środa, 17 grudnia 2025

Święta po łódzku, czyli kugle i świąteczna pianola

"Rozwój", rok 1912.

"Rozwój", rok 1912.

Boże Narodzenie symbolicznie zawarte jest w obrazie drzewka - choinki, która do centralnej Polski przybyła z północnej części Niemiec. Poprzez napływ fachowców włókienników z Saksonii choinka upowszechniła się również w Łodzi.
"Rozwój", rok 1919.

"Rozwój", rok 1921.

"Rozwój", rok 1922.

"Republika", rok 1923.

"Głos Poranny", rok 1933.

W latach międzywojennych zachowywano jeszcze zwyczaj ustawiania choinki po środku świątecznego stołu. Zwykle zdobiono drzewko białymi gwiazdkami wykonanymi z pasków papieru, a szczególną dekoracją były szklane kule, bombki zwane z niemiecka "kuglami".

"Echo", rok 1928.

Z czasem główne miejsce zajęła wysoka choinka, stawiana w rogu pokoju. Dzieciom mówiono, że została przyniesiona przez aniołka, a ubierano ją w tajemnicy, ozdabiając także słodyczami.

"Panorama", dodatek niedzielny "Republiki", rok 1930.

W czasie Bożego Narodzenia w domach łódzkich tkaczy jeszcze w końcu XIX wieku popularna była też tzw. świąteczna pianola - konstrukcja z iglastych gałązek na drewnianym, półmetrowym stelażu, która przywędrowała wraz z rodzinami tkaczy z rejonu Sudetów i Śląska. Wieńczył ją drewniany wiatraczek, poruszany powietrzem ogrzewanym przez świeczki, symbolizujące światło rodzącego się życia.


źródło:
Łódź.pl 
Wycinki prasowe pochodzą ze zbiorów Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Łodzi


"Dziennik Łódzki", rok 1946.

"Dziennik Łódzki", rok 1959.

Nadeszły pierwsze choinki 🎄🎄🎄


"Dziennik Popularny", rok 1975.
Zbiory Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Łodzi.

Fot. Monika Czechowicz
🎄🎄🎄