baedeker łódzki: Drewnowska 43 - miejsce po dawnej fabryce Jana Stüldta.

środa, 27 maja 2020

Drewnowska 43 - miejsce po dawnej fabryce Jana Stüldta.

We wrześniu 1878 roku Franciszek Fischer i Jan Stüldt zawarli umowę o utworzeniu spółki, której przedmiotem miało być prowadzenie, wówczas jeszcze nieistniejących, folusza i apretury. Pierwszy z partnerów odpowiadał za stronę handlową, a drugi za techniczną całego przedsięwzięcia. Nowa fabryka miała powstać przy ulicy Drewnowskiej, na placu kupionym przez Fischera kilka dni wcześniej. Zgodnie z umową obowiązującą do 1 stycznia 1887 roku, winna być wzniesiona przed 1 lipca 1879 roku. W trakcie trwania spółki kupiona została też apretura, pralnia i suszarnia, mieszcząca się przy Piotrkowskiej 112. Transakcji tej dokonano w 1886 roku.

"Führer Durch Łodz", przewodnik Cezarego Richtera, rok 1893

(nr 534, to dzisiaj Piotrkowska 112)

Drogi wspólników rozeszły się w 1889 roku. Dokonali wówczas podziału majątku. W jego wyniku fabryka przy ulicy Drewnowskiej przypadła Janowi Stüldtowi. Aż do swojej śmierci w 1903 roku prowadził tu wykończalnię i suszarnię, zatrudniającą w 1898 roku 151 osób. Produkowano w nich trykotaże oraz chustki wełniane i półwełniane.

"Czas", kalendarz informacyjno-adresowy, rok 1901.

Po wybudowaniu w latach 1904-1905 farbiarni, zakłady zwiększyły zakres oferowanych usług. Według danych z 1913 roku w przedsiębiorstwie, wykonującym wyłącznie zamówienia zewnętrzne, pracowało 286 osób, a wartość produkcji osiągnęła 225 tysięcy rubli.

"Czas", kalendarz informacyjno-adresowy, rok 1913.

Po śmierci założyciela firmę prowadzili jego synowie: Karol Ernst i Jan Henryk. Pierwszy z nich sprawował godność senatora RP w latach 1922-1927.

Karl Ernst Stüldt (1878-1948)

W latach 1903-1937 był członkiem zarządu rodzinnej fabryki tekstylnej przy ulicy Drewnowskiej. Był radnym miejskim w Łodzi. W latach 1918-1930 sprawował funkcję kuratora niemieckiego gimnazjum w Łodzi, uczestnik prac Rady Synodalnej Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Warszawie, działacz niemieckich organizacji społecznych i gospodarczych, w latach 1922-1927 senator RP. Od początku okupacji niemieckiej komisaryczny zarządca zakładów Dawida Góralskiego w Łodzi, od 1942 roku członek NSDAP. W obliczu cofającego się frontu wyjechał w styczniu 1945 roku w głąb Niemiec. Osiadł na terenach radzieckiej strefy okupacyjnej (późniejsza NRD), najpierw mieszkał w Cottbus, a od kwietnia 1945 roku w Weissenfels (Saksonia-Anhalt). Tam zmarł w 1948 roku i został pochowany na miejscowym cmentarzu; w 1988 roku grób zlikwidowano.

Wróćmy jednak do historii fabryki Stüldtów. Po I wojnie światowej przedsiębiorstwo przeżywało poważne trudności. W 1925 roku poddano je pod nadzór sądowy, a w 1931 roku ogłoszono upadłość, która została podniesiona w dwa lata później. W 1936 roku ponownie wyznaczono syndyka upadłości, a w 1937 roku firma przestała istnieć. Opuszczone budynki fabryczne kupiło Towarzystwo Przemysłowo-Handlowe dla Wyrobów Chemiczno-Farmaceutycznych "Scott & Bowne" S.A.

"Republika", rok 1932.

"Nojer Fołksbłat" i "Echo", rok 1933.

Pod nazwą Danziger Pharmaceutische Preparate GmbH przedsiębiorstwo kontynuowało produkcję w latach 1939-1945.

Po II wojnie światowej zakłady upaństwowiono, lokalizując tu Wytwórnię nr 4 Zjednoczonych Zakładów Farmaceutycznych, przemianowaną w 1951 roku na Łódzkie Zakłady Farmaceutyczne, z późniejszym dodatkiem "Polfa".

Budynek "Polfy" nie zachował się, a wraz z nim także znana łodzianom mozaika na szczycie elewacji.

Dziennik Urzędowy Rady Narodowej m. Łodzi, rok 1951.

Dzisiaj na miejscu dawnej fabryki Jana Stüdla powstaje osiedle domów mieszkalnych "Apartamenty/ Drewnowska 43", ekskluzywna inwestycja, która łączy funkcję mieszkaniową, usługową i biurową.

Osiedle "Apartamenty/Drewnowska 43" powstaje w obrębie śródmiejskiej zabudowy. W najbliższym sąsiedztwie znajduje się zrewitalizowany kompleks Manufaktura.

Osiedle wzniesione w miejscu, w którym pod koniec XIX wieku powstała fabryka obróbki i produkcji tkanin... tak historyczne i ciekawe położenie osiedla jest dodatkowym atutem dla wszystkich zainteresowanych bogatą historią Łodzi oraz dziejami łódzkich fabrykantów.

źródła:
Jacek Kusiński, Ryszard Bonisławski, Maciej Janik. Księga fabryk Łodzi.
Witryna Edukacyjna Kancelarii Senatu https://senat.edu.pl/historia/senat-rp-w-latach-1922-1939/senatorowie-ii-rp
APARTAMENTY/DREWNOWSKA 43 https://drewnowska43.pl/mieszkania.html
ATAL.PL https://atal.pl/inwestycje/lodz/Apartamenty-Drewnowska-43,51