BOLESŁAW KAMIŃSKI - MAŁY ŁODZIANIN…OGROMNY TALENT

- Jak wyglądali ci ludzie?
- Zwyczajnie, jeden był w turbanie, drugi na czarno. Tylko ten trzeci wydawał mi się dziwny: liliput, przebrany za górala..? Udawał dziecko!

Kultowy cytat z kultowego filmu – mowa naturalnie o "Hydrozagadce" Andrzeja Kondratiuka, która od lat zajmuje szczególne miejsce w sercach polskich widzów. Wspomnianym liliputem z rozmowy był zaś nie kto inny, jak Bolesław Kamiński, mężczyzna o mizernej wprawdzie posturze, ale za to obdarzony ogromnym talentem.
Nigdy jednak nie było mu dane zaprezentować całej skali swoich umiejętności; wzrost, który początkowo wyróżniał go spośród innych aktorów i ściągnął na niego uwagę branży, z czasem stał się jego przekleństwem – wepchnięto go do szufladki, z której nie zdołał już się uwolnić. Urodził się 115 lat temu, 20 lutego 1900 roku, w Łodzi. Choć mężczyźnie obdarzonemu tak niskim wzrostem nikt nie wróżył świetlanej przyszłości w zawodzie aktora, Bolesław Kamiński udowodnił, że ma ogromny hart ducha, i nie zrezygnował z realizacji swoich marzeń.

W 1921 roku rozpoczął naukę w lwowskiej szkole dramatycznej Franciszka Frączkowskiego przy konserwatorium, stamtąd zaś szybko trafił na scenę, pokazując wszystkim, którzy w niego zwątpili, że wzrost wcale nie jest najważniejszy. Wkrótce Kamiński wrócił do rodzinnej Łodzi, miasta, z którym czuł się silnie związany, próbując zahaczyć się na dłużej w którymś z teatrów.
Szło mu różnie, bo choć miał w sobie prawdziwą pasję i nadrabiał zaangażowaniem, niski wzrost znacznie ograniczał jego aktorskie możliwości.
W 1925 roku nawiązał współpracę z warszawskim kabaretem Qui Pro Quo, w którym występowały największe ówczesne gwiazdy – w tym Fryderyk Jarosy, Eugeniusz Bodo, Hanka Ordonówna, Mieczysław Fogg, Mira Zimińska czy Adolf Dymsza. Do filmu trafił w 1958 roku, debiutując u Janusza Nasfetera w „Małych dramatach”, niewielką rólką pomocnika kierownika lunaparku.

"Małe dramaty", film Janusza Nasfetera z 1958 roku.

(YouTube)

Jego dalsza ekranowa kariera nie była, niestety, imponująca; Kamińskiemu, aktorowi charakterystycznemu, nie dano zabłysnąć, trzymano go stale na drugim planie. Rzadko zresztą zapraszano go przed kamery i zagrał raptem w kilku filmach – można zobaczyć go w „O dwóch takich, co ukradli Księżyc”, telewizyjnym „Pavoncello” czy miniserialu „Jagoda w mieście”. Szybko się okazało, że dla Kamińskiego, „liliputa”, branża faktycznie nie była łaskawa. Widziano go najchętniej w rolach charakterystycznych i komediowych, karykaturalnych i przerysowanych…

Zapewne gdyby nie reżyser Andrzej Kondratiuk i jego komediowa „Hydrozagadka”, dziś niewielu widzów kojarzyłoby Kamińskiego – dopiero rola pomocnika Plamy (Zdzisław Maklakiewicz), uznawana za najlepszą w całej jego skromnej karierze filmowej, pomogła mu zaistnieć w świadomości szerszej publiczności. 

Nie udało mu się wprawdzie z filmem, ale to nie zniechęciło go do kontynuowania artystycznych poszukiwań.
Scena wciąż była mu przyjazna i to tam mógł udowodnić, że faktycznie posiada nieprzeciętny talent. Publika ceniła go nie tylko jako wybitnego komika, ale i prawdziwie uzdolnionego piosenkarza kabaretowego; zachwycano się również skeczami, w których Kamiński udatnie parodiował Charliego Chaplina.
W 1966 za swoje zasługi otrzymał Odznakę 1000-lecia. 

Wzrost był zarówno jego błogosławieństwem, jak i przekleństwem. 

Był niski, więc wyróżniał się spośród innych aktorów, dzięki czemu mógł przyciągnąć uwagę i zaistnieć w branży; a ponieważ potrafił się z siebie śmiać, przekuł swoją „wadę” w zaletę, doskonale odnajdując się w programach kabaretowych.

"Hydrozagadka", film Andrzeja Kondratiuka z 1970 roku.

(YouTube)

Równocześnie jednak wielu twórców nie traktowało aktora poważnie, a warunki fizyczne Kamińskiego przekreślały jego szansę na zaistnienie w „normalnym” repertuarze teatralnym – świadczy o tym chociażby fakt, że kiedy zaproponowano mu angaż w spektaklu „Niemcy” na podstawie dramatu Leona Kruczkowskiego, 62-letni aktor otrzymał rolę... „żydowskiego dziecka”.

Zmarł 15 lutego 1992 roku, w Łodzi, gdzie został pochowany. Miał 92 lata.

W zawodzie aktora można kreować wielkie role, być gwiazdorem lub też zostać zapamiętanym jako odtwórca ról charakterystycznych.
Bolesława Kamińskiego natura stworzyła właśnie do takich ról. Z pewnością jako aktor musiał być rozpoznawalny.

Aktor, piosenkarz. Pracę sceniczną rozpoczął około 1920 roku w łódzkich teatrach Scala i Bagatela. Występował w kabaretach całej Polski (m. in. w warszawskim Qui Pro Quo). Podobną karierę kontynuował po wojnie. Był cenionym interpretatorem piosenek kabaretowych i parodystą. I przede wszystkim aktorem teatrów łódzkich: Gongu, Osy, Teatru Ziemi Łódzkiej.

FILMOGRAFIA:

Jagoda w mieście (1971), reż. W. Berestowski  - rola dozorcy w spółdzielni hodowlanej

Pierścień księżnej Anny (1970), reżyseria: Maria Kaniewska

Hydrozagadka (1970), reżyseria: Andrzej Kondratiuk – rola Malutkiego, człowieka Plamy

Pavoncello (1967), reżyseria: Andrzej Żuławski – rola lokaja

Tomek i pies (1965), serial fabularny, rola mężczyzny z psem (nie występuje w napisach)

O dwóch takich, co ukradli księżyc (1962), reżyseria: Jan Batory -  rola Garbusa

Małe dramaty (1958), reżyseria:  Janusz Nasfeter – rola pomocnika kierownika lunaparku

KARIERA TEATRALNA:

Teatr Gong - Teatr dla Wszystkich,  Łódź : Herod i s-ka. Program składany

Reżyseria Tadeusz Chrzanowski, premiera 1 stycznia 1946 roku.

Teatr Gong - Teatr dla Wszystkich,  Łódź : Aby do wyborów!... Program składany.

Reżyseria Tadeusz Chrzanowski, premiera 10 marca 1946 roku.

Teatr Osa, Łódź: Romans z wodewilu (jako Walek)

Premiera 17 grudnia 1949 roku .

Teatr Osa, Łódź: Złote niedole (jako Filipek)

Reżyseria Kazimierz Pawłowski, premiera 26 stycznia 1950 roku.

Teatr Osa, Łódź: Śluby murarskie, czyli wodewil warszawski (jako chłopak murarski)

Reżyseria Kazimierz Pawłowski, premiera 17 czerwca 1950 roku.

Teatr Ziemi Łódzkiej: Niemcy (jako dziecko żydowskie)

Reżyseria Czesław Staszewski, premiera 6 stycznia 1962 roku

Bolesław Kamiński na stałe współpracował z teatrami łódzkimi:

W latach 1945-1946 – Teatr Gong – Teatr dla Wszystkich.

1949-1951 – Teatr Osa

1955-1965 – Teatr Ziemi Łódzkiej.

Był też dyrektorem Warszawskiego Teatru Objazdowego „Gnom” (1951), a w latach 1955-1965 aktorem w tym teatrze.

  

źródła (również fotografii):

Archiwum Państwowe w Łodzi

filmweb.pl

filmpolski.pl

www.e-teatr.pl

wp.film.

Filmy: YouTube