baedeker łódzki: Dawna siedziba Linas Hacholim, ulica Rewolucji 1905 roku.

sobota, 10 lutego 2018

Dawna siedziba Linas Hacholim, ulica Rewolucji 1905 roku.

Na przełomie XIX i XX wieku szczególnie odczuwalne były w Łodzi zaniedbania w dziale opieki zdrowotnej nad kobietą ciężarną i rodzącą. Problem sprowadzał się do braku odpowiednich przepisów prawnych oraz tworzenia instytucji położniczo-ginekologicznych stojących na odpowiednim poziomie.

Jednodniówka "Dzień Ubogich w Łodzi" z 17 września 1911 roku.

Większość inicjatyw i podejmowanych rozwiązań była dziełem warszawskiego i łódzkiego środowiska lekarskiego. Do akcji tej włączyła się zamożniejsza i lepiej wykształcona część społeczności chrześcijańskiej i żydowskiej Królestwa Polskiego.

Jako pierwszy powstał w 1892 roku przytułek położniczy Łódzkiego Chrześcijańskiego Towarzystwa Dobroczynności (ŁChTD) przy ulicy Dzielnej (obecnie Narutowicza) 26.

W 1897 roku utworzono oddział ginekologiczno-położniczy w Łódzkim Żydowskim Szpitalu imienia małżonków Poznańskich:

"Lodzer Zeitung", wydanie jubileuszowe 1863-1913.

Od 1896 roku aż do wybuchu I wojny światowej powstało w Łodzi kilka prywatnych klinik chirurgiczno-położniczych.

Od 1910 roku przy Łódzkim Żydowskim Towarzystwie Dobroczynności podjęła działalność Sekcja Pielęgnowania Biednych Położnic. Jej dalekosiężnym celem była budowa szpitala położniczego. Sekcja posiadała status struktury autonomicznej. Jej założycielką była żona łódzkiego kupca i przemysłowca Juliusza Bielszowskiego, znana filantropka Matylda Bielszowska.

Rodzina Bielszowskich pochodziła z Pszczyny i odegrała wybitną rolę w rozwoju gospodarczym i społecznym Łodzi. Juliusz Bielszowski, syn Adolfa, razem ze swoim szwagrem Arnoldem (Aronem) Stillerem założyli przy ulicy Cegielnianej 78/82 firmę włókienniczą, specjalizującą się w produkcji tkanin wełnianych i półwełnianych, która w 1892 roku przeszła na własność Towarzystwa akcyjnego Stillera i Bielszowskiego.

Matylda Bielszowska. "Lodzer Zeitung", wydanie jubileuszowe 1863-1913.

Sekcja Pielęgnowania Biednych Położnic w znaczący sposób rozszerzyła działalność do wybuchu I wojny światowej. Objęła swoim oddziaływaniem ówczesne przedmieścia Łodzi. Jej siedziba mieściła się w lokalu Łódzkiego Żydowskiego Towarzystwa Dobroczynności przy ulicy Zachodniej 20 (obecnie 40). W 1910 roku z inicjatywy Sekcji otwarto klinikę ginekologiczno-położniczą w budynku przy ulicy Mikołajewskiej 83 (dzisiaj ulica H. Sienkiewicza):

Komitet Sekcji Pielęgnowania Biednych Położnic wraz z kliniką położniczą kontynuował aktywną działalność w okresie I wojny światowej. Instytucja dalej posiadała status autonomiczny, miała własny budżet i nie korzystała z pomocy finansowej Łódzkiego Żydowskiego Towarzystwa Dobroczynności. Niewielka klinika była wzorowo zorganizowana. W latach 1914-1918 z jej usług skorzystały 3022 położnice. Na czele instytucji nadal stała Matylda Bielszowska i grupa żon łódzkich kupców i przemysłowców oraz kilku miejscowych lekarzy.

Po zakończeniu I wojny światowej Sekcja Pielęgnowania Biednych Położnic wciąż działała jako struktura autonomiczna w ramach Łódzkiego Żydowskiego Towarzystwa Dobroczynności. W 1924 roku rodzina Bieloszowskich zdecydowała się przekazać na własność tej instytucji dwie łódzkie nieruchomości i umożliwić w ten sposób budowę szpitala położniczego. Wcześniej zostało utworzone i zarejestrowane Łódzkie Żydowskie Stowarzyszenie Niesienia Pomocy Położnicom i Niemowlętom.

Kalendarz Informator, rok 1924.

Przy ulicy Rewolucji 1905, dawniej zwanej ulicą Południową, pod numerem 19, do czasu wybuchu II wojny światowej znajdowała się siedziba Żydowskiego Towarzystwa Pomocy Biednym Chorym "Linas Hacholim" (Linat ha-Cholim).

Informator Handlowo-Przemysłowy, rok 1914.

Do dziś zachował się widoczny na frontowej elewacji napis w języku hebrajskim, przysłonięty w roku 2009 płytą z pleksiglasu.

Linas Hacholim powstało w 1907 roku na bazie wcześniejszego stowarzyszenia zajmującego się pielęgnowaniem biednych chorych wyznania mojżeszowego (powstałego już w 1884 roku). Założycielami byli przedstawiciele drobnej i średniej burżuazji.

"Czas", kalendarz informacyjno-adresowy, rok 1910.

Informator m. Łodzi i województwa łódzkiego, rok 1919.

Współzałożycielem łódzkiego towarzystwa i długoletnim członkiem zarządu, przyczyniającym się do jego rozwoju był Jehua Lajb Werdygier, przemysłowiec łódzki. Przez kilka lat współpracował i był przewodniczącym zarządu miejscowej kasy oszczędnościowo-pożyczkowej. W czasie I wojny światowej pracował w Czerwonym Krzyżu.

W 1909 roku wystąpiono do rządu gubernialnego w Piotrkowie o zgodę na budowę kliniki i ambulatorium. W 1910 roku kupiono nieruchomość przy ulicy Południowej (dziś Rewolucji 1905 roku).