czwartek, 22 listopada 2018

Dawna fabryka kapeluszy przy ulicy Targowej.

Ulica Targowa 2. 

Informator handlowo-przemysłowy, rok 1909. 

W 1878 roku trzej wspólnicy - Herman Schlee, Juliusz Triebe i Wilhelm Meinicke, założyli przy ulicy Targowej 2 (ówczesny adres Targowa 20) fabrykę kapeluszy. 

Herman Schlee


Zatrudnionych tu było 120 robotników. Po 1893 roku Schlee prowadził zakład z Krenslerem, wtedy zatrudnienie wzrosło do 250 osób. Pracownicy mieli możliwość korzystania z pomocy lekarskiej gwarantowanej przez fabrykę. Ci, którzy należeli do kasy chorych, otrzymywali w okresie zwolnienia połowę poborów. Zakład był stale rozbudowywany. 


"Czas", kalendarz informacyjno-adresowy, rok 1909. 

Obok budynku biurowego, od strony ulicy Targowej, w 1885 roku Schlee wzniósł swoją willę. 

Dwupiętrowa willa Hermana Schlee utrzymana jest w stylu renesansu włoskiego.

"Czas", kalendarz informacyjno-adresowy, rok 1900.


W 1895 roku przekształcono firmę w Towarzystwo Akcyjne Wyrobów Kapeluszowych Herman Schlee, z kapitałem 600 tysięcy rubli. Zatrudnienie znów wzrosło do 450 robotników, a obroty roczne sięgały 880 tysięcy rubli. 


"Czas", kalendarz informacyjno-adresowy, rok 1904. 


W następnych latach po przyłączeniu sąsiedniej posesji pod nr 4 nastąpiła dalsza rozbudowa fabryki zakończona w 1903 roku. Zakład stał się jednym z wiodących pod względem wielkości produkcji wyrobów kapeluszowych zakładów w Królestwie Polskim.

"Czas", kalendarz informacyjno-adresowy, rok 1912.

Wyroby zakładu cieszyły się uznaniem odbiorców i docierały na rynki Rosji i Finlandii.

"Czas", kalendarz informacyjno-adresowy, rok 1913.

"Dziesięć lat Odrodzonej Polski Niepodległej w życiu powiatu łódzkiego 1918-1928".

Po 1920 roku firma zmieniła nazwę na Łódzka Fabryka Kapeluszy dawniej Herman Schlee S. A., z kapitałem 2,4 miliona złotych, podzielonym na 2,4 tysiące akcji. W latach 30. profil produkcji rozszerzony został o inne wyroby filcowe. Fabryką kierowali Juliusz Triebe, Adolf Delnitz i Juliusz Paul. Roczna wartość produkcji przekraczała 6 milionów złotych. Nowe rynki zbytu znaleziono w Ameryce Południowej i w USA. 


Po 1945 roku upaństwowiona fabryka funkcjonowała pod nazwą Zakłady Wyrobów Filcowych im. Tadeusza Kościuszki. W 1960 roku na bazie starej fabryki utworzone zostały Zakłady Wyrobów Wulkanizacyjnych PŁYTOTEX. Wtedy też zakład został zmodernizowany, wzniesiono nowe budynki produkcyjne. Produkowano tu między innymi materace i wkłady do foteli samochodowych. 



W latach 90. przedsiębiorstwo zostało przekształcone w spółkę akcyjną, której większościowy pakiet akcji nabyła w 2001 roku holenderska firma Enkev BV, i odtąd zakłady działały pod szyldem Enkev Polska SA. W 2007 roku zrodził się projekt Nowego Centrum Łodzi. Likwidacja fabryki w dotychczasowej lokalizacji była nieunikniona ze względu na budowę nowej ulicy roboczo nazywanej Nowotargową (obecnie alei Rodziny Scheiblerów). Dopiero w 2016 roku ostatecznie zakończyło się przenoszenie produkcji do budynków przy ulicy Traktorowej 139 należących do 2014 roku do Coca-Cola HBC Polska.


Podręczny Rejest Handlowy, rok 1926.


Niedługo budynki przy ulicy Targowej przestaną istnieć.

Na terenie dawnej fabryki kapeluszy Hermana Schlee ma powstać zespół budynków biurowych Targowa 2. Budowa ma wystartować w 2019, a dobiec końca w 2020 roku. Powierzchnia biurowa tej zabudowy to 30 tysięcy metrów kwadratowych. Obiekt to inwestycja firmy HB Reavis Poland, natomiast koncepcję architektoniczną opracowała pracownia Open architekci z Warszawy.  
źródła:
Jacek Kusiński, Ryszard Bonisławski, Maciej Janik. Księga fabryk Łodzi.
Urbanity.pl https://www.urbanity.pl/
FotoPolska https://fotopolska.eu

Fot. Monika Czechowicz 

Fot. archiwalne pochodzą ze zbiorów Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Łodzi.

2 komentarze:

  1. Ciekawa historia :) Ja też cenię sobie jakość ubrań, w tym kapeluszy. Ostatnio kupiłam dwa modele w sklepie Sterkowski.pl i jestem naprawdę bardzo zadowolona z tego wyboru :)

    OdpowiedzUsuń
  2. Fabryka kapeluszy poddano inwentaryzacji architektoniczno budowlanej metodą skanowania 3D. Obiekt został zdigitalizowany. Powstał model 3D obiektu do celów przebudowy. https://www.bimsmart.com.pl/portfolio/inwentaryzacja-architektoniczna-budynkow-bylej-fabryki-kapeluszy-w-lodzi

    OdpowiedzUsuń