poniedziałek, 12 listopada 2012

Willa Karola Teodora Buhle i... miejsce po "Zakładach Włókienniczych Karol T.Buhle"

Szlak fabryczny  w połowie „invisible”, czyli …Ulica Hipoteczna 7/9. To tutaj stała fabryka Karola Teodora Buhle:
2012

2025.

Początki przemysłowej kariery Karola Buhle, właściciela zakładu przy ulicy Hipotecznej, związane były z fabryką Ottona Schultza przy ulicy Zawadzkiej (Próchnika 16). W 1896 roku, po śmierci Ottona, rodzina sprzedała fabrykę Pawłowi Schultzowi i Karolowi Buhle (Buhle był szwagrem Pawła Schultza), którzy rozbudowali firmę i utworzyli farbiarnię i wykończalnię tkanin wełnianych, półwełnianych i bawełnianych. Duży pożar fabryki w 1898 roku i uzyskane po nim odszkodowanie zachęciły wspólników do budowy nowej fabryki już poza śródmieściem. Kupiono dużą działkę w Kolonii Radogoszcz i przystąpiono do wznoszenia nowej farbiarni i wykończalni.

"Czas", kalendarz informacyjny na rok 1900.
W 1903 roku wspólnicy rozwiązali spółkę, Paweł Schultz pozostał przy ulicy Zawadzkiej, a Karol Buhle przeniósł się do nowego budynku. W 1911 roku rozbudował znacznie firmę, powiększając ją o przędzalnię, dwupiętrową tkalnię, niciarnię, suchą apreturę i gumiarnię.

W celu koncentracji kapitału powołano w 1923 roku Spółkę Akcyjną o kapitale 5 250 000 zł. Zakłady Włókiennicze Karol T.Buhle w Łodzi zatrudniały 2 tysiące robotników i 100 urzędników. Specjalizowały się w produkcji przędzy i tkanin z bawełny i sztucznego jedwabiu.
"Przegląd Włókienniczy", rok 1925.
Podręczny Rejestr Handlowy, rok 1926.

"Ilustrowana Republika", rok 1929.
Księga Adresowa Miasta Łodzi i Województwa Łódzkiego, rok 1937.

"Głos Poranny", lipiec 1939 roku.

Po wojnie zakład został „upaństwowiony” i powstały tu Zakłady Przemysłu Jedwabniczego im. generała Walerego Wróblewskiego (miały 7 oddziałów w różnych częściach Łodzi), później „Ortal”. A dzisiaj oto widzimy:
2012
2025

Ponieważ stojąca obok willa Karola Buhle znalazła się w ewidencji zabytków Łodzi, uszła z życiem. Zabytkowa fabryka, niestety nie. Została rozebrana jesienią 2010 roku.
2012

2025

Odnalazłam takie oto pismo, które zamieszcza w internecie Pan Jakub Polewski, Fundacja Ulicy Piotrkowskiej:
AAB.I.WCH.7353-576/08/09 2700

Pan Jakub Polewski
manager,
Fundacja Ulicy Piotrkowskiej


W odpowiedzi na Pana e-mail z dnia 14.05.2009 r. informuję że decyzją Prezydenta Miasta Łodzi Nr AAB.I-A/1749/08 z dnia 20.10.2008 r. udzielono pozwolenia na rozbiórkę budynków dawnej fabryki Ortal na nieruchomości położonej w Łodzi przy ul.Hipotecznej 7/9 - działki ewid. nr 280/27, 280/35, 280/39, 280/43w obrębie B-29. Decyzja ta jest ostateczna. Budynki przeznaczone do rozbiórki nie znajdują się ewidencji zabytków Łodzi oraz w rejestrze zabytków województwa łódzkiego. Wydział Administracji Architektoniczno-Budowlanej UMŁ, rozpatrujący wniosek inwestora o pozwolenie na rozbiórkę nie posiada informacji dot. wartości tej nieruchomości.

Z poważaniem


Wydział Administracji Architektoniczno-Budowlanej
Urzędu Miasta Łodzi
Oddział Architektury
tel. 0-42 638-43-86

2012

2025

Zachowała się willa przy ul. Srebrnej 32, zbudowana około 1905 roku dla rodziny Karola Buhle, nieopodal jego fabryki. Później siedziba ING Bank Śląski Oddział w Łodzi. Dzisiaj w rękach prywatnych.

2012

2025
"Ilustrowana Republika", rok 1928.

2012

2025

"Ilustrowana Republika", rok 1929.

"Tydzień w Ilustracji", rok 1937.

2012

2025

"Głos Poranny", rok 1937.

"Łódzki Głos Obywatelski", rok 1938.

Zachęcam do obejrzenia blogu AKZM ( autor sfotografował kolejne fazy upadku, czyli rozbiórki fabryki):
2025
"Głos Poranny", rok 1938.

Karol Buhle zmarł w Łodzi 13 czerwca 1937 roku.

"Głos Poranny", rok 1937.

"Głos Poranny", rok 1937. 

2025
Post Scriptum z 2025 roku:
Dawnej fabryki Buhlego (późniejszy "Ortal") nie czeka już drugie życie, ponieważ fabrykę wyburzono w 2010 roku.
Ale samo miejsce, być może w atrakcyjnej formie, odżyje?

2012
2025
Fot. współczesne Monika Czechowicz (rok 2012, 2025).
2025
"Rozwój", rok 1921.
"Nowa Republika", rok 1925.

"Nowa Republika", rok 1928.


Fot. archiwalne ze zbiorów Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Łodzi.
Fot. Monika Czechowicz (rok 2012, 2025).

niedziela, 11 listopada 2012

Łódź – zajazd Elisium na Księżym Młynie.

Pod koniec lat pięćdziesiątych XIX wieku małżonkowie Prusinowscy, właściciele znacznej połaci gruntu na Księżym Młynie, zbudowali przy ulicy Przędzalnianej 64 murowany zajazd. Składał się on z piętrowego domu i oficyny służącej za wozownię. Do zajazdu przylegał ogród spacerowy. Całość otrzymała pretensjonalną nazwę Elisium. Prusinowscy nie prowadzili interesu osobiście, lecz oddawali go w dzierżawę.
Pierwszym dzierżawcą zajazdu na księżym Młynie był Reinhold Wisnowski. Podobnie jak inni łódzcy oberżyści, „dla wygody publiczności i rozerwania wolnych chwil”, urządzał on w Elisium co czwartek koncert ogródkowy orkiestry miejskiej pod kierownictwem Józefa Kretschmera. Po koncercie odbywały się tańce. Wisnowski, mając na uwadze położenie swojego interesu w ubogiej dzielnicy robotniczej, za wstęp do ogrodu pobierał tylko pięć kopiejek.
Osiedle Księży Młyn.
Mijały lata, zmieniali się dzierżawcy Elisium. W sąsiedztwie zajazdu wyrosło duże osiedle przyfabryczne Księży Młyn. W zaistniałych okolicznościach dawny zajazd przekształcił się w zakład gastronomiczno-rozrywkowy obsługujący mieszkańców osiedla. W 1883 roku kierownictwo zakładów Scheiblera nabyło od Prusinowskich Elisium, przeznaczając posiadłość na klub fabryczny.

Lodzer Zeintung, rok 1867.
W połowie lat dziewięćdziesiątych główny budynek klubowy powiększono o nowe piętro. Największą atrakcją klubu była mieszcząca się na parterze pięciopokojowa restauracja. W przyległej oficynie znajdowała się sala taneczna i widowiskowa. W lokalu klubowym w sobotnie wieczory urządzano zabawy taneczne. Przygrywała scheiblerowska orkiestra fabryczna pod batutą Arno Thonfelda. W czasie lata orkiestra ta koncertowała w osiedlowym ogrodzie spacerowym lub też w pobliskim parku miejskim Źródliska. W ramach zabawy w klubie pracowniczym odbywał się koncert orkiestry, przedstawienie amatorskie i wreszcie tańce.
Park Żródliska. Altana koncertowa.
źródło:
Wacław Pawlak. Minionych zabaw czar, czyli czas wolny i rozrywka w dawnej Łodzi.
Fot: 
FotoPolska
Państwowe Archiwum w Łodzi
Wojewódzka Biblioteka Publiczna im. Józefa Piłsudskiego w Łodzi

sobota, 10 listopada 2012

GREEN HORIZON. RONDO SOLIDARNOŚCI.


Green Horizon -budynek firmy Infosys budowany przez Skanska. Projekt: Medusa Group. Łódź, Rondo Solidarności.

Infosys stopniowo przeprowadza się do nowej siedziby przy rondzie Solidarności. Firma Skanska kończy budowę zespołu budynków o nazwie Green Horizon.
Infosys BPO Poland jest spółką Infosys BPO Ltd. – indyjskiego giganta na międzynarodowym rynku usług outsourcingowych. Firma dostarcza innowacyjne usługi outsourcingowe w 18 centrach na całym świecie, zlokalizowanych w Indiach, Polsce, Czechach, USA, Australii, Meksyku, Brazylii, Chinach oraz na Filipinach. Infosys BPO zatrudnia łącznie ponad 19 800 pracowników.
Infosys posiada swoje biura także przy alei Piłsudskiego i przy ulicy Piramowicza.


Indyjski gigant branży BPO wynajął kolejne powierzchnie w biurowcu powstającym przy rondzie Solidarności. Zajmie prawie cały budynek, dlatego Skanska rozpoczyna budowę drugiego budynku w projekcie Green Horizon.
To jeden z największych projektów tego typu w Łodzi obok University Business Park przy al. Kościuszki. Jego budowa rozpoczęła się w drugim kwartale zeszłego roku.
W kwietniu 2011 roku firma podpisała umowę z Infosys BPO Poland. Firmie zrobiło się ciasno w dotychczasowej siedzibie przy al. Piłsudskiego i wynajął przy rodzie Solidarności 11,5 tysięcy m kwadratowych. Na początku roku firmy podpisały kolejną umowę i Infosys zajmie w sumie 15 tysięcy m kwadratowych biurowej powierzchni.
fot: Monika Czechowicz