czwartek, 13 czerwca 2013

LITZMANNSTADT GETTO - czerwiec, lipiec 1940



W sobotę 7 czerwca zwiedzał getto minister Himmler. Na Bałuckim Rynku, w biurze zarządu getta zapoznał się minister Himmler z organizacją tutejszego osiedla dla Żydów, a następnie zwiedził jeden z resortów krawieckich.
Kronika getta łódzkiego, 7-9 czerwca 1941, t. l, s.173.


12 czerwca
Spis powszechny wykonany w getcie stwierdził, że w getcie było 160.320 Żydów, w tym prawie 6,5 tysiąca osób z obszaru Kraju Warty. Getto obejmowało obszar 4,13 km kw.

26 czerwca
Ruszył Bank Emisyjny przy ulicy Marysińskiej 71, uruchomiony przez Rumkowskiego. Decyzję wydał Friedrich Uebelhoer, prezes rejencji kalisko-łódzkiej. Zadaniem banku był nadzór nad emisją pieniędzy w getcie. Oficjalnie nazywały się markami, ale potocznie zwano je "rumkami", od nazwiska Przełożonego Starszeństwa Żydów - Chaima Mordechaja Rumkowskiego.

W getcie zaczęły funkcjonować odrębne pieniądze - marki gettowe, popularnie nazywane "rumkami" bądź "chaimkami".

8 lipca
Od tego dnia marki gettowe stały się jedyną obowiązującą walutą w getcie. Poza gettem zupełnie bezwartościowe. Inne waluty trzeba było wymieniać. Za te "pieniądze" Rumkowski skupował od mieszkańców biżuterię, futra, dewizy i wartościowe przedmioty.

15 lipca
Ograniczenie z korzystania z poczty i telefonów.

źródło:
Joanna Podolska. Litzmannstadt-Getto. Przewodnik po przeszłości.
Źródła kalendarium (podaję za Joanną Podolską):
  • Julian Baranowski, Łódzkie getto 1940-1944. Vademecum, Archiwum Państwowe w Łodzi & Bilbo, Łódź 2003
  • Marek Budziarek, Łódź, Loodsch, Litzmannstadt. Wycinki z życia mieszkańców okupowanego miasta, Literatura, Łódź 2003.
  • Icchak (Henryk) Rubin, Żydzi w Łodzi pod niemiecką okupacją 1939-1945, Kontra, Londyn 1988.
  • The Last Ghetto. Life in the Lodz Ghetto 1940-1944, red. Michal Unger, Yad Vashem 1995.

Gdzie jesteśmy, gdy nas nie ma

Baedeker łódzki wybrał się na jeden dzień do Sopotu i... zobaczył taki oto obrazek:

fot. Monika Czechowicz