Potrzeby rozwijającego się przemysłu włókienniczego sprawiały, że w Łodzi rosło zapotrzebowanie na średnią kadrę techniczną. To zadecydowało o utworzeniu w 1869 roku, u progu wielkoprzemysłowego rozwoju miasta, Łódzkiej Wyższej Szkoły Rzemieślniczej, której struktura i program nauczania oparty został na wzorach szkoły włókienniczej w niemieckim Chemnitz. Przymiotnik "wyższa" jest w tym wypadku mylący, gdyż była to szkoła techniczna na poziomie średnim. Umieszczono ją w gmachu dawnej Szkoły Realnej:
Szkoła Rzemieślnicza przy Nowym Rynku (dzisiaj Plac Wolności). Czytaj TUTAJ.
Z biegiem lat szkoła ta przestała dobrze spełniać swoją funkcję. Była przede wszystkim zbyt ciasna, brakowało w niej miejsca na odpowiednio wyposażone warsztaty, niezbędne w szkole średniej o profilu technicznym. A miejsca na rozbudowę przy Nowym Rynku nie było. W 1899 roku zmieniono jej nazwę na Szkołę Rękodzielniczo-Przemysłową, nadając jej ściśle techniczny profil i rozpoczęto jednocześnie przygotowania do budowy nowego, znacznie obszerniejszego gmachu.
W listopadzie 1899 roku o wykonanie planów poproszono trzech znanych łódzkich budowniczych: Kazimierza Stebelskiego, Otto Gehliga i Dawida Landego. Z tych trzech propozycji wybrano projekt firmowany przez przedsiębiorstwo Gehliga, którego właściwym autorem był pracujący w jego biurze Piotr Brukalski.
Oddany do użytku budynek był ówcześnie największym i najbardziej nowoczesnym gmachem szkolnym Łodzi.
Księga
Adresowa Miasta Łodzi i Województwa Łódzkiego, rok 1937.
Główny budynek uzupełniło laboratorium chemiczne i warsztaty mechaniczne oraz dwa domy mieszkalne - dla dyrektora szkoły i dla urzędników.
Ilustrowana Republika, rok 1926.
Duże prostokątne okna parteru i dwóch pięter rozdzielone zostały regularnie płaskimi ryzalitami. Część środkowa wysunięta została w formie ryzalitu do przodu i podwyższona. Ozdobiły ją duże zamknięte półkoliście okna a zwieńczyła attyka. Architektura gmachu nawiązująca do wzorców neorenesansowych ( podobnie jak w znacznie wcześniejszym budynku Gimnazjum Męskiego), na początku XX wieku była już anachronizmem, ale uproszczenie detalu i duże okna wskazują na próbę jej nowocześniejszej interpretacji. W niektórych opracowaniach, opis budynku znajdziecie w tekstach o łódzkim modernizmie - ja uważam, że nieco na wyrost.
O wartości budynku decydowały jednak, przede wszystkim jego walory funkcjonalne. Sprawiały one, że gmach dobrze spełniał rolę średniej uczelni technicznej.
Dziennik Urzędowy Komisariatu Urzędowego m. Łodzi, rok 1919.
Szkoła wielokrotnie zmieniała nazwy. Kolejne zmiany nazwy miały miejsce w latach:
1919 - Państwowa Szkoła Włókiennicza
1933 - Państwowa Szkoła
Techniczno-Przemysłowa
1951 - Technikum Przemysłu
Włókienniczego Ministerstwa Przemysłu Lekkiego
1957 - Technikum Włókiennicze Nr 1 w
Łodzi
1963 - Technikum Włókiennicze Nr 1 im.
W. Tiereszkowej
1964 - Zespół Szkół Zawodowych Nr 3
1976 - Zespół Szkół Włókienniczych Nr 1
w Łodzi
1993 - Zespół Szkół
Techniczno-Przemysłowych w Łodzi
2002 - Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych
nr 19 w Łodzi
2004 - Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych
nr 19 im. Karola Wojtyły w Łodzi:
Bez względu na nazwy i sytuację
polityczną szkoła zawsze realizowała jeden wspólny cel: rzetelne przegotowanie
młodych ludzi do zawodu.
Oficjalna strona szkoły: TUTAJ
Przeczytaj jeszcze:
Fot. współczesne Monika Czechowicz
Fot. archiwalne ze zbiorów Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Łodzi
Fot. archiwalne ze zbiorów Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Łodzi
źródło:
Krzysztof Stafański. Gmachy użyteczności publicznej dawnej Łodzi.