baedeker łódzki: MUZEUM MIASTA ŁODZI

wtorek, 12 czerwca 2012

MUZEUM MIASTA ŁODZI

Muzeum Miasta Łodzi mieści się przy ulicy Ogrodowej 15, w Pałacu Izraela Poznańskiego. Do 2009 roku muzeum nosiło nazwę Muzeum Historii Miasta Łodzi.

Wystawy stałe prezentowane w muzeum:

Z DZIEJÓW ŁODZI. Historia, kultura, codzienność.

ALEKSANDER TANSMAN. Życie i dzieło.

Aleksander Tansman ,urodził się 11 czerwca 1897 w Łodzi, polski kompozytor i pianista-wirtuoz.

Edukację muzyczną rozpoczął w Łodzi. Tu też występował w Łódzkiej Orkiestrze Symfonicznej pod dyrekcją Tadeusza Mazurkiewicza. W tym samym czasie studiował w Warszawie (teorię muzykę u P. Rytla, kompozycję u H. Melcera, fortepian u W. Gawrońskiego). Na Uniwersytecie Warszawskim studiował prawo.Od 1920 roku przebywał głównie we Francji. Odbył wiele podróży koncertowych jako pianista po Europie, Ameryce Północnej i Dalekim Wschodzie. Sławę zdobył nie tylko jako pianista-wirtuoz, czy dyrygent, ale przede wszystkim jako kompozytor.

JERZY KOSIŃSKI. Życie jak bestseller.

Jerzy Nikodem Kosiński, urodzony w Łodzi 24 czerwca 1933 roku jako Józef Lewinkopf – polsko-amerykański pisarz pochodzenia żydowskiego, syn żydowskiego przemysłowca Mieczysława (Mojżesza) Lewinkopfa i Elżbiety Linieckiej. Piszący w języku angielskim. Wykładał na kilku amerykańskich uczelniach: Wesleyan University, Yale i Princeton. Był laureatem wielu prestiżowych nagród, a od 1973 był prezesem amerykańskiego PEN Clubu. W 1988 roku odwiedził Polskę. Kosiński pisał w języku angielskim, mimo że nie był to jego język ojczysty. Początkowo wydawał pod pseudonimem Joseph Novak.

3 maja1991 popełnił samobójstwo, zażywając śmiertelną dawkę barbituranów i nakładając na głowę plastikowy worek. W pożegnalnej notce napisał: Kładę się teraz do snu, na trochę dłużej niż zwykle. Nazwijmy to wiecznością.

GABINET PROF. JANA KARSKIEGO

Jan Karski, właściwie Jan Kozielewski, pseudonim Witold urodził się w Łodzi, 24 kwietnia 1914 roku – polski prawnik i dyplomata, historyk, od 1939 w konspiracji, kurier i emisariusz władz Polskiego Państwa Podziemnego, świadek Holokaustu. Za swoją działalność został odznaczony najwyższymi odznaczeniami państwowymi – polskim Orderem Orła Białego, a w kwietniu 2012 roku Jan Karski został pośmiertnie odznaczony Medalem Wolności przez prezydenta Baracka Obamę. 29 maja 2012 roku były minister spraw zagranicznych RP Adam Daniel Rotfeld odebrał w Białym Domu w Waszyngtonie w imieniu Ś.P. Jana Karskiego medal z rąk prezydenta USA Baracka Obamy. Kontrowersje wzbudziło użycie przez Prezydenta USA podczas tej uroczystości określenia polski obóz śmierci.

MIĘDZY DWOMA PRZYLĄDKAMI MOWY. Wystawa poświęcona Karlowi Dedeciuszowi, poecie i tłumaczowi.

Karl Dedecius urodził się 20 maja 1921 roku w Łodzi w rodzinie Niemców, którzy przybyli do Polski z czeskich Sudetów i Szwabii. Skończył łódzkie Gimnazjum im. Stefana Żeromskiego. Niemiecki tłumacz i popularyzator literatury polskiej i rosyjskiej. Zajmuje się także eseistyką, teorią przekładu, publikuje w prasie oraz wykłada na uczelniach wyższych.W 1980 został założycielem i pierwszym dyrektorem (do 1999) Deutsches Polen-Institut (Niemiecki Instytut Kultury Polskiej) w Darmstadt, który zajmuje się popularyzacją polskiej twórczości w Niemczech oraz kontaktami między oboma narodami. Wydawał kilkadziesiąt antologii i tomów indywidualnych pisarzy. Jest edytorem 50-tomowej serii Polnische Bibliothek (Biblioteka Polska) obejmującej literaturę polską od średniowiecza po współczesność. Łącznie tłumaczył ponad 300 poetów i prozaików w tym Mickiewicza, Miłosza, Szymborską, Różewicza, Leca, Herberta, Wojtyłę. Za dzieło życia uznawana jest 7-tomowa Panorama der polnischen Literatur des 20. Jahrhunderts (Panorama literatury polskiej XX wieku). W 1963 roku odnowił i utrzymuje bliski kontakt z rodzinną Łodzią. Po udzieleniu swojej zgody, 19 listopada 2003 roku Karl Dedecius został patronem Publicznego Gimnazjum nr 43 w Łodzi. Karl Dedecius oprócz przekładów cudzych utworów jest również autorem książek z dziedziny stosunków polsko-niemieckich, literaturoznawstwa oraz teorii przekładu. W języku polskim ukazały się:

Poradnik dla tłumaczy pt. "Notatnik tłumacza",

"Książka jako wola i wyobrażenie"

"Polacy i Niemcy w Europie"

Wspomnienia pt. "Europejczyk z Łodzi"

A JA ŁÓDŹ WOLĘ! Literackie ślady Juliana Tuwima

Julian Tuwim dzieciństwo i lata szkolne spędził w Łodzi. W latach 1916-1918 studiował prawo i filozofię w Warszawie. W tym też czasie rozpoczął współpracę z pismami i kabaretami między innymi "Pikador", "Qui Pro Quo", "Skamander", "Wiadomości Literackie", "Cyrulik Warszawski". W okresie II wojny światowej przebywał na emigracji w Rumunii, Francji, Portugalii, Brazylii, skąd w 1942 roku przybył do Nowego Jorku. Tam też powstał jego poemat "Kwiaty polskie", w którym nawiązuje do czasów dzieciństwa spędzonych w Łodzi. W czerwcu 1946 roku Tuwim powrócił do kraju.
W latach 1947-1950 był kierownikiem artystycznym Teatru Nowego w Łodzi. Poetę dwukrotnie wyróżniono Nagrodą Literacką miasta Łodzi (1928 i 1949), doktoratem honoris causa w 1949 roku nadanym mu przez Uniwersytet Łódzki, Nagrodą Pen Clubu za przekład Puszkina (1935) oraz nagrodą państwową (1951).

(...)Gdy w Polsce będzie pomników mych
Więcej niż grzybów po deszczu,
I w każdym mieście zacznie się krzyk:
"Ja Ciebie wydałem, wieszczu!"-

Niechaj potomni przestaną snuć
Domysły "w sprawie Tuwima",
Bo sam oświadczam: mój gród - to Łódź,
To moja kolebka rodzima!

TRIADA ŁÓDZKA – trzy wielkie społeczności: Polacy, Niemcy, Żydzi

WŁADYSLAW STANISŁAW REYMONT w Pałacu Ziemi Obiecanej

Ziemia obiecana – powieść Władysława Reymonta, po Chłopach najczęściej tłumaczona na języki obce i filmowana. Ziemia obiecana była drukowana w łódzkim Kurierze Codziennym w latach 1897-1898. Drukiem ukazała się w 1899 roku w Warszawie. Celem Reymonta było przedstawienie różnych warstw społecznych oraz zbiorowości ludzkich, co autor starał się już zrobić wcześniej, pisząc Fermenty. Obydwie powieści wiąże ze sobą także antyurbanizm. Do napisania Ziemi obiecanej skłoniła Reymonta sama Łódź, która w czasach współczesnych autorowi, dynamicznie się rozwijała. Pisarz mógł więc w niej zaobserwować zmiany zachodzące w społeczeństwie. Dzieło miało zapewnić Reymontowi "właściwe miejsce w literaturze", m.in. poprzez rywalizację z Wincentym Kosiakiewiczem (autorem innej powieści o Łodzi - Bawełny). Materiały do powieści Reymont zaczął zbierać w 1896 roku, podczas prawie rocznego pobytu w Łodzi.

GALERIA MUZYKI IM. ARTURA RUBINSTEINA

Artur Rubinstein urodził się w centrum Łodzi przy ulicy Piotrkowskiej 78 w 1887 roku. W dziesiątym roku życia podjął studia muzyczne w Warszawie u A. Różyckiego. Studia te przerwał i po kilku miesiącach podjął je ponownie w Berlinie u Heinricha Bartha. Studiował również u I J. Paderewskiego w Morges. Koncertował po całym świecie, stając się jednym z najlepszych interpretatorów i wykonawców muzyki Chopina oraz muzyki hiszpańskiej. Rubinstein przebywał kilkakrotnie w Polsce i to zarówno w okresie międzywojennym, jak i po II wojnie światowej, koncertując również w Łodzi między innymi w 1975 roku. Mimo, iż tylko kilka (i to dziecięcych) lat swojego życia spędził w Łodzi, nigdy nie zapomniał o rodzinnym mieście.
Trwałym śladem łączącym tego wybitnego łodzianina z jego miejscem urodzenia jest nadanie jego imienia Państwowej Filharmonii w Łodzi oraz pasażu łączącego ul. Piotrkowską i al. Kościuszki, naprzeciwko domu, w którym się urodził.

WYSTAWY CZASOWE, CZYLI CO DZISIAJ MOŻEMY JESZCZE OBEJRZEĆ W MUZEUM:

ODBICIE W LUSTRZE

Odbicie w lustrze. Autoportrety artystów polskich w grafice i rysunku XVIII-XXw.
Z kolekcji dr n. med. Andrzeja Papiewskiego
marzec - czerwiec 2012
Kurator i autor scenariusza: dr Łukasz Grzejszczak
Współpraca: Ewa Derkacz - Królewska

BURSZTYNOWY BRZEG ROSJI

Bursztynowy brzeg Rosji
17 maja - 30 czerwca 2012
Wystawa przygotowana przez Kaliningradzkie Obwodowe Muzeum Bursztynu z okazji 10-lecia współpracy partnerskiej Łodzi i Kaliningradu (Federacja Rosyjska)

UWIKŁANE W PŁEĆ

Uwikłane w płeć. Wystawa fotografii z kolekcji Joanny i Krzysztofa Madelskich.
12 maja - 28 czerwca 2012
Kurator wystawy: Adam Mazur
Ekspozycja prezentowana w ramach 11. Międzynarodowego Festiwalu Fotografii w Łodzi

MIĘDZY CAPRI A LWOWEM