czekolady „Fuchs”
10 lutego	- pierwsze oficjalne Zawody Narciarskie o mistrzostwo Łodzi w Łagiewnikach
15 lutego	- otwarcie Studium Językowego przy Oddziale Łódzkim Towarzystwa Szerzenia Wiedzy Językowej
luty	- uruchomienie na dworcach autobusowych w Łodzi ajencji pocztowych oraz zainstalowanie w autobusach jeżdżących po województwie łódzkim skrzynek pocztowych
marzec	- wprowadzenie tablic z nazwami ulic (na rogach, gdzie dotychczas ich nie było) i oznaczeniami numerów domów (od… do), tam gdzie już tablice były, pod tabliczką z nazwą ulicy umieszczano mniejszą z oznaczeniami numerów domów
31 marca	- uroczystość poświęcenia pierwszych dwóch łódzkich szybowców wybudowanych przez członków Koła Szybowcowego w Państwowej Szkole Techniczno-Przemysłowej
5 maja	- odsłonięcie w synagodze przy al. Kościuszki 2 tablicy pamiątkowej ku czci Żydów-łodzian poległych w walce o niepodległość Polski w latach 1914-1920
1 września	- otwarcie przy ulicy Księży Młyn 13 Państwowego Gimnazjum Kupieckiego Męskiego
16 września	- ukazanie się pierwszego numeru Biuletynu Obywatelskiego Komitetu miasta Łodzi
22 września	- pierwsza nadana z Łodzi audycja słowno-muzyczna „Migawki regionalne”
31 października	- uroczyste otwarcie przy ul. Pomorskiej 3 pierwszego Oddziału Komunalnej Kasy Oszczędności
3 listopada	- otwarcie w salach Miejskiego Muzeum Historii i Sztuki im. J. I K. Bartoszewiczów przy pl. Wolności 1 Pierwszej Wystawy Fotograficznej Regionalnej „Łódź i województwo łódzkie w świetle fotografii”
11 listopada	- uroczyste otwarcie łagiewnickiej „autostrady” (budowa trwała od 1933 roku, szeroka, wyłożona trylinką, obsadzona czterema rzędami lip, była to jedna z najładniejszych arterii komunikacyjnych ówczesnej Łodzi, obecna ul. Wycieczkowa)
24 listopada	- uroczyste otwarcie w dawnym pałacu Heinzlów przy ulicy Piotrkowskiej 104 Miejskiego Muzeum Etnograficznego (zorganizowano również oddział archeologii)
	- oddanie do użytku zbiornika wody na Stokach
	- powołanie Towarzystwa Przyjaciół Teatru Polskiego w Łodzi
	- utworzenie Pogotowia Lekarsko-Wypadkowego (jedna z pierwszych tego typu placówek w Polsce) CZYTAJ
1936
styczeń	- wprowadzenie przez władze administracyjne Łodzi zakazu noszenia przez członków partii narodowych socjalistów odznak partyjnych – swastyk, uznanych za oficjalny herb obcego państwa
19 stycznia	- ukazanie się pierwszego numeru „Kazruzeli”
marzec	- zdobycie, po zwycięstwie nad warszawską „Skodą” 11:3, wicemistrzostwa Polski przez pięściarzy łódzkiej IKP CZYTAJ
26 maja	- założenie Koła Przyjaciół Miasta Łodzi
5 czerwca	- Ministerstwo Spraw Wewnętrznych zatwierdziło herb miasta (na prostej, czerwonej tarczy herbowej złota łódka) CZYTAJ
1 października	- otwarcie w gmachu banku przy al. Kościuszki 15 pełnego oddziału PKO zamiast działającej dotąd ekspozytury
	- powołanie jedynego wówczas w kraju Ośrodka Transfuzji Krwi
	- Wystawa Ogrodnicza w parku miejskim im. S. Staszica
	- założenie Szpitala Polskiego Czerwonego Krzyża przy ul. Krzemienieckiej 5 (w 1950 roku przekazany został miastu) CZYTAJ
1937
20 lutego	- przyjęcie przez Radę Ministrów ustawy o zmianie granic województw (od województwa łódzkiego odłączono powiaty: kaliski, koniński, turecki)
marzec	- powstanie Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Łodzi (obecnie Łódzkie Towarzystwo Naukowe)
3 lipca	- rozstrzygnięcie konkursu na budowę gmachu Biblioteki Publicznej w Łodzi CZYTAJ
3 października	- pierwsze w Łodzi Masowe Skoki Spadochronowe
11 października	- rozpoczęcie budowy gmachu rozgłośni radiowej przy ul. G. Narutowicza 130 CZYTAJ
	- otwarcie w gmachu Seminarium Duchownego Muzeum Diecezjalnego CZYTAJ
	- postanowienie Zarządu Miejskiego miasta Łodzi o wprowadzeniu flag miejskich w barwach złoto-ceglastych wywieszanych podczas uroczystości obok flag państwowych.
	- uruchomienie szpitala miejskiego w pomieszczeniach dawnego szpitala K.W. Scheiblera przy ul. Przędzalnianej 75
	- zakończenie budowy centralnej chłodni przy ul. Rokicińskiej
	- zakończenie budowy hali sportowej w parku im. ks. J. Poniatowskiego
	- zakończenie budowy wiaduktu przy ul. Tramwajowej
	- zakupienie przez miasto szpitala na Julianowie (obecny Szpital im. dra W. Biegańskiego) od Fundacji Małżeństwa Konstadtów CZYTAJ
1938
styczeń	- postanowienie łódzkiej YMCA o nie wpuszczaniu na pływalnię sportowców pochodzenia żydowskiego (w Łodzi zaczął się upowszechniać tzw. paragraf aryjski, kluby zaczęły wnosić do swoich statutów poprawki o nie przyjmowaniu do nich Żydów)
7 lutego	- konstytucyjne zebranie Łódzkiego Klubu Demokratycznego (początek działalności SD w Łodzi)
kwiecień	- zarządzenie wojewody łódzkiego o zakazie używania sygnałów dźwiękowych przez samochody, obowiązujące od godz. 23.00 do 6.00
maj	- uroczyste wmurowanie kamienia węgielnego pod budowę gmachu Biblioteki Publicznej przy ul. Gdańskiej 102 CZYTAJ
sierpień	- postanowienie o zainstalowaniu sygnalizacji świetlnej na skrzyżowaniach ul. Piotrkowskiej z ul. G. Narutowicza i ul. Legionów oraz ul. Piotrkowskiej z ul. Przejazd i ul. Andrzeja - postanowienie o wybudowaniu podziemnych szaletów publicznych (pierwsze na pl. Wolności, Wodnym Rynku, pl. Boernera, potem – przy pl. Reymonta, na Dworcu Fabrycznym i w parkach S. Staszica i Ludowym)
10 grudnia	- rejestracja przez władze wojewódzkie statutu Organizacji Wyższej Uczelni Lekarskiej w Łodzi
	- rozpoczęcie budowy gmachu Wolnej Wszechnicy Polskiej przy ul. POW (ukończony po II wojnie światowej)
	- zamknięcie loży masońskiej „Montefiore” (działała przy Stowarzyszeniu Dobroczynności „Bnei-Brith”, członkami byli najbogatsi żydowscy przemysłowcy i finansiści)
1939
2 marca	- uroczyste otwarcie i przekazanie do eksploatacji najnowocześniejszej wtedy rozgłośni i stacji nadawczej przy ul. G. Narutowicza 130
27 kwietnia	- powołanie Regionalnego Komitetu Olimpijskiego (obecnie Łódzki Klub Olimpijczyka)
15 sierpnia	- manifestacja patriotyczna – wiec na pl. Wolności i pochód do Grobu Nieznanego Żołnierza, gdzie złożono wieńce i odśpiewano „Rotę”
26 sierpnia	- powołanie tzw. Komisji Rozproszenia OPL (ewidencja osób planujących w przypadku wybuchu wojny opuścić miasto) - odezwa prezydenta Łodzi Jana Kwapińskiego stanowiąca wezwanie ochotników do udziału w akcji kopania rowów przeciwlotniczych (pierwszego dnia do kopania zgłosiło się aż 60 tysięcy osób)
27 sierpnia	- utworzenie Milicji Obywatelskiej (inicjatywa założonego w 1914 roku Stowarzyszenia Milicjantów)
30 sierpnia	- mianowanie komendantów obrony przeciwlotniczej (mieli za zadanie utrzymać porządek na terenie własnych kamienic, ustalono dyżury przeciwlotnicze czuwające we wszystkich domach)
31 sierpnia	- przybycie o godzinie 3.50 na polowe lotnisko Dwór Widzew pod Pabianicami samolotów bojowych - wprowadzenie o godzinie 4.00 stanu ostrego pogotowia na wszystkich podłódzkich lotniskach: na Widzewie, gdzie stacjonował dywizjon myśliwski oraz w Sokolnikach, Męckiej Woli, Działoszynie i na Lublinku, gdzie znajdowały się eskadry rozpoznawcze - zarządzenie starosty grodzkiego łódzkiego o poborze koni, wozów, pojazdów mechanicznych i rowerów oraz wprowadzenie obowiązku osobistych świadczeń wojennych (wykonywanie robót i usług na rzecz Państwa), którym objęto wszystkich obywateli w wieku od 17 do 60 latarniami- wprowadzenie w Łodzi zakazu sprzedaży napojów alkoholowych - apel nauczycieli do młodzieży, żeby stawiła się na pomoc wojsku - wezwanie LOPP, aby od 1 września wszyscy nosili przy sobie maski przeciwgazowe
1 września	wybuch II wojny światowej