sobota, 24 maja 2014

Łódź, ulica Żwirki 36 - Przedsiębiorstwo Szai Rosenblatta.


Szaja Rosenblatt (1841-1921)

Szaja Rosenblatt rozpoczynał od produkcji towarów wełnianych, lecz z czasem przestawił się na wyroby z bawełny. Od roku 1871 dzierżawił różne pomieszczenia fabryczne, między innymi przy dzisiejszej ulicy Tymienieckiego i Kilińskiego.W latach 1888-1889 kupił kilka działek położonych pomiędzy dzisiejszymi ulicami: al. Politechniki, Radwańską, Stefanowskiego i Żwirki.

Teren dawnego imperium Szai Rosenblatta. Fot. Księga fabryk Łodzi.

Na tym terenie powstało i rozwinęło się przedsiębiorstwo włókiennicze rodziny Rosenblattów. Wzniesiono tu przędzalnię i tkalnię bawełny, bielnik, czesalnię, farbiarnię, maszynownię, snowalnię, wilkownię, wykończalnię oraz ambulatorium i stołówkę dla pracowników, a także dom dla dyrektora.


"Führer durch Łódź", 1893.

"Goniec Łódzki", rok 1898.


Ugruntowaniem pozycji dynamicznie rozwijającego się przedsiębiorstwa było przekształcenie go w spółkę akcyjną.

"Ilustrowana Republika", rok 1937.


Rekwizycje dokonane w trakcie I wojny światowej, następstwa wielkiego kryzysu gospodarczego oraz zmienna, najczęściej niekorzystna koniunktura spowodowały, że w latach 1918-1939 przedsiębiorstwo nie było w stanie odbudować swojej potęgi, a w okresie 1930-1934 znajdowało się nawet w stanie upadłości.

"Ilustrowana Republika", rok 1927.

"Rozwój", rok 1929.

"Głos Poranny", rok 1935.

Księga adresowa m. Łodzi i województwa łódzkiego 1937-1939.
  
 Na początku II wojny światowej, między połową września a końcem października 1939 roku był tu obóz dla polskich jeńców wojennych.


Po wojnie cały teren i budynki należące do spółki przekazano Politechnice Łódzkiej.


Politechnika rozebrała większość budynków z przedsiębiorstwa Szai Rosenblatta, wznosząc na ich miejscu nowe... Na szczęście kilka z nich odrestaurowano, a przez dodanie elementów ze szkła nadano im nowy, piękny wygląd.

Fot. współczesne Monika Czechowicz 
Fot. archiwalne ze zbiorów Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Łodzi oraz Cyfrowej Biblioteki Uniwersytetu Łódzkiego.

poniedziałek, 19 maja 2014

PARK PRZY ULICY HIPOTECZNEJ

Ulica Hipoteczna, Pojezierska, Grunwaldzka, Ułańska. 

Park znajduje się w dzielnicy Bałuty, nie ma swojej nazwy. Złożony jest z dwóch części przedzielonych szeroką aleją (ulica Ułańska). 



Część północna to prostokąt podzielony na trójkąty krzyżującymi się w środku czterema alejami. Ta część parku jest cienista, ma leśny charakter, na większości terenu rosną wysokie drzewa liściaste bez podszytu. 


Rosną tu: klony pospolite, lipy, kasztanowce, graby, brzozy, jesiony. W północno-zachodnim narożniku roście grupa dębów, na jednym z nich wisi niewielka kapliczka z rzeźbą głowy Jezusa w koronie cierniowej. 



Od strony ulicy Pojezierskiej pomiędzy drzewami rosną również krzewy m.in. bez czarny. Grupa drzew iglastych (świerki, modrzewie) rośnie w południowo-wschodnim rogu tej części parku. 


Część południowa parku rozciąga się wzdłuż ulicy Hipotecznej, nie posiada regularnych alejek, teren jest sztucznie pofałdowany. 



Ta część parku ma charakter rekreacyjny. Znajduje się tam duży plac zabaw oraz przyrządy do ćwiczeń.


Tuż przy alei rozdzielającej park rośnie potężna topola Maksymowicza o białej korze i dużych skórzastych liściach. 


W parku udało mi się sfotografować takie oto majowe harce. W pierwszej chwili pomyślałam, że to zaloty, ale nie - to musiały być wiewióry-dziewczyny: jak tylko zobaczyły aparat fotograficzny zaczęły się pięknie wdzięczyć, pozować, minki zalotne robić - jak rasowe modelki...


W okolicy placu zabaw rosną m.in. jarzębiny, dęby szypułkowe, krzewy dzikiej róży, lipy. 
Po intensywnych majowych deszczach w niektórych miejscach parku zrobiło się bardzo romantycznie, ale... nie do przejścia bez kaloszy.

Fot. Monika Czechowicz