baedeker łódzki: PIOTRKOWSKA 60 – kamienica Fryderyka Wilhelma Triebe.

sobota, 25 lipca 2020

PIOTRKOWSKA 60 – kamienica Fryderyka Wilhelma Triebe.

W 1835 roku, plac przy ulicy Piotrkowskiej 504 (dzisiaj Piotrkowska 60) objął tkacz przybyły z Austrii, Franciszek Peltz. Deklaracją z kwietnia 1843 roku nieruchomość przeszła w ręce Fryderyka Lowke. Na mocy kontraktu urzędowego z lipca 1847 roku Lowke sprzedał nieruchomość Augustowi Teychmanowi. Na przestrzeni kolejnych lat, parcela zmieniała właścicieli.

Stosownie do protokółu spisanego w kwietniu 1858 roku Teychman sprzedał nieruchomość Fryderykowi Wilhelmowi Triebe.

Na froncie Piotrkowskiej stał w tym czasie drewniany dom.

W drugiej połowie lat 70. Triebe wystawił dwupiętrową kamienicę frontową.

Okazała kamienica stojąca przy ulicy Piotrkowskiej 60 (w latach 1850-1891 nr hipoteczny 504) należała do Wilhelma Friedricha Triebe i pierwotnie była dwupiętrowa bez zdobień na fasadzie.

W latach 80. XIX stulecia J. Selferyn prowadził tu kawiarnię i rstaurację.

"Lodzer Tageblatt", 1881.

(nr. 504; dawna numeracja ul. Piotrkowskiej)

Od 1892 roku mieściła się tu popularna wśród łodzian cukiernia.

"Dziennik Łódzki", rok 1892.

Można też było zjeść domowy obiad:

"Rozwój", rok 1900.

I jeszcze jedna cukiernia, prowadzona przez J. Ganca, funkcjonowała tu w czasie I wojny i w okresie międzywojennym.

Jednodniówka "Ratujcie dzieci" z 11 czerwca 1916 roku.

Informator m. Łodzi z kalendarzem, rok 1920.

Od 1897 roku mieścił się tu duży magazyn eleganckiej konfekcji damskiej „Margot”, a także filia znanej warszawskiej fabryki obuwia Krystjana Ajassa.

Informator m. Łodzi na rok 1920.

"Rozwój", rok 1897.

"Łodzianin", kalendarz informacyjno-adresowy, rok 1893.

" Łodzianin", kalendarz informacyjno-adresowy, rok 1897.

W latach 80. i 90. XIX stulecia właścicielem nieruchomości był Meyer Weinberg, a od 1897-1898 roku Aron Izrael Uberbaum.

"Łodzianin", kalendarz informacyjno-adresowy, rok 1899.

Ten ostatni w roku 1896 miał nadbudować kamienicę o jedną kondygnację według planów architekta Dawida Lande.

(źródło: Refotografie http://refotografie.blogspot.com/)

Przebudowy jednak nie zrealizowano czego dowodem jest fotografia z 1964 roku przedstawiająca obiekt jako dwupiętrowy.

Na początku XX stulecia mieściły się tu między innymi:

"Czas", kalendarz informacyjno-adresowy, rok 1900.

"Lodzer Tageblatt", 1900.

"Czas", kalendarz informacyjno-adresowy, rok 1905.

Obecne, bogate zdobienie fasady m.in. pilastrami, balustradą z tralkami oraz trzecią kondygnację kamienica pozyskała na przełomie XX i XXI wieku i jest duże prawdopodobieństwo, że wykorzystane zostały plany archiwalne Landego z 1894 roku.

Taryfa domów w Kalendarzu-Informatorze z 1919 roku podaje nadal małżeństwo Uberbaum (Cywia Fajga i Aron Izrael) jako właścicieli posesji przy Piotrkowskiej 60.

Kalendarz-Informator, rok 1919.

W 1920 roku nieruchomość należała już do Abrama Majera Kapłana.

Informator m. Łodzi z kalendarzem, rok 1920.

Kalendarz Informator, rok 1923.

Abram Kapłan wraz ze wspólnikiem prowadzili tu najpierw skład, a potem także fabrykę wyrobów wełnianych i bawełnianych.

Dzisiejsze podwórze przy Piotrkowskiej 60 w niczym nie przypomina stanu sprzed lat.

"Rozwój", rok 1900.

W okresie II wojny światowej wyburzono oficyny po stronie północnej, oraz zniwelowano teren dawnej fabryki Izydora Birnbauma, zamykającej działkę od strony wschodniej.

Informator m. Łodzi z kalendarzem, rok 1920.

Poza fabryką Birnbauma, w okresie międzywojennym mieściło się tu wiele magazynów i składów handlujących wyrobami bawełnianymi, wełnianymi i inn.

Kalendarz Informator, rok 1923.

Kalendarz Informator, rok 1924.

Kalendarz Informator, rok 1923.

Bracia Dworman wraz ze wspólnikiem prowadzili tu sprzedaż wyrobów firmy Karola Eiserta. Miało tu także swoją siedzibę Towarzystwo Ekspedycyjne D. Kupfer i Spółka.

Informator m. Łodzi z kalendarze, rok 1920.

Kalendarz Informator, rok 1923.

Obecna kamienica frontowa jest od ulicy trzypiętrowa, a od strony podwórza czteropiętrowa.

Jednodniówka "Ratujcie dzieci" z 11 czerwca 1916 roku.

Kalendarz Informator, rok 1923.

"Ilustrowana Republika", rok 1926.

Podręczny Rejestr Handlowy, rok 1926.

"Najer Fołksbłat", 1933.

Prace remontowe były prowadzone na posesji współcześnie, na przełomie XX i XXI wieku.

"Głos Poranny", rok 1937.

"Głos Poranny", rok 1938.

Pod tym adresem w 1901 roku założony został dom modlitwy, którego starszymi byli Izrael (Wolf) Majerowicz i Izrael Wolberg. Synagoga mogła pomieścić około 30 osób. Podczas II wojny światowej hitlerowcy zdewastowali ją.

Do wybuchu II wojny światowej prowadził tu manufakturę wyrobów włókienniczych Szaja Hersz Rabinowicz.

"Głos Kupiectwa", rok 1927.

"Głos Kupiectwa", rok 1935.

"Głos Poranny", rok 1938.

"Głos Kupiectwa", rok 1939.

W latach 30. ubiegłego stulecia funkcjonowała tu wypożyczalnia książek o wdzięcznej nazwie "Renaissance", oferująca łodzianom "nowości w trzech językach":

"Głos Poranny", rok 1931.

...oraz Szkoła Rytmiki, Plastyki i Tańca Artystycznego:

"Głos Poranny", rok 1937.

... i skład wyrobów konopnych, lnianych i jutowych "Jutalen".

"Głos Poranny", rok 1930.

"Ilustrowana Republika", rok 1937.

W 1945 roku mieściła się tu hurtownia z galanterią skórzaną.

"Dziennik Łódzki", rok 1945.

"Dziennik Łódzki", rok 1946.

"Dziennik Łódzki", rok 1947.

Na początku 1948 roku otwarty został Centralny Dom Towarowy, a w 1951 roku powstał tu pierwszy w Polsce zradiofonizowany ośrodek szkolenia zawodowego Dyrekcji Okręgowej Poczt i Telegrafów (wyposażony w odbiornik „Aga”, mikrofon oraz sześć głośników).