baedeker łódzki: Teatr Nowy w Łodzi i… pies Dejmka.

poniedziałek, 5 grudnia 2016

Teatr Nowy w Łodzi i… pies Dejmka.

Teatr Nowy im. Kazimierza Dejmka w Łodzi – łódzki teatr dramatyczny działający od 1949 roku.

Scena powstała z inicjatywy młodych wychowanków łódzkiej szkoły teatralnej Leona Schillera, którzy za cel postawili sobie stworzenie współczesnego wojującego teatru politycznego.

Inauguracją działalności teatru była premiera sztuki Vaška Káňi – „Brygada szlifierza Karhana” w dniu 12 listopada 1949, w tłumaczeniu Heleny Walickiej i zespołowej reżyserii pod kierunkiem Jerzego Merunowicza. W roli tytułowej wystąpił Józef Pilarski, w pozostałych rolach grali m.in.: Kazimierz Dejmek, Wacław Kowalski, Bohdana Majda, Gustaw Lutkiewicz, Barbara Rachwalska, Janusz Warmiński, Józef Łodyński, Janusz Kłosiński.

Józef Pilarski i Halina Jabłonowska w sztuce „Brygada Szlifierza Karhana”, Teatr Nowy w Łodzi, rok 1950.

Początkowo teatr działał w gmachu „Domu Żołnierza” przy ul. Daszyńskiego 34, ale już w 1951 roku przeniósł się do swojej obecnej siedziby przy ulicy Więckowskiego 15. Pierwotny zespół teatru stanowiły 23 osoby, a wśród nich: Kazimierz Dejmek, Dobrosław Mater, Tadeusz Mierzejewski, Janusz Warmiński, Jerzy Merunowicz, Stanisław Łapiński, Barbara Rachwalska, Bronisława Bronowska, Józef Pilarski, Wojciech Pilarski, Tadeusz Minc i Andrzej Wydrzyński.

14 stycznia 2008 roku teatr otrzymał imię swojego pierwszego dyrektora i założyciela – Kazimierza Dejmka.

Od 2016 roku dyrektorem naczelnym teatru jest Krzysztof Dudek, zaś artystycznym Andrzej Bart.

Teatr Nowy posiada dwie sceny.

Duża Sala (ulica Więckowskiego 15) posiada dwupoziomową, klimatyzowaną widownię mogącą pomieścić 380 widzów, obrotową scenę z systemem zapadni, fosę dla orkiestry oraz nowoczesny sprzęt nagłaśniający i oświetleniowy.

Mała Sala (ul. Zachodnia 93) ma charakter studyjny i eksperymentalny. Nie ma w niej podziału na widownię i scenę. Na widowni może zasiąść od 100 do 150 osób. Na zdjęciach: Mała Sala Teatru Nowego w 2015 roku i dzisiaj, w trakcie remontu.

Przed wejściem do Małej Sali siedzi… pies.

12 listopada 2014 roku przypadła 65. rocznica powstania Teatru Nowego, którego działalność została zainaugurowana spektaklem Kazimierza Dejmka "Brygada szlifierza Karhana". Ta rocznica była dobrym momentem, by uczcić pamięć nie tylko Dejmka, ale i stworzenia, które patron Nowego uwielbiał najbardziej - psa.

Przed wejściem do Małej Sali Teatru Nowego im. Kazimierza Dejmka w Łodzi został odsłonięty pomnik psa patrona. Postać ulubieńca Kazimierza Dejmka zaprojektował Marcin Mielczarek – autor m.in. rzeźb Misia Uszatka, Plastusia czy Wróbla Ćwirka (Łódź Bajkowa).

Wykonana z brązu figura ma symbolizować wszystkie psy Dejmka - zwierzęta, które szczególnie ukochał sobie patron teatru.

Współzałożyciel i patron teatru, Kazimierz Dejmek zawsze miał obok siebie kundelka.

Z przekazów pracowników "Nowego" wynika, że Dejmek często przychodził do teatru w towarzystwie psa, który towarzyszył mu w czasie prób. Reżyser kierował sceną w różnych latach, zapamiętano więc różne psy.

65 rocznica teatru została uczczona nie tylko nowym pomnikiem, ale także wznowieniem spektaklu "Brygada szlifierza Karhana" w reżyserii Remigiusza Brzyka oraz spotkaniem z artystami. Współczesna wersja zawiera bezpośrednie odniesienia do inscenizacji Dejmka.

Strona Teatru:

http://www.nowy.pl/item/1/lang/pl

Kazimierz Dejmek (1924-2002) jest uważany za jednego z najwybitniejszych twórców teatru XX wieku. Był współzałożycielem i wieloletnim dyrektorem Teatru Nowego w Łodzi (1949-61, 1975-80, 2002). W latach 50. pełnił funkcję rektora PWST w Łodzi.
W 1962 roku został dyrektorem Teatru Narodowego w Warszawie. Po zakazie wystawiania głośnej inscenizacji Mickiewiczowskich Dziadów w 1968 roku Dejmek wyjechał za granicę. Reżyserował w teatrach Wiednia, Essen, Dsseldorfu, Mediolanu, Belgradu, Nowego Sadu, Oslo i Zurychu. W latach 1972-74 był etatowym reżyserem w Teatrze Dramatycznym w Warszawie, a od 1981 roku dyrektorem teatru Polskiego w Warszawie. W latach 1993-1996 pełnił funkcję ministra kultury i sztuki w rządach Waldemara Pawlaka i Józefa Oleksego.

Teatr Nowy w Łodzi nosi imię Kazimierza Dejmka od 2007 roku. Wcześniej zasłużony dla tej sceny reżyser otrzymał tytuł Honorowego Obywatela Miasta i doktora honoris causa Uniwersytetu Łódzkiego.

Dyrektorzy artystyczni Teatru Nowego:

Kazimierz Dejmek (1949–1961)

Wojciech Pilarski (1962–1964)

Janusz Kłosiński (1964–1970)

Jerzy Zegalski (1970–1974)

Kazimierz Dejmek (1974–1979)

Wojciech Pilarski (1980–1986)

Jerzy Hutek (1987–1990)

Mirosława Marcheluk (1990–1993)

Marek Niemierowski (1993)

Jacek Chmielnik (1993–1997)

Zdzisław Jaskuła (1997–1999)

Mikołaj Grabowski (1999–2002)

Kazimierz Dejmek (2002)

Grzegorz Królikiewicz (2003–2005)

Jerzy Zelnik (2005–2008)

Zbigniew Brzoza (2008)

Mirosława Marcheluk (2008–2010)

Zdzisław Jaskuła (2010–2015)

Andrzej Bart (od 2016 roku)

Z OSTATNIEJ CHWILI:

Teatr Nowy zaprasza na czytanie performatywne Baśni o pięknej Parysadzie i o ptaku Bulbulezarze w ramach kampanii społeczno-edukacyjnej Boleśmian – Samozwańczy rok Leśmiana. Nieobecna dotąd w repertuarach polskich teatrów baśń Leśmiana zostanie ukazana w nowoczesnej wersji – scenografię stworzą ilustracje i animacje narysowane przez Mariusza Wolańskiego, muzykę skomponowaną specjalnie na tę okazję zagra na żywo zespół Lautari.

reżyseria: Bartosz Turzyński
scenografia: Mariusz Wolański, Sara Sulej
występują m.in.: Adam Mortas, Krzysztof Pyziak, Sławomir Sulej, Marcin „Zorak” Szymański, Bartosz Turzyński

Po czytaniu zapraszamy na koncert zespołu Lautari, który zagra materiał z nowego projektu Dżezbandyta.

Dżezbandyta - znani też jako BandaHarasyma albo Lautari czyli złodzieje starychmelodii! Tym razem w „niebezpiecznym związku" z transową muzyką polskiego interioru. Wyrośli na powojennych zgliszczach, jako szabrownicy, kanciarze i muzykanci. W czasach gdy wiejskie kapele wychodząc naprzeciw oczekiwaniom weselników - poszerzyły instrumentarium o nowoczesny „saksefon”, basówkę, i dżaz. Jako uczestnicy wielu dansingów, szemranych potańców na dechach, wiejskich zabaw i wesel, nie stracili niczego z dawnego stylu grania pod nogę, do tańca! Kradną wiejską muzykę z zakurzonych archiwów, zamkniętych banków, piwnic niepamięci. Oddają tę muzykę potrzebującym, bo jak sami mówią: „Odchodzą stare tradycje, przemijają dawne kultury, lecz nie mijają problemy z którymi musi mierzyć się człowiek. Muzyka to najlepsza pomoc w trudnych przejściach, a muzykant mimo, że szarlatan i kanciarz to najlepszy w labiryntach duszy przewodnik!”

Propozycja dla widzów 13+.

10 grudnia / sobota / godz. 16.00 / Duża Sala / Więckowskiego 15 / wstęp wolny / wydarzenie na fb

Aleksandra Dudek
Public Relations
Dział Marketingu

Teatr Nowy im. Kazimierza Dejmka w Łodzi
ul. Zachodnia 93, 90-402 Łódź
t: 42 636 08 47
514 600 164
www.nowy.pl | Facebook Teatru Nowego

Źródła:

http://wyborcza.pl/

www.terazteatr.pl

http://www.e-teatr.pl/

https://pl.wikipedia.org/wiki/Teatr_Nowy_w_%C5%81odzi

Fotografie Kazimierza Dejmka pochodzą ze stron:

http://www.e-teatr.pl/

ksiazki.onet.pl