ŁÓDZKIE SYNAGOGI

Łódź w XIX stuleciu była potęgą przemysłu włókienniczego w Europie. Od początku miasto współtworzyli Polacy, Niemcy i Żydzi. Obecni byli też Rosjanie, ale oni stanowili znacznie mniejszy procent populacji. Przed drugą wojną światową wśród 672 tysięcy mieszkańców co dziesiąty deklarował niemieckie korzenie, natomiast społeczność żydowska stanowiła ponad 1/3 mieszkańców Łodzi. To było drugie po Warszawie żydowskie miasto w Polsce. Zbudowano więc miasto na fundamentach kultury polskiej, niemieckiej, rosyjskiej i żydowskiej. Łódź była swoistym wyznaniowym tyglem, gdzie obok wyznawców katolicyzmu, luteranizmu, mozaizmu i prawosławia byli także kalwiniści, baptyści... A na dokładkę podziały narodowościowe nie zawsze pokrywały się z podziałami wyznaniowymi, co powodowało, że społeczeństwo mojego kochanego, niezwykłego miasta - w owych czasach stanowiło fenomen nie mający swego odpowiednika. A potem.... Potem wszystko zaczęło znikać... W czasie I-ej wojny światowej opuściła Łódź zdecydowana większość Rosjan i wielu Niemców, a w czasie II-ej… nastąpiła zagłada żydowskiej części mieszkańców. Ponieważ Łódź należała do Rzeszy (Litzmanstadt), nie zniknęło samo miasto. Jedyne budynki, które Niemcy zniszczyli to żydowskie synagogi. Powstawały one tak licznie jak inne domy modlitwy, bo przecież religia stanowiła bardzo istotną część tradycji społeczności żydowskiej. Na szczęście nie wszystkie łódzkie synagogi stanęły w ogniu.

Synagoga Reicherów. Przetrwała zawieruchę wojenną gdyż w czasie wojny Niemcy urządzili w niej...skład soli. Wybudowana latach 1895-1900 (ul. Rewolucji 1905 r./ nr.28).

Drugą, działającą synagogą jest synagoga przy ulicy Pomorskiej 18. Synagoga została założona w 1998 roku, na pierwszym piętrze odzyskanej w 1997 roku siedziby Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Łodzi. Fundusze na urzadzenie synagogi zostały przekazane przez zagranicznych sponsorów, m.in. Marka Szaloma z Nowego Jorku i Josefa Buchmana z Frankfurtu nad Menem.

Synagoga, prywatny dom modlitwy znajdujący się w Łodzi przy ulicy Piotrkowskiej 46. Synagoga została zbudowana w latach 1895–1900. Podczas II wojny światowej hitlerowcy zdewastowali synagogę. Obecnie mieści się w niej księgarnia.

Dawny Dom Modlitwy "Beit Midrash" urządzony w 1899 w budynku dawnej koszernej rzeźni drobiu (przy ulicy Piotrkowskiej 114).

Tych synagog już nie zobaczymy:

Synagoga Altshot

"Tydzień", rok 1894.

Synagoga Wielka Reformowana (spalona przez Niemców w 1939 i rozebrana
w 1940 roku).

Synagoga Ezras Izrael (synagoga litewska, wołyńska), wzniesiona w stylu neoromańskim. Po zajęciu
Łodzi przez wojska hitlerowskie synagoga też została spalona. Niszczenie
budynku żołnierze połączyli z bestialskim znęcaniem się nad duchownymi
żydowskimi. Wydarzenie to opisał w "Pieśni o zamordowanym żydowskim
narodzie" Icchak Kacenelson.

"Namiot Jakuba", nieduża synagoga, projektowana przez autora willi
Kindermana.W czasie wojny Ohel Jakov podzielił losy innych łódzkich
synagog.

"Tydzień", rok 1896.

Także:

Synagoga Arona Kona. Została założona w 1891 roku z inicjatywy Arona Kona, Chaima Wintera i Symchy Uberbauma. Została ona przeniesiona z lokalu przy ulicy Piotrkowskiej 33. Podczas II wojny światowej hitlerowcy zdewastowali synagogę.

Synagoga Chaima Wintera i Symchy Uberbauma  - prywatny dom modlitwy znajdujący się przy ulicy Piotrkowskiej 23.Synagoga została założona w 1873 roku z inicjatywy Chaima Wintera i Symchy Uberbauma (Uberbojma). Podczas II wojny światowej hitlerowcy zdewastowali synagogę.

Synagoga Chaskiela Pelca w Łodzi - prywatny dom modlitwy znajdujący się w Łodzi przy ulicy Piotrkowskiej 88. Synagoga została założona w 1900 roku z inicjatywy Chaskiela Pelca. Mogła ona pomieścić 81 osób. Podczas II wojny światowej hitlerowcy zdewastowali synagogę.

Synagoga Dydiego Bergera - prywatny dom modlitwy znajdujący się przy ulicy Piotrkowskiej 33. Synagoga została zbudowana w 1891 roku z inicjatywy Dydiego Bergera. Podczas II wojny światowej hitlerowcy zdewastowali synagogę.

I wiele, wiele innych...

"Rozwój", rok 1899.

Zobacz jeszcze SYNAGOGĘ W WYOBRAŹNI